Сабақтың атауы Сөмке тігу

Тақырыптың маңыздылығымен танысады, түсініп оқуға, ойын жеткізе білуге үйренеді, тпсырмаларды дұрыс құруға, ойын тиянақтай білуге дағдыланады.

Қол жұмыстарына қолданылатын тігіс түрлері туралы біледі. Оқушының өз бетінше жұмыс жасауға еріктілігін, өз күшіне сенімін, еңбек мәдениетін дұрыс ұйымдастыру дағдысын қалыптастырады.

– Әрбір еркелетіп айтатын есім гүлге ұқсайды. Гүлдердің бәрі әдемі: раушан да, қызғалдақ та, бәйшешек те – бәрі де өзінше керемет, бәрі де адамға қуаныш сыйлайды. Біздің есіміміз де осындай керемет!

Күнделікті қолданып жүрген түрлі сөмкелеріміз ерте заманнан-ақ адамдардың қолданысында болған сияқты, тарихқа үңілсек сөмкенің пайда болуы туралы қызықты деректерге кездесеміз.

Алдымен былғарыдан тігілген қалталар пайда болып, оны киімге жапсырып тігіпті. Х5 ғасырдың басында әр түрлі майда заттар мен ақша сақтайтын кішкентай мойынға асылып жүретін жол сөмкелері пайда болды. Готика замнында ханымдар әртүрлі көлемдегі қалталар коллекциясын белдіктеріне іліп жүрді. Белдікке ілінген қалталар Ренессанс (қайта өркендеу дәуірі) дәуіріндегі киімдерде де сақталды. 1670жылдары еркектердің киім үлгісінде қалталары бар бридж сәнге айналып, еркектер ұзақ уақытқа сөмкені пайдаланбады, қажеті де болмады. Олар ақша салуға арнайы тоқылған әмиян пайдаланды,оны қалталарына салып жүрді.х8 әйелдерде құпия қалта пайда болды, ол ұзын белдемшенің жан тігісімен бірге тігілді. Рококо(х8 ғасырдың 1-жартысы мен орта кезіндегі европа өнерінде сарай зиялылары мәдениетімен байланысты туған стиль) дәуірінен бастап XIX ғасырдың аяғына дейін қымбат әшекейленген, тоқылған,өріліп тоқылған дорба-сөмкелер ұстады. Мұндай сөмкелер дайындауға түрлі-түсті маталар, әшекейлер пайдаланды. Әйелдер өз дәрежелеріне лайық дорба-сөмкелерін сәндеді, әшекейледі.XIX ғасырдың басында мода,сән түбірімен өзгергенде сәнді, әшекейлі, қымбат сөмкелер мен әмияндарды, түрлі қалталарды белдемшенің астына жасырудың керегі шамалы болды, осылай әйелдердің сөмкелері көптің назарына шықты. Ол кезде оны редикуль деп атапты. Сөмкенің кең қолданысқа ие болған уақыты ХХ ғасырдың алғашқы кезеңі

Ал біздің халқымыздың ерте кезден-ақ зат сақтайтын ұлттық жиһаздар түрлері көп. Мысалы, аяққап- ыдыс- аяқ салуға арналған қапшық. Ол киізден тігіледі, бет жағына ою салады, кестеленген мата тігіледі. Кесеқап- ақ киізден конус тәрізді жасайды. Төбесі мен түбінің дөңгеленген тұсына сәндік үшін шашақ тігеді. Жолға шыққанда ыдыс- аяқ салады. Қоржын қатты матадан тігіледі,өрнектеп тоқылады. Қоржынның екі қалтасы, екі басы бар, иыққа асылғанға, аттың еріне асуға ыңғайлы болғандықтан көшпенді халқымыздың тұрмысында кеңінен қолданды.

Бүгінгі күнде сөмке тұрмысымыздағы ең қажетті бұйымға айналды, алуан түрі бар. Әйтсе де ұлттық нақышта, өз қолымыздан тоқып немесе тігіп алған сөмкенің орны бөлек. Себебі, әркімнің ой- қиялы, шығармашылық қабілеті әр түрлі. Осы қабілетімізге сүйеніп, бүгінгі сабақта құрап  сәндік сөмке тігеміз.

V. Сарамандық жұмыс.

Сарамандық жұмысты бастамас бұрын қауіпсіздік ережесін еске түсіреміз.

1.Инені, қайшыны арнаулы қобдишада сақтау керек.

2.Қайшыны ұсынғанда ұстайтын жағымен беру керек.

3.Инені тістеуге болмайды.

4.Қайшының ұш жағын жоғары көтерме.

5.Тігін машинасымен жұмыс істегендегі қауіпсіздік ережесін сақта.

Сөмкені пішіп тіккен кезде үнемділік мақсатын қою керек. Нұсқау картаны пайдалана отырып, сөмке тігуге көшеміз. Әр топ өздері дайын арқылы бастырып алып, екіншісі қиып, үшіншісі көктейді, төртіншісі тігіп біріктіреді, алтыншысы бауларын тігіп, әшекейлейді.

Шаттық шеңберіне шығып психологиялық ахуал қалыптастыру

Оқушыларды түгендеу. Алтын ережені жазу

3 топқа бөліну.

түстер

Суреттер арқылы

(Кім? Не? Қайда? Қашан? Не істеді?)

«Конверт» сұрақтар 1 топ

(Неге? Неліктен? Не үшін?)

Сөзжұмбақ арқылы----

«Сөмке» деген сөз шығады

Жұмыстың орындалу ретімен таныстыру.

1. 
   үлгі қағазды пайдаланып, сөмкенің бөліктерін матадан қиып ал.
   
2. 
   Сөмкенің артқы беті мен табанын, сонан соң алдыңғы беті мен табанын барқыт тігіспен біріктіріп тігіп шық. Қақпағын артқы бетіне біріктіріп тік.
   
3. 
   Сөмкенің қақпағына шынжыр тігіспен гүл кестеле.
   
4. 
   Шыртетпені қақпақтың астыңғы жағына тік, ал екіншісіне сөмкенің алдыңғы бетіне бекітіп шық.
   
5. 
   Сөмкенің бауын сәндік түймелермен әшекейлеп бекіт.
   
6. 
   Міне сөмкеміз дайын.
   

«Көңілді күн» би

Айгерім Қалаубаева

1-топ Сөмкенің шығу тарихы туралы

2-топ Жұмыстың орындалу ретімен таныстырады

3- топ Сөмкенің суретін салады

1 топ Постермен жұмыс

Сөмкенің түрлері

2 топ Постермен жұмыс

Сөмке неден жасалынады?

3 топ Постермен жұмыс

Сөмкенің суретін салу

Оқушылар берілген тақырыптар бойынша постермен жұмыс жасап, топпен өз жұмыстарын қорғайды.

Оқушылар берілген тапсырманы өз банкілеріне жазады.

Тест

1.Бүгін мен не үйрендім?

2.Сабақтан алған әсерім?

3.Бүгінгі көңіл-күйім