Сабақтың мақсаты: Балықтар класы туралы түсінік беру. Күтілетін нәтижелер



бет2/2
Дата14.04.2022
өлшемі31,28 Mb.
#139168
түріСабақ
1   2
Байланысты:
Балықтар Гаухар

Сабақтың типі: жаңа сабақ

  • Сабақтың типі: жаңа сабақ
  • Сабақтың түрі: ауызша журнал
  • Сабақтың әдісі: мәселелік, ізденушілік, зерттеушілік, талдау

Пигменттер туралы

№1. Сарамандық жұмыс

Тәжірибенің нәтижесі

  • ксантофилл
  • Хлорофилл және каротин

Балдырларға тән белгілер:

Жасыл балдырлар

  • Бір жасушалы
  • Көп жасушалы
  • хлорелла
  • хламидомонада
  • хлорококк
  • спирогира
  • улотрикс

Хламидомонада мен хлорелланың салыстырмалы сипаттамасы

  • Салыстыру сипаты
  • хламидомонада
  • хлорелла
  • 1
  • Мекен ету ортасы
  • 2
  • Морфологиясы
  • 3
  • Жарықты сезуі
  • 4
  • Хромотофорының пішіні
  • 5
  • Тіршілік әрекеті:
  • 6
  • а) қозғалысы
  • 7
  • б)қоректенуі
  • 8
  • в)көбеюі
  • 9
  • г)тітіркенгіштігі
  • 10
  • д)қор заты

Жасыл балдырлардың құрылысының ерекшеліктері

Хлорелла

  • Балдырларды ұзақ уақыт тірі күйінде сақтау үшін Прат ортасы қолданылады.
  • Құрамы: 1л суда 0,1г KNO3, 0,01гK2HPO4, 0,01г MgSO4, ,0,05г FeCl3 тұздары ерітіледі;

№1зертханалық жұмыс Тақырыбы: Бір жасушалы балдырлардың құрылысы

Қандай балдырларға қозғалыс тән?

  • ядро
  • ядрошық
  • стигма
  • талшық
  • Жиырылғыш
  • вакуоль
  • пиреноид
  • Жасуша қабығы
  • крахмал
  • дәні
  • Астауша тәрізді хромотофор
  • цитоплазма
  • Базальды денешік

Ең жасыл қандай өсімдік?

  • Әрине, хлорелла. 2000ж қаңтарда жапон ғалымы Коуичи Наканиси хлорелланың құрамында құрғақ затқа есептегенде 6,7% хлорофилл болатынын ашты.Көптеген өсімдіктер үшін бұл көрсеткіш:
  • 0,6-1,2 % құрайды.
  • Балдыр хромотофорының құрамында хлорофилдің 2 түрі бар: хлорофилл а, хлорофилл b

Балдырлардың көбеюі:

Жыныссыз көбею

  • Жыныстық үрдістің типтері

Хламидомонада мен хлорелланың салыстырмалы сипаттамасы

  • Салыстыру сипаты
  • хламидомонада
  • хлорелла
  • 1
  • Мекен ету ортасы
  • Тоқтау суларда
  • Тұщы суларда
  • 2
  • Морфологиясы
  • Алмұрт пішінді
  • Шар тәрізді
  • 3
  • Жарықты сезуі
  • стигма
  • -
  • 4
  • Хромотофорының пішіні
  • Астауша тәрізді
  • Жазық астау тәрізді
  • 5
  • Тіршілік әрекеті:
  • 6
  • а) қозғалысы
  • қос талшық арқылы
  • қозғалмайды
  • 7
  • б)қоректенуі
  • Фотосинтез үрдісі
  • Фотосинтез үрдісі
  • 8
  • в)көбеюі
  • Тек жыныссыз
  • 9
  • г)тітіркенгіштігі
  • фототаксис
  • -
  • 10
  • д)қор заты
  • пиреноидта
  • пиреноидта

Көп жасушалы жасыл балдырлар

  • Спирогира
  • (Spirogyra)-тұщы суларда, суға жасыл түс беретін, сырты сілемей,жібі бір қатарға орналасып, ұзын жасушалардан құралған, хромотофоры орама пішінді көп жасушалы балдыр;

Улотрикс (Ulothrichales)-дене пішіні жіп тәрізді, ағынды суларда субстратқа бекініп тіршілік етеді.Әрбір жасушадағы жасыл түсті хромотофоры жалпақ білезік пішінді;

  • Улотрикс (Ulothrichales)-дене пішіні жіп тәрізді, ағынды суларда субстратқа бекініп тіршілік етеді.Әрбір жасушадағы жасыл түсті хромотофоры жалпақ білезік пішінді;

Жасыл балдырлардың көптүрлілігі

  • Жасыл балдырлар. Жоғарғы қатар: хламидомонада, хлорелла, микрастериас, қос пішіндіценедесмус ,домаланғы (вольвокс).
  • Төменгі қатар,
  • солданоңға:спи-
  • рогира,улотрикс,
  • ульва,каулерпа, кладофора

Қандай балдырларда бақалшақ бар?

  • Диатом балдырлардың құрылысынмен Брекса өзенінен алынған үлгідегі диотемеялардың мысалында танысамыз
  • Диатом балдырлар:су түбінде тіршілік етеді.
  • Жасушаның іш жағынан пектинді қабық, ал сыртынан кремнеземнен құралған екі жақтаулы сауыт қаптап тұрады. Пектинді қабық құрылымсыз, жұқа, жасушасы бір ядролы, хромотофорасында хлорофилдің a , c пигменттерінен басқа қоңыр-фукоксантин,сары-каротин болуымен сары түсті болады. Қор заты-полисахарид лейкозин және май. Пиннулярияны белдеу жағынан қараса,онда оның екі жақтауы айқын көрінеді. Оның ішкі жақтауы-гипотека,оны жауып тұратын сыртқы үлкен жақтауы-эпитека.
  • саңылаулар
  • Хлоропластары қоңыр таспа тәрізді
  • эпитека
  • гипотека
  • ядро

Тіршілігін жойған диатом балдырлары және олардың сынықтары

Диатом балдырлар. Жоғарғы қатар, солдан оңға: қос хетоцерос , жұқа диатомея , фрагилярия, талассиосира , рабдонема . Төменгі қатар,солдан оңға: көгілдір мастоглора , мелозира , табеллярия, теңіз навикуласы, пиннулярия

Қандай балдыр ең ірі?

  • Жапырақтәрізді тақташасы таспа тәрізді,үлкен, 50см дейін жоғары созылған бөлім,онда интеркалярлы меристеманың жасушалары үнемі бөлінгендіктен жапырақ таспалары түсіп, көктемде ауысады.
  • Негізгі қор заты: ламинарин (паренхимада)
  • Пигмент түрлері: хлорофилл a және c, бетакаротин,ксантофилл, қоңыр фукоксантин;
  • Саргассум (Sargassum)
  • қоңыр балдыры
  • Мексика шығанағында жидекті саргассум көптеп. тараған. Жидектері іші ауаға толы көпіршіктер.
  • Балдырлар солардың көмегімен суда жүзуін тездетеді, сөйтіп Гольфстрим ағысымен алыс мұхиттарға тез таралады.

Қоңыр балдырлар. Жоғарғы қатар,солдан оңға: фукус, постелсия , макроцистис, саргассум. Төменгі қатар,солдан оңға: ламинария, жапон аналипусы , шоғырлы пельвеция , цистозейра

Қызыл балдырлар

Қызыл балдырлар. Жоғарғы қатар: ирландия мүгі, тікенекті эндокладия ланцетжапырақты порфира, гелидиум. Төменгі қатар,солдан оңға: құбылмалы пальмария ,гигартина, филлофора, полиневра

Балдырлардың экологиялық топтары:

Үйге тапсырма:

  • §29.Балықтар класы.Сыртқы құрылысы,қанқасы,торсылдағы..
  • Балықтар бойынша орысша, ағылшынша атауын тауып келу.

Қолданылған әдебиеттер

  • Биология 7 сынып О.Мавлонов.
  • Практический курс систематики животных.
  • Т.Н.Гордеева, И.Н.Дроздова


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет