Органикалық эволюцияның басты бағыттары: биологиялық прогресс, биологиялық регресс.
Биологиялық прогрестің негізгі жолдары: ароморфоз, идиоадаптация, жалпы дегенерация.
Үй тапсырмасын сұрау Алтын сандық
1
2
3
4
7
8
9
10
5
6
Сұрақтар:
келесі
1
Популяция дегеніміз не?
2
Бейімдеушілік дегеніміз не?
Неше түрі бар?
3
Рудиментті, атавизмдік
белгілерге мысал келтір
4
Эволюция дегеніміз не?
5
Макроэволюция дегеніміз
не?
6
Коваливскийдің зерттеулері
7
Түр түзілу дегеніміз не?
8
Микроэволюция дегеніміз
не?
9
Популяцияның құрылымдары
дегеніміз не
10
Түр дегеніміз не?
Түр критерийлері дегеніміз не?
Эволюция – төменгі сатыдан жоғары сатыға, қарапайымнан күрделіге қарай дамитын процесс. Сондықтан да академик А.Н.Северцов органикалық дүниенің даму тарихында биологиялық прогрес пен биологиялық регресс болатынын ерекше атап көрсетті.
Эволюция – төменгі сатыдан жоғары сатыға, қарапайымнан күрделіге қарай дамитын процесс. Сондықтан да академик А.Н.Северцов органикалық дүниенің даму тарихында биологиялық прогрес пен биологиялық регресс болатынын ерекше атап көрсетті.
Академиктер А.Н.Северцов пен И.И.Шмальгаузен эволюцияның прогреске әкелетін 3 бағытын анықтады:
1. Ароморфоз(морфологиялық прогресс немесе арогенез.) 2. Идиоадаптация (аллогенез). 3. Дивергенция(катагенез).
Северцов
Алексей Николаевич
(1866 – 1936)
Шмальгаузен
Иван Иванович
(1884 – 1963)
Эволюцияның басты бағыттары
Биологиялық прогресс.
- Қоршаған ортаға организмдердің бейімделушілігінің артуы.
Түрлер санының артуы.
Ареалдың кеңейуі.
Биологиялық регресс.
Қоршаған ортаға организмдердің бейімделушілігінің кемуі.
Түрлер санының азаюы.
Ареалдың тарылуы.
Биологиялық прогресс
Ароморфоз
Идиоадаптация
Дегенерция
Биологиялық прогрестің жолдары
Жануарлардағы ароморфоздар
Омыртқалылар
класының
өкілдері
Сыртқы
жабындары
Тыныс алу
мүшелері
Жүрегінің
құрылысы
Идиоадаптация - организмдердің жеке бейімделу шешімін арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады.
Дегенерация
даралардың құрылым деңгейін төмендетіп,
биологиялық регреске
Көртышқан
Европалық протей
Аскаридалар
Эволюция екі бағытта жүреді олар: биологиялық регресс (түрдің жойылуына апарады) және биологиялық прогресс. Биологиялық прогрес үш түрлі жолмен жүреді:
Эволюция екі бағытта жүреді олар: биологиялық регресс (түрдің жойылуына апарады) және биологиялық прогресс. Биологиялық прогрес үш түрлі жолмен жүреді:
Ароморфоз - даралардың құрылым деңгейі күрделеніп тіршілік етуге бейімділігі арта түседі
Мысал: Организмдердің судан құрлыққа шығуы, тірі туу, сүрқоректілердің дене температурасының тұрақтылығы.
Идиоадаптация - биологиялық құрылым деңгейінт күрделендірмей өзгертпей тіршілік үшін күресте организмдердің өзіне пайдалы белгілі бір орта жағдайына бейімделушілігі
Мысал: Жануарлардағы қорғаныш рең.
Дегенерация –немесе морфофизиологиялық регресс эволюциялық дамуында қарапайымдала түсу деген ұғымды білдіреді .
Мысал: жерасты жануарлары(көртышқан),үңгір(протей), терең су асты организмдері.
