Жасушада 60 мм.с.б.
Жасуша аралық сұйықтықта 46 мм.с.б.
Артерия қаны 40 мм.с.б.
Қан айналымының үлкен шеңберіндегі қьштамырлар арқылы ұлпадағы С02 қанға өтеді де, артерия қаны вена қанына айналады. Оның мөлшері артерия қанында 52%, венада 58%, оның 4,5%-ы карбогемоглобин (НвС02); 2,5-5%-ы жай еріген газ, 51%-ы химиялық қосынды (көмір қышқылы, оның тұздары-НаНС03; КНСОз). Қорыта айтқанда С02 ұлпадан өкпеге көмір қышқылының калий, натрий тұздары ретінде тасымалданады.
8. Тыныс алудын реттелуі
Тыныс алуды реттейтін нейрондар тобы(орталығы) сопақша мида орналасқан. Ол жұп құрылым: дем алу (инсиирация), дем шығару (экспирация) бөлімдері бар, олардың арасында реципроктык (кері) қарым-қатынас бар екені белгілі. Тыныс алу орталығы өмір бойы белгілі бір ырғақ қозып адамның дем алуын және дем шығаруыды қамтамасыз етеді, (оған автоматиялық қасиет тән деуге болады). Тыныс орталығының қозу жиілігін реттейтін мидағы және ми қыртысындағы нейрондардың да зор мәні бар.
Тыныс алу орталығына қандағы: 1) биологиялық белсенді заттар химиялык тітіркендіргіш ретінде әсер етсе; 2) қандағы көмірқышқыл газының меншікті кысымы (С02) өскен кезде (гиперкапния) тыныс алу орталығы қозып тыныс алу жиілейді. Мысалы, С02 конц. 0,2% өссе өкпе желденуі 200 есе өседі; 3) қан-дағы көмірқышқыл газының меншікті қысымы (рС02) кенет төмендесе (апноэ) тыныс алу уақытша тоқтап қалуы мүмкін; 4) Н+ жинақталып қанның рН қышқылдана - тыныс алу жиілейді; 5) қандағы 02 концентрациясы азайса хеморецепторлар арқылы тыныс алу жиілейді. Ал тыныс алу орталығы оны сезбейді, сондықтан көп жағдайда 02 жетіспеуінен естен айырылуы жиі болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
