Сабақтың тақырыбы: «Қазақтың ұлттық тағамдары»

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Өткен сабаққа шолу ( Қазақ халқының салт –дәстүрлеріне  байланысты лексиканы еске түсіру. Шағын әңгімелерін оқыту, тексеру)

1. 
   Аудиожазба тыңдау.
   
   • 
      не туралы тыңдадыңыздар?
     
   • 
     сұхбатта кімдер сөйлесіп жатыр?
     
   • 
     аудиомәтінде не туралы айтылады?
     
   • 
     ендеше бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай деп ойлайсыздар?
     
2. 
    Экранда сабақтың тақырыбы мен эпиграфы беріледі.
   

Қазақтың ұлттық тағамдары

Қазақ-өте қонақжай халық, ол ұрпақтан-ұрпаққа жалғасуда. Қазақ халқы асты өте жоғары бағалаған, әрі қастерлей білген. «Ас –адамның арқауы», «Жаман ауру-жақсы ас», «Ас қадірін білмеген аштан өледі, ат қадірін білмеген жаяу қалады»-деп халық тегін айтпаған. Асқа байланысты салт-дәстүрлер мен әдет-ғұрыптар: соғымбасы, қонақасы, табақ тарту, сарқыт, сәлемдеме, түстену, асату, дәмеу, асар, ауыз ашар тағы басқалар. Дастарқанға қойылған дәмнен ауыз тимей кетуге болмайды. Қазақ дастарқанына көбінесе ұннан, сүттен, еттен жасалған тағамдар қояды.

Қазақ халқы еттен түрлі тағамдар жасаған. Ет тағамдары: шұжық, түйемеш,шыж-мыж, бұжы, сырбаз, сірне, қуырдақ, сүр ет т.б

Ұлт тағамдарының негізі –сүт тағамдары. Сүт тағамдарын халық бір сөзбен «ақ» деп атайды. Сүт тағамдарының қоректік қасиеті мол, әрі денсаулыққа пайдалы. Сүттен қымыз, шұбат, қатық,май, ірімшік, құрт, сүзбе, қаймақ, айран,уыз сияқты тағамдар жасаған.

Қазақ халқы «Дәнді шашпа, нанды баспа», «Жерде жатқан бидай дәнін көрсең, түйенің үстінен еңкей де теріп ал»- деп нанды аса құрметтеген. Ұннан жасалатын тағамдар : бауырсақ, шелпек,құймақ,таба нан,жайма, күлше т.б Бұл тағамдардың барлығын ысырап етпей пайдалана білген жөн.

2. Лексикалық қоржынмен жұмыс

3. Эксперттік парақтардағы сұрақтар бойынша ой бөлісу

Бір ғана ойды білдіріп, бір ғана интонациямен  айтылатын сөйлем жай сөйлем деп аталады. М: Қазақ халқы еттен түрлі тағамдар жасаған.

Екі немесе одан да көп жай сөйлемнен құралып,күрделі ойды білдіретін сөйлемді құрмалас сөйлем дейді. М: Қазақ өте қонақжай халық,ол ұрпақтан-ұрпаққа жалғасуда.

1-тапсырма. Топтық жұмыс. Мәтіннен бірінші топ жай сөйлемді, екінші топ  құрмалас сөйлемді белгілейді, үшінші топ сарапшылар.

2-тапсырма. Сөз тіркестерінен сөйлем құрау.

Ыстық тағам………………………………………………………..

Ас мәзірі……………………………………………………………..

Сұйық тағам………………………………………………………..

Қою тағам……………………………………………………………

Ұлттық тағам………………………………………………………

Дастарқан батасы………………………………………………..

3-тапсырма. Мақал-мәтелдердің сәйкесін көрсету.

Біздің халқымыздың құрметті қонақтарына ұсынатын басты тағамы-қазақша ет. Қазақтар сыйлы қонаққа малдың басын тартады. Табақ тарту-үлкен өнер, елдікке сын. Қонақтың дәрежесі мен жасына, туыстық жолына  қарай табақ тарту- бас табақ, сый табақ, орта табақ, аяқ табақ, күйеу табақ, келін табақ т.б болып аталады. Аталған табақтарға сай жілік (ет) мүшелері болады. Ол мүшелерді ауыстыруға болмайды. Табақ тартуға қазақтар ерекше көңіл бөліп отырған.

1. Мәтінде жоқ ақпаратты көрсетіңіз.

А) Қазақтың басты тағамы-қазақша ет.
В) Сыйлы қонаққа бас тартады.
С) Қымыз –денсаулыққа пайдалы сусын.
Д) Табақ тарту-үлкен өнер

2. Мәтінге сай сөйлемді аяқтаңыз.

А) қояды
В) береді

3. Мәтінде жауабы бар сұрақты табыңыз.

А) Қазақтар қонақ күтпей ме?
В) Қандай ет сізге ұнайды?
С) Бүгін бесбармақ дайындадың ба?
Д) Қазақ халқы қонаққа қалай табақ тартады?

Ү. Жаңа сабақты бекіту.

1. Раундробин әдісі (петиция пущенная по кругу)

Әр топтан сабақтан алған ақпарат бойынша пікір айтылады, жалғастырылады т.б

• 
  Топтардың жұмыстарын марапаттау.
  
• 
  Үйге тапсырма . Жазба жұмысы. Бесбармақты қалай дайындайды?