Сабақтың тақырыбы: "Балықтар бөлімі"

Сабақтың тақырыбы: "Балықтар бөлімі"

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларды балықтар класымен таныстырып, олардың тіршілік әрекеті,табиғаттағы маңызы туралы мәләметтер беру.

Тәрбиелік: оқушыларды ізденімпаздыққа,табиғатты аялауға,тірі ағзаларға қамқорлық жасауға тәрбиелеу.

Дамытушылық: оқушылардың дүниетанымын кеңейту.

Күтілетін нәтиже: Жаңа сабақты толық меңгерген бәсекеге қабілетті шәкірт .

Сабақың жоспары:

I Ұйымдастыру кезеңі

II Үй тапсырмасын сұрау

III Үй тапсырмасын бекіту

IV Жаңа сабақ

V Жаңа сабақты бекіту “Сергіту сәті”

VI Сабақты қорытындылау “Шыңға шығу”

VII Үй тапсырмасы “Бәрін білгім келеді”

Үй тапсырмасын бекіту:

1) Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген ғалым кім?

Орыс ғалымы А.О.Ковалевский

2) Желілілер қандай тип тармақтарға бөлінген?

Бассүйексіздер, қабықтылар, омыртқалылар

3) Қабықтылардың негізгі өкілі қандай жануар?

Асцидия

Ішектыныстылар класы

5) Қандауыршаның сыртқы қабаты қалай аталады?

Эпидермис

6) Қандауырша қайда,қай мұхиттарда тіршілік етеді?

Атлант,Тынық мұхиттарда 10-30 метр тереңдікте тіршілік етеді

7) Омыртқалы және омыртқасыздарды

байланыстырушы жануар?

Қандауырша

8) Қандауыршаның адам өміріндегі маңызы қандай?

Оңтүстік –Шығыс Азия елдерінде тағамға пайдаланады.

9) Ішектыныстылар дернәсілі қалай аталады, оны

кім ашқын?

Торнария деп аталады, 1850 жылы И.Мюллер ашқан.

10) Қандауыршаның қандай сезім мүшелері дамыған?

Жарық сезгіш жасушалар.
Жаңа сабақ

Жер бетінде пайда болған алғашқы омыртқалы жануарлар- балықтар. Олар әлі де дамып келе жатқан алуан түрлі жануарлар.

Денесін плакоидты қабыршақтар жабады “плакс-тақташа” “эйдос-пішінді”

Түрлерінің сан алуандығына қарамастан

барлық балықтарды тіршілік ету түріне байланысты бірнеше экотиптерге біріктіруге болады:

Литоральды балықтар ( планктон ) -жағалауға жақын тіршілік ететіндер;

Пелагикалық балықтар (нектон) - су кеңістігінде тіршілік ететіндер;

Су түбіндегі балықтар (бентос) - жұпбалықтар, камбалалар, жайындар
Балықтардың табиғаттағы маңызы:

• 
  Қара ,қызыл икра алу
  
• 
  Тасбекіре,пілмай
  

• 
  Тағамдық маңызы зор,түрлі дәрумендерге бай ,теңіз тағамдарының 85 %-зын құрайды
  
• 
  Сәндік үшін өсіру “Аквариум балығы”
  

* Қаңқасынан түрлі сувинерлер жасалады

• 
  Балықтардың көптеген түрі өмірінде өз жынысын өзгертіп тұра алады. Қос жынысты балық түрлері де кездеседі;
  
• 
  Балықтың құйрығы жүзген кезде оңға және солға қарай қозғалады;
  
• 
  Көптеген балықтар ұсақ түйіршіктерді,құрттарды жейді;
  
• 
  Бақа-балық Ұлыбритания жағалауларында жиі кезеседі. Ол бақа сияқты қоректенетін болғандықтан солай аталған;
  
• 
  Акуланың тісі 3000-ға жетуі мүмкін.Тісі сынса орнына жаңасы өсіп шығады;
  
• 
  Әлемде акуланың 350 түрі бар;
  
• 
  Әлемде сан алуан балықтардың 25 000 астам түрі бар;
  
• 
  Анабас сияқты кейбір балықтар, аз уақытқа болса да құрлықта өмір сүре алады;
  
• 
  2003 жылы ғалымдар балықтың ауруды сезетінін анықтады;
  
• 
  Қармақшы-балық жемін жарықпен алдап шақырады;