Сабақтың ортасы Ширату 0-2 мин Оқушылардан жеті атасын сұраймын. 7 мин
7 мин 5 мин
Жаңа тақырыпты ашу: «Миға шабуыл» әдісі бойынша «Генетикалық байланыс» деген сөздің мағынасын оқушылардан сұрау. Мұғалімнің түсіндірмесі: Жаңа сабақ:Бейорганикалық заттарды класқа – оксидтер, негіздер, қышқылдар, тұздар деп бөлдік. Әр - қайсысына тән қасиетті қарастыру арқылы олардың арасындағы генетикалық байланысты түсінуге мүмкіндік туады. Оқушыларға металдар мен бейметалдардың генетикалық қатарының өзара байланысы туралы мәліметтерді естеріне түсіремін.
БАЙЛАНЫСТАРДЫ ТАҚТАҒА КЕСКІНДЕП КӨРЕЙІК МЕТАЛЛ → НЕГІЗДІК ОКСИД → НЕГІЗ → ТҰЗ БЕЙМЕТАЛЛ → ҚЫШҚЫЛДЫҚ ОКСИД → ҚЫШҚЫЛ →ТҰЗ Бұл сызба - нұсқаға қарап, оқушылар металл мен бейметалдың генетикалық қатары тұз түзілумен аяқталатындығы туралы қорытындыға келеді. Заттарды жіктеуде судың алатын орны туралы сұрақты талқылауға болады. Судың негіздік және қышқылдық оксидтермен әрекеттесіп, нәтижесінде негіз және қышқыл түзетіні белгілі. Оқушыларға сұрақтар қойылады:
Жай заттардың және қосылыстардың химиялық қасиеттерін есімізге түсірсек, бір заттың басқа затқа айналу заңдылықтары қатарын құра аламыз. Мысалы;
«Химиялық лабиринт» әдісі.Топтық жұмыс.(Гетеротоптарға арналған күрделі тапсырмаларды бірлесе отырып шешуге арналған,жаданы дамытатын,оқушылардың қызығушылығын арттыруға арналған әдіс)(Оқушылардың тыңдалым, оқылым,айтылым,жазылым дағдылары дамиды.) Nа► Na2O ► NаОН___ ►NаСІ (оқушылар өздері дәптерге жазады)
S___ ►SОз _____► H2SO4 ________►Nа2SO4 (оқушылар өздері дәптерге жазады)
Ca►CaO►Ca(OH2) ►CaCl2
P►P2O5 ►H3PO4►K3PO4
Бұл сызбадан қандай қорытынды шығаруға болады?
Бұдан көретініміз, екі жағдайда да тұз түзіледі.
Бұл байланыс химиялық реакция кезінде, яғни бір зат екінші затқа айналғанда жүзеге асады. Яғни, бір зат басқа заттан түзіледі. Грекше «пайда болу», «шығу тегі» - «генезис». Демек. заттар кластарының арасындағы байланыс генетикалык байланыс деп аталады.(дәптерге жазу)
Генетика - XX ғасырдағы жана ғылым. Организмдердің түқым қуалагыштығын зерттейді Ген - тұқым қуалайтын тек.