Сабақтың тақырыбы. Ілияс Жансүгіров өмірі мен шығармашылығы Сабақтың мақсаты: а Білімділігі



бет3/6
Дата26.06.2018
өлшемі0,66 Mb.
#44862
түріСабақ
1   2   3   4   5   6

Сәйкестік тест .

Имандылық жайындағы қара сөздері:1.5.6.22

Қазақ мақалдарын сынаған қара сөздері: 2.8.14.37

Адамгершілік жайлы қара сөздері: 3.9.24.40

Қазақ халқы жайлы қара сөздері: 4.12.35.38

Семинар жұмысы:

«Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы ерінбе!»

«Қазақтың бас ақыны»

Абайдың поэмаларының мәні мен мағынасы

Абай аудармалары

Семинар сұрақтары бойынша оқушылардың зерттеу жұмыстарын слайд түрінде қорғату.

Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылық жолы туралы деректермен таныстыру

3. Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылық жолы мазмұнын меңгерту.



Тарихи сынақхат №1



Кілті: 1. 180км 2. 25 км 3. 1945 ж

Тарихи сынақхат №2

Кілті: 1. 16.IV . 2. 95 жыл. 3. 1940 ж.
Зымыран сұрақ.

1.Ахмет Байтұрсынов 1913 жылы "Қазақ" газетінде жарияланған мақаласында Абайды қалай бағалады? («Қазақтың бас ақыны » деп бағалады.)

2.Қай жазушы Абайды:

"Қазақтың классик әдебиетінің атасы, қазақ поэзиясының күн шуақты асқар биігі", – деп бағалады. (Мұхтар Әуезов)

3.Шыр етіп түскен сәбиді етегіне орап, көтеріп алған мейірбан жүзді қарт әйел, әне, сол қадірлі бидің бәйбішесі, яғни мына сәбидің туған әжесі ... болатын. (Зере)

4.Шешесі мінезге бай, ауылға жайлы, сонысымен аса сыйлы қай бәйбіше еді? (Ұлжан)

5.Тіпті сүйікті немересінің азан айтып қойған кім деген атына тілі келмей, оны "ойлы болсын, аңдағыш болсын, абайлағыш болсын" деген тілекпен Абай атандырған да сол аяулы кәрі әже - тұғын. (Ибраһим)
Ой толғау «Адам , сен де бір жердің перзентісің!» тақырыбында эссе жазу .

Жүрегімнің түбіне терең бойла,

Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойла.

Соқтықпалы соқпақсыз жерде өстім,

Мыңмен жалғыз алыстым, кінә қойма!

«Абай» фильмін көрсету. 7мин 47сек.

Ән : «Құйқылжыр көңіл құсы шартарапқа» әнін оқушыларға үйрету.

Сабақты қорытындылау .

«Жүйесін тапқан сөз жүрекке жетеді» Даналық ойдан дән ізде!

Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы ерінбе,

Адамдықты көздесең, жаттап тоқы көңілге.

Сұлтанмахмұт Торайғыров

Абай шығармашылығының дені – халықтың қамын жеген, демократтық идеядан нәр алған, сыншыл реализм бағытымен суреттеген шығармалар.



Тұрсынбек Кәкішев.

Әрбір ұлы ақын тәрізді Абайдың ұлылығы сол – ол қай әдебиеттен үйренсе де, жалаң шәкірт боп қалмай, данышпан ұлттық ақын болды.



Зәки Ахметов

... Адамшылық ой қиялы өте таза, ұлтжанды, елін – жерін сүйген кісі еді.



Міржақып Дулатов

11. Бағалау .

12.Үй тапсырмасы. Оқу, мазмұны, іздену жұмысы .Абай Құнанбаевтың өмірі мен шығармашылық жолы. «Абай - дара, Абай – дана қазақта» шығарма жазып келу.

IV-тоқсан 5 Айы, күні___11.04.13________________

Сабақтың тақырыбы: «Абай жолы» романында қаламгерлер пікірі.

Мақсаты: а)оқушыларға М.Әуезовтың «Абай жолы» романындағы Құнанбай бейнесін суреттеуі, романға тереңдей бойлату, теориялық негіздерді меңгерту.

ә) қорытынды ой түю, есте сақтау қабілетін, оқу дағдысын қалыптастыру

жүйелі, шешен сөйлеуге дағдыландыру .

б) Туған жерін қадірлеу, халқына қызмет ету, ел тірлігі , ел бірлігі , ұрпақ келешегі , адам жанының рухани тазалығы жайлы ойларын жүйелей отырып , адамгершілік пен адамдық

қасиетке тәрбиелеу ,кәсіптік бағдар беру .

Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы.

Сабақтың әдісі: Түсіндірмелі оқыту әдісі, сұрақ – жауап әдісі.

Көрнекілік: «Әдебиет» электронды оқулық , «Activstudio» интерактивті тақтасы, суреті, кестелер, сызбалар, тест.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.

2. Үй тапсырмасын сұрау. 2 .Оқушыдан сабақ сұрау.

3-оқушы «Шежірелі жылдар сыр шертеді» кестесін іздену жұмысы бойынша толтырады.

3. Үй тапсырмасын бекіту.

Бекіту сұрақтары:

1. Ақын шығармалары саған ұнады ма?

2. Шығарманы оқыған кезде қандай сезімде болдыңдар?



3. Шығарманың ортақ идеясы неде ?.

ІІІ. Жаңа сабақ.

  1. Романда Құнанбай бейнесі қалай берілген?

  2. Өзің қалай ойлайсың, өмірдегі Құнанбай қандай болды деп ойлайсың?

  3. Ол туралы қандай мәліметтер мен деректер бар?

  4. Ұлы Абайдың тәрбиесін қалай бақылаған және абайдан не күтті?

  5. Құнанбайдың ел басқарудағы әділдігі мен әділетсіздіктері берілген ба, қалай?

  6. Ұлжан мен әжесі Зере қалай бейнеленген?

Абай Ұқсастығы Құнанбай




Ақын, философ, композитор, Ел басқарған, аға сұлтан,



аудармашы, жаңашыл, сөзге шешен,тапқыр, қажы,

халық қамқоршысы, әдеби тіл Мешіт салдрырған, Меккеге

негізін қалаушы Қонақ үй салдырған

1. Сабақтың тақырыбын хабарлау.

Семинар жұмысы:
Зымыран сұрақ.

1.Ахмет Байтұрсынов 1913 жылы "Қазақ" газетінде жарияланған мақаласында Абайды қалай бағалады? («Қазақтың бас ақыны » деп бағалады.)

2.Қай жазушы Абайды:

"Қазақтың классик әдебиетінің атасы, қазақ поэзиясының күн шуақты асқар биігі", – деп бағалады. (Мұхтар Әуезов)

3.Шыр етіп түскен сәбиді етегіне орап, көтеріп алған мейірбан жүзді қарт әйел, әне, сол қадірлі бидің бәйбішесі, яғни мына сәбидің туған әжесі ... болатын. (Зере)

4.Шешесі мінезге бай, ауылға жайлы, сонысымен аса сыйлы қай бәйбіше еді? (Ұлжан)

5.Тіпті сүйікті немересінің азан айтып қойған кім деген атына тілі келмей, оны "ойлы болсын, аңдағыш болсын, абайлағыш болсын" деген тілекпен Абай атандырған да сол аяулы кәрі әже - тұғын. (Ибраһим)
Ой толғау «Адам , сен де бір жердің перзентісің!» тақырыбында эссе жазу .

Жүрегімнің түбіне терең бойла,

Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойла.

Соқтықпалы соқпақсыз жерде өстім,

Мыңмен жалғыз алыстым, кінә қойма!

«Жүйесін тапқан сөз жүрекке жетеді» Даналық ойдан дән ізде!

Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы ерінбе,

Адамдықты көздесең, жаттап тоқы көңілге.

Сұлтанмахмұт Торайғыров

Абай шығармашылығының дені – халықтың қамын жеген, демократтық идеядан нәр алған, сыншыл реализм бағытымен суреттеген шығармалар.



Тұрсынбек Кәкішев.

Әрбір ұлы ақын тәрізді Абайдың ұлылығы сол – ол қай әдебиеттен үйренсе де, жалаң шәкірт боп қалмай, данышпан ұлттық ақын болды.



Зәки Ахметов

... Адамшылық ой қиялы өте таза, ұлтжанды, елін – жерін сүйген кісі еді.



Міржақып Дулатов

11. Бағалау .

12.Үй тапсырмасы. Оқу,мазмұны, іздену жұмысы . «Абай жолы »романындағы Құнанбай бей-несі шығарма жазып келу.

IV-тоқсан №6 Айы, күні__15.04.13_____________________________

Сабақтың тақырыбы: Ғ.Мүсірепов - сөз зергері. Шығармасындағы аналар бейнесі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Ғабит Мүсіреповтің өмірі жайлы әңгімелеу, өз халқымен бірге қуанып, өз халқымен бірге толғанғанды туралы кейіпкерлерінің ұлттық ерекшеліктерімен сипатталатындығына тоқталу. Ой қозғауға, өз пікірлерін ортаға салуға дағдыландыру.

Дамытушылық: Оқушылардың қызығушылығын арттыру, өз ойларын жүйелі сөзбен жеткізуге бейімдеу. Ауызекі сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорларын молайту.

Тәрбиелілік: Туған жерін сүюге, Отанын қорғауға тәрбиелеу, бірлікке, татулыққа шақыру. Адамгершілік қасиеттерді әрқашан жадында ұстауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту

Сабақтың әдісі: Баяндау, түсіндіру, сұрақ – жауап

Көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайд презентациялары.

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі

Сыныпты сабаққа әзірлеу. Сәлемдесу, түгендеу, кабинет тазалығына көңіл бөлу, оқушылардың назарын сабаққа аудару; ол үшін: «Төртеудің хаты» пьесасының авторы кім еді? Әрине Ғ.Мүсірепов. Пеьсаның негізгі тақырыбы жайлы және кейіпкерлер туралы, халық тағдыры туралы қысқаша әңгілеп, сабақты жалғастырамыз.



  • Дұрыс айтасыңдар.

  • Үйге қандай тапсырма берілді?

II. Үй тапсырмасын сұрау.

Үй тапсырмасын сұрау мақсатында «Зымыран сұрақтарына» жауап алу.



1) М. Әуезовтің шығармалары туралы не білеміз?

2) Абай қандай белестерден өткен?

3) Құнанбай бейнесі туралы не айта аласың?

4) Романдағы кейіпкерлердің мінез-құлқын қалай бере аламыз, кімге мінездеме бере аласың?

5) М.Әуезовтің алғашқы әңгімелері, оның қазақ прозасына әсері туралы не айтасың?

III. Жаңа сабақ.

Әуелі мына тақтада тұрған сөзді жазып алайық. Бұл сөз бүгінгі сабағымыздың эпиграфы болады: «Ұлттың сақталуына да, жоғалуына да себеп болатын нәрсенің ең қуаттысы – тіл. Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады...» А.Байтұрсынұлы.

«Тілден биік асқар жоқ, тілден асқан байлық жоқ, тілден терең теңіз жоқ.» Ғабит Мүсірепов.

Ғабит Мүсіреповтің әңгімелерін үлкен төрт топқа бөлуімізге болады.

1. Өмір жайлы әңгімелері. Ана туралы әңгімелері.

2. «Ұлпан романы»

3. Ел-жұрт, халықтың күнделікті тұрмыс-тіршілігі, болмысы жайлы.

4. Прозалары, пьесалары.

Шығармалары:



Р/с

Шығармалары







«Автобиографиялық әңгіме»

Өзі туралы әңгімелері

1

«Қос алқар», «Көк үйдегі көршілер» әңгімелері – (1929), «Күсен» (1930), «Бір адым кейін, екі адым ілгері» (1932), «Талпақ танау»(1934),

Әңгіме, повесттері




«Ана туралы новеллалар», «Ананың арашасы», «Ашынған ана», «Ананың арашасы» (1934), «Ер ана» (1942), «Ақлима» (1944)

Ана туралы

3

«Адамның анасы», «Өлімді жеңген ана»

М.Горькийдің шығармаларын аударды

4

«Қазақ солдаты»(1953), «Оянған өлке»,«Ұлпан» романы (1974)




5

«Қыз Жібек» (1934), «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» (1939), «Ақан сері – Ақтоты» (1941), «Амангелді»

Пеьсалары

6

«Отырықшы елді нәсілінен таныма, кәсібінен таны», «Кекшіл адам ызаланғаннан қылқынып өледі», Қазақ деген ел – азаттықты сүйетін, мал-жаны үшін іші күйетін халық», Бақытқа қол жету – азап, одан айырылу – мазақ», «Өсектің сыбыры, сөздің жыбыры жаман», «Ай мен күн айқайламай-ақ шығады», «Өзі асылдың болады сөзі де асыл», «Ананың арқасында қайыс қамшы қысыр жыландай жүйіткіп жүр», т.б.

Жазушы шығармаларында жиі кездесетін өткір теңеулер, астарлы мағыналы сөз, нақыл боларлық терең ойлы тіркестер.


IV. Сабақты бекіту.

Ғабит Мүсірепов шығармаларындағы аналар бейнесі.



1. Ғ.Мүсіреповтің «Ашынған ана», «Аананың арашасы», «Ер ана», «Ақлима» әңгімелеріндегі ана бейнелерін қалай суреттеген?

2. Әңгімелерді оқытып, кейіпкерлерді талдату.

3. «Талпақ танау» әңгімесінің мазмұнын аштыру .

4. Ғабит әңгімелерінің өзектілігі неде? Топтастырып жазу.

V. Қорытындылау.

VI. Үйге тапсырма.

1.«Ашынған ана», «Ананың арашасы», «Ер ана», «Ақлима» мазмұндау.

2. “Ана – өмір тірегі” тақырыбында шығарма жазу.

VII. Бағалау.

IV-тоқсан №12 Айы, күні___16.04.13_______________________________

Сабақтың тақырыбы: Ғ.Мүсірепов. «Ұлпан» романы.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Ғ.Мүсіреповтің өмірінен мәлімет беру, шығармалары жайында әңгімелеу, жазушының шығармаларындағы халықтың тарихи оқиғаларының суреттелуіне тоқталу;

Дамытушылық: оқушылардың танымдық деңгейін көтеру, ауызекі сөйлеуге, әңгімелей білуге үйрету;

Тәрбиелік: Туған жерін сүюге, Отанын қорғауға тәрбиелеу, бірлікке, татулыққа шақыру. Адамгершілік қасиеттерді әрқашан жадында ұстауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың типі: Жаңа материалды меңгерту

Сабақтың әдісі: Баяндау, түсіндіру, сұрақ – жауап

Көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайд презентациялары.

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі

II. Үй тапсырмасын сұрау.

Үй тапсырмасын сұрау мақсатында «Зымыран сұрақтарына» жауап алу.



1) Ғ.Мүсірепов қай жерде туылған?

2) Ғабит кім?

3) Қандай шығармаларын білеміз?

4) Шығармаларындағы аналар бейнелері туралы

5) Ғ.Мүсіреповтің шығармаларындағы «Ана» тақырыбына романтикалық сарынды кімдерден үйренді ?

6) Қандай әңгімелері мен повесті, романдарын білесің?

7) Шығармашылық жолдары туралы қосымша материалдарын қорғату. (реферат немесе слайд)

III. Жаңа сабақ. Жазушының «Ана» тақырыбындағы шығармаларының жиынтығы ретінде 1974 жылы «Ұлпан» романы дүниеге келді. «Ұлпан» – ел шежіресінің мазмұнына құрылған роман. Романда қазақ аулының жүзжылдық тұрмысы, әдет-ғұрпы, барымта, қалыңмал беріп қыз айттыру, бай мен кедей арасындағы, ел арасындағы жер дауы, жесір дауы кең көлемде сөз болады. Романдағы басты кейіпкер Есеней қалың керей-уақтың билігін қолына мықтап ұстаған аузы дуалы би, атақты бай. Ерекше кейіпкер бірі – Ұлпан. (Романды қысқаша түрін мәнерлеп оқу және талдау)

Талдауға арналған тапсырмалар мен сұрақтар:

1. Романның басты кейіпкері кім?

2. Ұлпанның бойындағы адамгершілік ұлы қасиеттерін мысал келтіре талдау.

3. Романдағы Есеней бейнесін, өзіндік ерекшеліктерін талда.

4. Шығармадағы ана тақырыбы, өмір шындығы қалай суреттелген?

5. Кейіпкерлердің психологиялық ерекшеліктерін суреттеу шеберлігіне мысал келтіре отырып талдау

6. Шығарманың тілдік ерекшелігін ажырату.

7. Романды оқып шығып, ирония, сарказмға құрылған сөз тіркестерін теріп жазу, мазмұндау

YI.Сабақты бекіту. Венн диаграммасы арқылы кейіпкерлерге мінездеме.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет