Сабақтың тақырыбы «Қыз Жібек» жырына талдау жұмысы Сабақтың мақсаты

Күні: 7.10.2015

«Қыз Жібек» жырына талдау жұмысы

• 
  Блумның сұрақ қою өлшемі
  
• 
  Акт элементтері
  
• 
  Іздену-зерттеу
  
• 
  Әдеби шығарманы талдау
  
• 
  Жеке жұмыс
  
• 
  Сұхбат тест
  
• 
  Мәтінмен жұмыс
  
• 
  Жұмыс дәптері
  

Шығармашылық талдау сабағы, білік пен дағдыны қалыптастыру

• 
  «Қыз Жібек» жырының мазмұнымен танысады және талдау жұмысын жүргізе алады
  

Сүмбіле-шөптің басына түсетін сәукелелі шық.

Шытырма көйлек-етегі күміс әбзелдермен зерленген көйлек.

Көбеген-ерте туылған қозы.

Қара торқа-жібек мата деген мағынада

Сыныпта талдау жүргізеді (айтылым ,тыңдалым,оқылым, жазылым дағдысы)

1. 
   Табыс критерий арқылы оқушыны үнемі бағалау
   
2. 
   Зерттеудегі өзіндік үлесін бағалау
   
3. 
   Тақырыптың нәтижесінің нақтылығына қарай бағалау
   
4. 
   Сөзіктермен жұмысын бағалау
   
5. 
   Сұхбат тест жұмысын бағалау
   
6. 
   Жұмыс дәптерін бағалау
   
7. 
   Шығу парағы
   

Лиро-эпостық жырлар. «Қыз Жібек» жырын мазмұндау

Т.Ақшолақов, Т.Жұмажанова, С.Қалиев, С.Дүйсебаев Қазақ әдебиеті: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық . Алматы: Мектеп, 2013.-408 бет.

Акт, жұмыс дәптері

*оқушылармен амандасу;

*оқушыларды түгелдеу;

*оқу құралдарын тексеру;

Сәлеметсіздер ме, балалар! Қажетті құрал-жабдықтарымызды дайындап, сабаққа назар аударайық. Бүгінгі сабақта кім жоқ?

Балалар сабағымызды бастамас бұрын денелеріңді түзу ұстап, бастарыңды жоғары көтеріп, ыңғайланып отырыңдар. Өздеріңнің бүгінгі күндеріңнің сәтті өтетіндігіне іштей сенім білдірейік. Оқушылар биылғы жыл біздің еліміз үшін ерекше жыл. (неге?) Себебі биыл ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛҒАНЫНА 550 ЖЫЛ, ҰЛЫ ЖЕҢІСКЕ 70 ЖЫЛ, ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫ АССАМБЛЕЯСЫНЫҢ

Саяси сұрақтарға оқушылар алдыңғы білімдері бойынша жауап береді

Т.Ақшолақов, Т.Жұмажанова, С.Қалиев, С.Дүйсебаев Қазақ әдебиеті: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық . Алматы: Мектеп, 2013.-408 бет. «Қазақтың салт- әстүрлері»

кітабы

Әдебиет қашаннан бері өмір айнасы. Олай болса, балалар, бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы «Қыз жібек» жыры. «Қыз Жібек» жыры халық ауыз әдебиетіне, оның ішінде лиро-эпостық жырларға жатады. Ал лиро-эпостық жырлар-ауыз әдебиетінің мол әрі рухани қазынасы. Яғни, лиро-эпос жырлары-ғашықтық дастандар. «Қыз Жібек» жыры-идеялық мазмұны, көркемдік сөз сапасы, сюжеті, көркемдік айшықтары, композициялық құрылымы жағынан үздік туынды болып табылады. «Қыз Жібек» жыры-ғашықтық дастан. Жырда бірін-бірі ұнатқан екі жастың сүйіспеншілік сезімі суретттеледі. Сондай-ақ мұнда көшпелі қазақ тіршілігінің әлеуметтік, тұрмыстық жағдайлары, әдет-ғұрпы, салт-санасы, өмірге көзқарасы мол көрініс тапқан.

«Қыз Жібек» жырының мазмұнымен танысып шығады

«Қыз Жібек » жыры бойынша құрастырылған жұмыс дәптерімен жазбаша жұмыс жүргізеді.

Сабақты бекіту

(5 мин)

Тест жұмысы бойынша бекітіледі

Оқушылар тест жұмысын белгілеп шығады.

(2 мин)

Әр оқушының қолындағы жұмыс дәптерлері бойынша бағаланады

Үйге тапсырма

(2 мин)
«Халқым қандай десең- салтымнан сынап біл» тақырыбында эссе жазып келу

Кері байланыс

(1 мин)

№4 облыстық дарынды балаларға арналған мектеп-интернаты

Қазақ әдебиеті пәнінен 9-сыныпқа

«Қыз Жібек» жыры тақырыбы бойынша

құрастырылған жұмыс дәптері

1-тапсырма

Кейіпкерлерге мінездеме (жағымды, жағымсыз)

I бөлім

II бөлім

III бөлім

IV бөлім

V бөлім

-«Қыз Жібек» жырының негізгі тақырыбы қандай?

-Тақырып пен атаудың айырмашылығы неде?

-«Қыз Жібек» жайлы не білесің?

«Қыз Жібек»-XYII ғасырда жазылған лиро-эпостық жыр. Тұңғыш рет 1880 жылы Е.А.Александров Мұсабай ақыннан жазып алып, мазмұнын орысшаға қара сөзбен аударған. XIX ғасырдың екінші жартысында татар мұғалімі Фалиолла Тухватуллин Зайсан өңірінен «Қыз Жібек» жырын жинап, 1894 жылы Қазанда бастырған. Жырда Жағалбайлы елінің қонысы Қара теңіз жағасы деп келеді. Мұнысы Каспий (Атырау) теңізі болу керек. Сол кездегі шектілердің қонысы Ақжайық болған. Бұл екеуінің арасы қоныс жағынан шалғай емес. Қазақ даласы патшалық Ресейге қарағанға шейін Жағалбайлы елі Ақжайық бойын мекендеген.

«Қыз Жібек» әңгімесінің заманын білуге жолбасшы болатын тарихи деректің бірі-қалмақтардың Ақжайық бойын жайлаған шекті елін жаулап алуы. Жырдың бойында аз ру шектілерге торғауыттардың ол кезде үстем болғаны-тарихи шындық.

Торғауыттардың-көне Қалмақтардың бір тайпасы.

7-тапсырма. Сұхбат тест:

1.Төлегеннің өскен ортасы қандай?

2. Қаршыға мен Шеге кімдер?

3. Төлеген алыста азабы мол жолға неліктен бел байлады?

4. Төлеген қалай қаза болды?

5.Сансызбай деген кім?

6. Анасы баласына қандай кеңес берді?

7. Қаршығадан Төлегенді жасырған кімдер?

8.Қыз Жібек кімнің қызы?

9.Төлегеннің аты (жылқысы) қандай?

10.Жырда қыз Жібектің ақтығын неге теңейді?

8-тапсырма. Жырды көркемдегіш ерекшелігіне талда.

Теңеу	Метафора	Ассонанс	Аллитерация

9-тапсырма. «Қыз Жібек» кинофильмі туралы ойың қандай?

Мәтінді оқы.

«Қыз жібек»-екі сериялы көркемсуретті фильм. 1971 жылы «Қазақфильм» киностудиясы түсірген. Сценарий авторлары- Ғабит Мүсірепов, режиссері-Сұлтанбек Қожықов, суретшісі- Гүлфайруз Ысмайылова, композиторы-Нұрғиса Тілендиев. Қыз Жібек рөлін сомдаған-Меруерт Өтекешова 1951жылы 25 ақпанда Орал облысында дүниеге келген, кино және театр актері, Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі. 1968жылы №66 мектепті бітіргеннен кейін «Қыз Жібек» кинофильмінің басты кейіпкері рөлін ойнауға шақырылған.

10-тапсырма . Бекіту тест жұмысы

1. 
   Жағалбайлы кімнің елі?
   

в) Қаршығаның

д)Қыз Жібектің

а) Жүсіпбек Шайхыисламұлынан

с)Сайлау Мұратовтан

д)Жиенбет жыраудан
3.Кімнің бейнесі?

Ақ бетінің қызылы

Ақ тауықтың қанындай

Екі беттің ажары

Жазғы түскен сағымдай

а) Қыз Жібек

в) көш бастаған қыздар

с) Қыз жібектің шешесі

д)Қыз жібектің жеңгесі

в) Қамар

д)Қаракөз

5.Төлеген жібекке қандай уәде береді?

а) елге оралмай қасында қалатыны жөнінде

с) екі жүз жорға беруді