Сабақтың тақырыбы: Моңғол- татар шапқыншылығы Сабақтың мақсаты: XIII ғасырда Моңғол мемлекетінің құрылуыу олардың

шапқыншылық соғыстары туралы түсінік беру.

саясаты және ұлы қолбасшы Шыңғысхан өмірі туралы мағлұмат беру.

ізденіске дағдыландыру, ойлау қабілеттерін дамыту.

1. 
   Амандасу,
   
2. 
   Түгендеу,
   
3. 
   Сабаққа дайындық.
   

« Кім тапқыр?» ойынын ойнау. Кестені аяқтау.

Феодалдық бытыраңқылық

Киев Русі XII ғ. 30 ж.

Андрей Боголюбский ( 1157-1174 )

Ярослов Осмомысли ( 1153-1187 )

« Тест » ойыны

1. Орта ғасырлардағы Африкадағы мемлекет

А) Мали

Б) Дели сұлтандығы

2. Киев Русі қашан құрылды?

А) VII ғ.

Б) IX ғ.

3. Киев Русь мемлекеті ыдырауының себептері?

А) Ішкі байланыстың әлсіреуі.

Б) Киев кінәзінің әлсіздігі.

В) Шаруашылықтың томаға – тұйықтығы

4. Мәскеу, қаласын кім салдырды?

А) Юрий Долгорукий

Б) Андрей Боголюбский

В) Ярослав Осмомысли

5. Ильмень мен Чуд көлінің аралығындағы кінәздік.

А) Киев

Б) Смоленск

6. Ұлы Новгород қай өзеннің бойында орналасты.

А) Волхов

Б) Ловать

В) Онега

7. Европа мен Азияны бөліп тұрған тау.

А) Гималай

Б) Памир

В) Орал

8. Галыч-Волынь қай жылы бірікті.

Б) 1210 ж

В) 1198 ж
« Ғажайып сұрақтар » ойыны

1	2	3
4	5	6

1. Қай ғасырда Владимир-Суздаль саяси жағынан күшейді (XII-XIII ғғ.)

2. Игорь жорығы туралы сөз дастанында Всеволод туралы не делінген ? ( Всеволод бүкіл орыс жеріне аты шыққан кінәз ретінде мадақталды).

3. Галич-Волынь жері қандай дала болды ( жазық ).

4. Галич-Волынь қандай елдермен қатынас жасады.

( Византия, Еуропа ).

5. Ірі әскери бекіністер қызметін атқарған кінәздік

( Новгород кінәздігі )

6. Волхов өзені арқылы қала екіге бөлінді оң және сол жағалауында не орналасқан. ( оң жағалауында кедей, қолөнершілер сауда базары, сол жағалауында бай – шонжарлар діни орталықтары ірге көтерді ).

3. Шапқыншылық соғыстар

4. Шыңғысхан – тарихи тұлға.

1. Моңғол мемлекетінің құрылуы.

Кендітау аймағы, Онон жағасы.

Болдоң жері

Есукей- Ұлұн-Еке

1155 ж. Ақпан –Темучин-1227 ж. Тамыз

Меркіт Моңғол

Найман Моңғол мемлекеті Татар
Керей Қият

2. Саяси құрылымы.

Ұлы хан Шыңғыс ұрпақтары «Яса» («Жаса») Жазбаша құқықтық нормалар мен заң ережелері Ұлы хан мемлекет басшысы ретінде әскери заң шығарды және әкімшілік билік жүргізді Құрылтай Ірі әскери мәселелер, ішкі саясат, Шыңғыс ұрпақтары арасында өлкелерді бөлу мәселелері шешілді. Аймақтарды басқару үшін –дарғы бекеттер, тамғаш және басқақтар тағайындалды

3. Шапқыншылық соғыстар

Қолбасшы заңгер

Хан жылнамашы

1. 1962 ж. Кендітау жерінде Гурван көлі жағасында үлкен мәрмәрден ескерткіш орнатылған, онда төмендегі Шыңғысханның өсиет сөзі жазылған.

« Құлаш денем құласа құласын, құраған елім, қолымдағы байрағым құламасын ».

1. Моңғол ханның шын есімі

2. Шыңғысханның баласы.

3. Моңғолиядағы өзен.

4. Тайпа.

5. 6- ай берілмеген қала.

6. Батый құрған мемлекет.

Т

И

М

У

Ч

И

Н

Ж

О

Ш

Ы

О

Н

О

Н

А

Р

Ғ

Ы

Н

О

Т

Ы

Р

А

Р

А

Л

Т

Ы

Н

О

Р

Д

А

1

2

4

5

3. Математикалық ойын Тимучин қай жылы туылып, қай жылы қайтыс болды?

(((2²+96)·):2)131) ·5=?

(((10²+10²) ·2)+9) ·3=?