Төртразрядты параллельді қосқышты зерттеу
Жұмыс P3 тақтасында III-3 технологиялық картасын қолдана отырып орындалады (сурет. 18). Жұмысқа арналған тапсырмалар көлемі келесідей.
Үйге дайындық
1. Екі бір биттік сандарды қосу кезінде пайда болатын опциялар кестесіне сәйкес, бір таңбалы қосқышты сипаттау үшін логикалық өрнектерді құрастырыңыз және түсіндіріңіз.
2. Төрт бір таңбалы қосынды негізінде төрт биттік қосқыштың функционалды сызбасын жасаңыз.
3. Дәптерге жұп-рехразрядтық қосқыштың шартты-графикалық бейнесін салу.
4. Екі көп қатарлы сандарды қосу амалын аналитикалық түрде игеру (төрт таңбалы мысалды қолдана отырып).
5. Екі төрт таңбалы қосқышты қолдана отырып, екі сегіз таңбалы екілік сандарды қосу үшін қосқыштың функционалды сызбасын сызыңыз.
6. Есеп кестелерінің формаларын ойластыру және сызу.
7. III-3 технологиялық картасын қарастырыңыз, осы схеманың барлық элементтерінің мақсатын анықтаңыз. Суреттегі функционалды схеманы қолдана отырып, екі төрт таңбалы екілік сандарды қосу амалын орындау алгоритмін жасаңыз және жазыңыз. 18. Бұл жағдайда терминдердің бірін параллель де, сериялық кодтарда да енгізе білу керек.
Жұмысты орындау
1. Төрт таңбалы қосқыштың жұмысын зерттеу үшін стендтің сызбасын жинаңыз (III-3 карта).
2. Төрт таңбалы параллель қосқыштың жұмысына зерттеу жүргізу. Зерттеу барысында төрт таңбалы екілік сандардың (операндтардың) 3-4 жұбын қосыңыз. Жиынтық нәтижелерді мәндерді стандартты кодқа ауыстыру кезінде тексеріңіз. Шегерімді қосымша кодқа аударуды қолдана отырып, төрт таңбалы операндтардың 2-3 жұбын алып тастаңыз. Шегеру нәтижелерін аналитикалық түрде тексеріңіз.
3. Зерттеу нәтижелерін тиісті таб-тұлғалар ұсынады.
4. Қос және он алтылық кодтарда ақпаратты ұсыну режимдерінде сандық индикациялау құрылғысының көмегімен қосқыштың кіріс және шығыс күйлерін қарау.
Сынақ
1. Нәтижелерді түсіндіріңіз.
2. K155IM3 IMS негізінде үлкен көлемдегі сум-маторларды қалай құруға болатындығын түсіндіріңіз.
3. Қарастырылған стендті информатика курсын оқып жатқанда қалай қолдануға болатындығын түсіндіріңіз. Демонстрация өткізу әдістемесін ұсыну.
Зертханалық жұмыс 9-10
RS, D және T типті триггерлерді зерттеу
Жұмыс P2, P3 және P5 тақталарында II-4 Технологиялық карталарын қолдана отырып орындалады (сурет. 13), III-1 (сурет. 16), V-1, V2, V3 (сурет. 22 – 24). Жұмысқа арналған тапсырмалар көлемі келесідей.
Үйге дайындық
1. Санау триггерінің жұмыс принципін қайталаңыз, санау триггерінің кірістері мен шығуларына уақыт диаграммаларын салыңыз.
2. Функционалды диаграмманы сызыңыз және төрт таңбалы сақиналы есептегішті ығысу регистріне қолдану принципін зерттеңіз.
3. Екілік және позициялық кодтарда ақпаратты ұсына отырып, жиынтық, азайту және кері есептегіштердің функционалды диаграммалары мен жұмыс принципін зерттеу.
4. К155ИЕ5 және К155ИЕ7 ИМС-де есептеуіштердің шартты-графикалық кескіндерін дәптерге салу. Барлық кірістер мен шығулардың функционалды мақсатын түсіндіріңіз.
5. K155tm2 әмбебап триггерлерін қолдана отырып, жинақталған және шегерілетін есептегіштерді зерттеу үшін дәптерге стенд сызбасын салыңыз.
6. Көрсетілген есептегіштердің кірістері мен шығуларындағы кернеудің уақыт диаграммаларын сызыңыз.
7. Оқытушы берген қайта есептеу коэффициентін алуды қамтамасыз ететін қосымша Логикалық элементтерді қолдана отырып, жинақтаушы шотты зерттеу үшін стенд сызбасын салу (V-1 картасы). Есептегіштер мен логикалық элементтердің кірістері мен шығуларындағы сигналдардың уақытша диаграммаларын салыңыз, олар сіз оқытушы белгілеген коэффициент бойынша алынады деп күтілуде.
8. K155ie7 микросхемасында кері және кері санау режимдерінде кері есептегішті зерттеу үшін стенд сызбаларын сызыңыз (алдын ала орнату режимін қолданбай).
9. Ақпаратты алдын ала жаза отырып, тура және кері санау режимдерінде реверсивті есептеуді зерттеу үшін стенд сызбасын салу.
10. Ақпаратты алдын-ала жаза отырып, тікелей және кері санау режимдерінде k155ie7 чипінде есептегішті қолданған кезде сигнал беру алгоритмін ойластырыңыз және дәптерге жазыңыз.
11. Оқытушы белгілеген "+1" және "-1" кірістеріне импульстар беру кезінде осы режимдерде алуға болатын санауыштың кірістері мен шығыстарындағы сигналдардың уақыттық диаграммаларын сызыңыз.
12. Қайта есептеу есептегіштерінің есептік коэффициентін арттыру мүмкіндігін қарастырыңыз. 256 санау коэффициентімен ре-версивті есептегіштің функционалды сызбасын сызыңыз.
13. Алдын ала орнатылған кері есептегішті пайдалану мүмкіндігі туралы ойланыңыз:
* істің қайта құрылатын коэффициентімен жиілік бөлгіш;
* импульстің сандық генераторы, ол іске қосылғаннан кейін импульстар санын 1-ден 15-ке дейін береді (алдын-ала берушінің тапсырмасы бойынша).
14. Зертханалық жұмыстың практикалық бөлігін орындау үшін есеп кестелерінің нысанын қарастырыңыз.
Жұмысты орындау
1. P2 тақтасына (II-4 картасы) санау триггерін жинаңыз, ол үшін 2 және 6 IMS D3 контактілерін сыртқы секіргішпен қосыңыз. Осциллографтың көмегімен кіріс және шығыс сигналдарының деңгейлерін өлшеу арқылы t-триггердің жұмысын зерттеңіз.
2. P3 тақтасын (III-1 картасы) қосып, сақиналы есептегіштің функционалды диаграммасын жинап, оның жұмысын зерттеңіз.
3. Төрт биттік екілік жиынтық есептегіштің функционалды диаграммасын зерттеңіз (P5 тақтасы, V-1 картасы). Бастапқыда кіріс импульстарын беру арқылы есептегіштің шығысына нөлдік кодты орнатыңыз. Содан кейін, бір импульсті беру және жарық диодты индикаторды пайдалану арқылы тікелей санау режимінде есептегіш күйлерінің кестесін толтырыңыз.
4. Кері шот режимін іске асыру мақсатында стенд схемасын (v-2 картасы) өзгерту. Көрсетілген есептегіш режимі үшін күй кестесін толтырыңыз.
5. Оқытушы белгілеген қайта есептеу коэффициенті бар есептегіш үшін стендтің сызбасын жинаңыз (V-1 картасы). Есептегіштердің кестесін толтырып, есептегіштердің кірістері мен шығыстарына сигналдардың уақыт диаграммаларын салыңыз.
6. Тікелей шот-фактурадағы K155IE7 чипіндегі (V-3 картасы) есептегішті зерттеңіз. Күй кестесін толтырыңыз.
7. Кері санау тізбегіндегі k155ie7 чипіндегі есептегіш сынақтарын қайталаңыз.
8. К155ие7 есептегішін оқытушымен берілген жағдайға есептегішті алдын ала орнату режимінде зерттеу жүргізу.
9. К155ие7 микросхемасындағы есептегіштің жұмысын ақпаратты алдын-ала жазу режимінде, сондай-ақ есептегішті толтыру немесе нөлге келтіру арқылы (оқытушының тапсырмасы бойынша) алдыңғы және кері санау режимдерінде зерттеңіз. Осы режимдердегі есептегіштердің кірістері мен шығыстарына сигналдардың уақыттық диаграммаларын сызыңыз.
Сынақ
1. Тәжірибелік деректерді түсіндіріңіз.
2. Сигналдың ізі бар есептегіштерде бит жылдамдығын шектеу себептерін түсіндіріңіз.
3. Есептегіштерді балалар техникалық шығармашылығы құрылғыларында, физикалық зерттеулерге арналған құрылғыларда, компьютерлерде қолдану мысалдарын келтіріңіз.
4. Кері есептегіште тасымалдау шығуларының болуын түсіндіріңіз.