Сарбонна-Қазақстан институты
ЖТ = ҰТ – əлеуметтік сақтандыру жарналары – бөлінбеген пайда – корпорациялық табыс салығы + трансферттік төлемдер
жүктеу/скачать 58,93 Kb.
|
Асан А.Е РК1
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚБТ = жеке табыс – мұраға салық – мүлік салығы – табыс салығы
ЖТ = ҰТ – əлеуметтік сақтандыру жарналары – бөлінбеген пайда – корпорациялық табыс салығы + трансферттік төлемдерЖеке табыстан азаматтардың жеке салықтарын: табыс са- лығын, мұра жəне мүлік салығын шегерсек қолда бар табыс қалады. Ол тұтыну мен жинақтауға жұмсалады. ҚБТ = жеке табыс – мұраға салық – мүлік салығы – табыс салығыҰлттық есепшоттар жүйесінің көрсеткіштері жиынтық өнім мен жиынтық табысты тек сандық тұрғыдан ғана бағалайды, олар халықтың өмір сүру сапасын жəне əл-ауқаттылық деңгейін сипаттай алмайды, сонымен қатар, бұл көрсеткіштер ғылыми- техникалық прогрестің жəне экономикалық өсудің жағымды жəне жағымсыз салдарларын да есепке алмайды. Ал тұрғындардың өмір сүру сапасын жəне əл-ауқаттылық деңгейін ұлттық байлық, таза экономикалық əл-ауқат жəне жан басына шаққандағы ЖІӨ сияқты көрсеткіштер анықтайды. ЖҰӨ-ді есептеу үшін бағаның өзгеруін ғана емес, сонымен қатар, қайта есептеуді де ескеру қажет. Қайта есептеу мəселесі қалай орын алады? Көптеген өнімдер базарға түспес бұрын өнді- ріс сатыларынан өтеді. Сондықтан көптеген өнімдердің құрам- дас бөлшектері бірнеше рет сатып алынады. Қайта есептеуді бол- дырмас үшін ЖҰӨ-ді есептегенде тек соңғы өнімнің нарықтық бағасы ғана алынады. Соңғы өнім – бұл соңғы пайдалану үшін сатып алынатын өнім. Аралық өнім – өңдеуге жəне қайта қымбатқа сатуға арналған өнімдер. Мысалы, машинаның дөңгелегі. Тəжірибеде қайта есептеуді болдырмас үшін тек қосылған құнды есептейді. Қосылған құн – бұл шикізат пен материалдарға кеткен шы- ғындарды шегергендегі өнімнің нарықтық құны. Кез келген та- уардың құны шикізат бағасынан, басқару шығынан, жұмыс- шы жалақысынан тұрады. Сондықтан біз өнім құнынан барлық шикізат пен материалдарға кеткен шығындарды шегерсек, онда қалған бөлігі қосылған құнды құрайды. ЖҰӨ-нің құрамына мыналар кірмейді: мемлекеттік трансферттік төлемдер, зейнетақылар, шəкірт- ақылар, жəрдемақылар, сақтандыру төлемдері; қор нарықтарындағы бағалы қағаздарды сату; ұсталған тауарларды сату (sekond-hand). ЖҰӨ-ді есептеу үшін мынадай үш əдіс қолданылады: шығындар бойынша (соңғы пайдалану əдісі); табыстар бойынша (бөлу əдісі); қосылған құн бойынша (өндірістік əдіс). Шығындар бойынша ЖҰӨ-ді есептегенде барлық экономи- калық агенттердің шығындары қосылады. жүктеу/скачать 58,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|