Саудағалиева Бибізада Ізетқызы Ақтөбе облысы, Ырғыз ауданы

Тақырыбы: Кальций және оның қосылыстары

1) Периодтық жүйедегі орны бойынша сілтілік жер металы кальцийге сипаттама беру;

2) Кальций және оның қосылыстарының табиғатта кездесуі, физикалық, химиялық қасиеттері, биологиялық маңызы, қолданылуы туралы оқушылардың түсініктерін кеңейтіп, теориялық білімдерін практикамен ұштастыру арқылы пәнге деген қызығушылығын, таным белсенділігін, ойлау қабілеттерін арттыру;

3)Қауіпсіздік техникасының ережелерін басшылыққа ала отырып, оқушылар-дың дүниетанымын кеңейтіп материалдық байлыққа, оны игеру мен сақтауға көңіл бөлуге дағдыларын қалыптастырып, дамыту.

• 
  “Металдардың адам өміріндегі және табиғи ортадағы маңызы” тақырыбы бойынша химиялық диктант;
  
• 
  “Қ. Сәтбаевтың Қазақстан металлургиясына тигізген үлесі” тақырыбында хабарламалар тыңдау;
  

• 
  Өлең жолдары арқылы сабақ тақырыбын ашу, мақсатымен таныстыру;
  
• 
  “Қайталау – оқу айнасы” /кальций элементіне ПЖ орны бойынша сипаттама беру/;
  
• 
  “Білгенге –маржан” /кальций элементінің ашылу тарихы, табиғатта таралуы және маңызды қосылыстары/;
  
• 
  “Са- тіршілік тірегі”/ кальций элементінің биологиялық маңызы/;
  
• 
  Кальций элементінің физикалық қасиеттері мен алынуы ;
  
• 
  “Химияны болжаммен ұға алмайсың” /кальций элементінің химиялық қасиеттері,
  

• 
  Кальций және оның қосылыстарының қолданылуы.
  

• 
  “Зерек болсаң, шешіп көр”/деңгейлік тапсырмалар орындау/
  
• 
  Бекіту сұрақтары
  

• 
  Химиялық диктант
  

2.Біздің заманымызға дейін қанша және қандай металдар белгілі болған?

3. Металдар мен олардың құймаларының аттарымен аталған тарихи дәуірлер:

4. Табиғатта металдардың ішінде таралуы бойынша І орын алатын қай металл?

5. Қалайы мен мыстың құймасы қола деп аталады.

6. Қоршаған орта факторларының әсерінен болатын металдың бүліну құбылысы –

жемірілу

7. Тірі организмде ең кем дегенде қанша металл бар және қалай аталады?

8. Алхимиктердің арманы болған металл – алтын.

9. Ғалымдардың есептеуінше жыл сайын жерге 3000 т жуық метеорит түрінде кездесетін таза металл -темір.

10. Қазақстан металлургиясының дамуына баға жетпес үлес қосқан қай ғалым?

• 
  “Қ. Сәтбаевтың Қазақстан металлургиясына тигізген үлесі”тақырыбында хабарламалар тыңдау
  

• 
  Жаңа білімді меңгеру кезеңі
  

Өмір бойы керегіңе жете алдым.

Менмін – ақ бор, әктас, мәрмәр, ғанышпын,

Тіршілікке қажет металл аталдым.

Қыртысында жердің мен де кездесем,

Артық болмас “Жер металы мен десем”

Ғарыштағы ракета да, ұшақтан,

Қолтаңбамды табасың сен іздесең.

Жануардың бақалшағы, қаңқасы,

Жер бетінің минералды әр тасы.

Сан құрылыстың сәулеті, негізі,

Қаланады менен ғана ойланшы.

• 
  Қайталау – оқу айнасы
  

Ca – 4 период, ІІ топтың негізгі топшасының элементі,

сілтілік жер металы, sэлемент.

Реттік нөмірі 20, 20 протон, 20 нейтрон, ядро заряды +20,

электрондар саны – 20. A_r – 40.

Электрондық формуласы 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s²

Валенттілігі: ІІ

Тотығу дәрежесі: 0, +2

• 
  Білгенге - маржан
  

Гемфри Деви

(1778 – 1829)

СаCL₂^{эл тогы} Са + CL₂

• 
  «Химияны болжаммен ұға алмайсың» .Химиялық қасиеттері:
  

• 
  Химиялық тәжірибе:
  

• 
  Бекіту кезеңі .“Зерек болсаң, шешіп көр”
  

• 
  CaCO₃құрамындағы кальцийдің массалық үлесін табыңыздар.
  

• 
  4 г кальций сумен әрекеттескенде неше грамм кальций гидроксиді түзіледі ? Түзілген заттың зат мөлшерін есептеңдер.
  

• 
  80 г екі валентті металдың карбонаты ыдырағанда 17,92 л СO₂ (қ.ж.) бөлінген белгісіз металдың карбонатын табыңыздар
  

• 
  Бекіту сұрақтары
  

• 
  Кальций элементінің периодтық жүйедегі орны.
  
• 
  Кальцийді ашқан ғалым.
  
• 
  Кальцийдің физикалық қасиеттерін сипатта
  
• 
  Кальцийдің маңызды қосылыстарының атауы, формулалары
  

• 
  Айналулардағы X,Y,Z заттарын анықтаңдар.
  

• 
  Сабақты қорытындылау,оқушыларды бағалау.
  
• 
  
  
• 
  Үйге тапсырма: § 33 , № 6,7 тапсырмалар .