4 тақырып: Құқық негіздері
Мақсаты: Құқық нормасының, құқықтық қатынастың құрылымын үйренеді.
Негізгі сөздер : әрекет, оқиға, құқықтық сана.
Негізгі сұрақтар мен қысқаша мазмұны:
Құқық нормасының құрылымы мен ұғымы.
Құқық жүйесі және оның элементтері.
Құқықтық қатынастың құрылымы мен ұғымы. Құқыққабілеттілік және әрекетқабілеттілік. Заңды құрам: әрекет және оқиға.
Құқықтың сананың деңгейі және олардың түрлері.
Құқық бұзушылықтың құрамы ұғымы және түрлері. Заңды жауапкершіліктің ұғымы мен түрлері.
Құқықтық норма – мемлекет таныған,қамтамасыз еткен,қоғамдық қатынстарға араласып түсушілердің құқықтары мен міндеттерін туындататын,олардың әрекеттерін үлгі,эталон,масштаб,өлшем есебінде реттей алатын жалпыға бірдей міндетті ереже, норма. Әрбір құқықтық норманың үш элементі болады:диспозиция(мінез-құлық ережесі),гипотеза және санкция(жаза,шара).
Құқықтық норманың гипотезасы(жорамалы) – құқықтық норманы қолдану (немесе қолданбау) үшін қажетті өмірдегі мән-жайлардың бар екенін көрсететін құқықтық норманың бөлшегі. Құқықтық норманың диспозициясы – құқықтық қатынастарға қатысушылардың мінез-құлқы қандай болуы керек екенін анықтайтын құқықтың бөлшегі. Құқықтық норманың санкциясы – құқықтық норманың диспозициясы бұзылған жағдайда қолданылатын жағымсыз шараны көрсететін құқықтық норманың бөлшегі. Құқықтың жүйесі оның ішкібірлігін білдіреді,ол қалыптасқан қоғамдық қатынастардың жүйесімен байланысты.Оның бастапқы элементі құқықтық нұсқау – құқық нормасы болып табылады. Құқықтық институт – бұл біртектес қоғамдық қатынастардың дербес түрін реттейтін құқық саласының бөлігі. Құқық саласы - өздерінің реттейтін біртектес қоғамдық қатынастардың ортақ болуы арқылы біріккен құқықтық нормалар мен институттардың бөлектенген тобы. Құқықтың салалары- Мемлекеттік(конституциялық) құқық, Әкімшілік құқық, Қаржы құқығы, Еңбек құқығы, Азаматтық құқық, Отбасы құқығы, Қылмыстық құқық,т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |