Семинар сабақ 15 сағат ожсөЖ 45 сағат Барлығы 135 сағат Орал 2011 ж


Б.з.д. екінші мыңжылдықтағы Евразия кеңістігіндегі иран тайпаларының əдебиеті.  2



Pdf көрінісі
бет60/98
Дата23.11.2022
өлшемі0,94 Mb.
#159450
түріСеминар
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   98
Байланысты:
Әлем әдебиетінің тарихы (1)

 
Б.з.д. екінші мыңжылдықтағы Евразия кеңістігіндегі иран тайпаларының əдебиеті. 
2.
 
"Авеста" - ежелгі иран жазба ескерткіштерінің озық үлгісі.
 
Дəріс мақсаты: 
Студенттерді аталмыш кезеңдегі əдебиет жəне мəдениет дамуы 
барысынан хабардар ету. 
Дəріс мазмұны:
Б.з.д. екінші мыңжылдықтағы Евразия кеңістігіндегі (Гиндукуштан Еділге жəне 
Оралдан Парсы шығанағына дсйін) иран тайпаларының мəдениеті. Орта Азиядагы 
Шығыс ирандары (қазіргі Ауғанстанның Гиндукуш үстіртінің біраз бөлігі). Шығыс 
ирандарының басым орналасқан жерлері. Ферғана, Хорезм, Согда, Бактрия, Памир, 
Хорасан. 
Батыс ирандары: Месопотамия, Жсрорта теңізі, Миди, Фарс. Гаттар" ("Жыр 
жырлау") - он жеті мүнəжат дүғаларының жинағынан тұратын "Авестаның" көне 
бір бөлігі. Қасиетті кітап "Авеста" — ежелгі иран жазба ескерткіштерінің озық 
үлгісі, оның бірнеше бөлімдерден тұратыны. 
Геродот, Ктесия жəне т.б. антикалық авторлардың жазбаларындағы ежелгі 
ирандардың, оның осіресе көшпелілерінің салт-санасы туралы (атап айтқанда, 
скифтердің) мəліметтер. "Гаттар" (жыр жырлау) мүнəжат дүғаларының жинағы). 
Авторы — ежелгі иран дінінің негізін салушы Заратуштра (немесе грекшс бсрілуінде 
Зороастру). 
Б.з.д. мыңжылдықтың бірінші ғасырларындагы отырықшы, бақташылық, жер 
өңдеу жұмыстарының қалыптасуы. Көшпелі жəне отырықшы ирандар. 
Заратуштра есіміне қатысты бақсылық, арбау, абыздық əнұрандар, шешендік 
өнер дəстүрлерінің қалыптасуы. Абыздар орындайтын кейбір жазбаға түсірілген 
Гат жанрының ерекшеліктері, тұрмыс-салт, мінез-құлық дағдылары. Гат 
шығармаларындағы образдардың табиғаттағы, қоғамдагы қарама-қарсы күштерді 
бейнелеуі. Жердегі "Заттық əлем" жəне руханилық əлем туралы Заратуштраның 
шақырулары. Гат мазмұнындағы отырықшылық, бақташылық, байлыққа кенелу, 
басқарудағы əділдік туралы. Гат түйіні - төрт түлік малды қырып-жоюға қарсылық. 
Гаттардағы үш топ (отырықшы, бақташы - жер иеленушілер, көшпелі-тонаушылар, 
өздері дүрыс санаған ауытқушылар). Өгіз рухының мүнəжаты. Заратуштраның үш 
қисыны: ой — сөз — іс. Заратуштраның гаттардағы екі қызметі. Гатгардың жанрлық 
бөліністері.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   98




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет