Семинар сабақ 15 сағат ожсөЖ 45 сағат Барлығы 135 сағат Орал 2009 ж

Педагогикалық институт директоры

Т.Ә.Ботағариев

қолы аты-жөні

« » 2009 ж.

Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы

мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын

студенттерге арналған
Әлем әдебиетінің тарихы

^{(пәннің атауы)}

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

Курс – 1

Барлығы – 135 сағат

.

Құрастырған: оқытушы Мұханбетқалиев Ә.С.

“-------- ”-----------------------2009 ж. №------хаттама.

‹қолы› ‹аты-жөні›

‹қолы›
‹аты-жөні›

1. 
   ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
   

04.08.2003 жылғы № 528

бұйрығымен бекітілген

ТИПТІК ОҚУ БАРДАРЛАМАСЫ

(жоғары кәсіптік білім)


Әлем әдебиетінің тарихы

050117 Қазақ тілі мен әдебиеті

мамандығы үшін

(30 сағат)

Алматы, 2003

Типтік оқу бағдарламасы Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің қазақ әдебиеті кафедрасында жасалған.

М.Ғабдуллин, филология ғылымдарының докторы, Абай атындагы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті қазақ әдебиеті кафедрасының профессоры; Р.Бердібаев, филология ғылымдарының докторы, профессор; Ш.Ыбыраев, филология ғылымдарының докторы, профессор.

С.С.Қирабаев, Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор, М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының бөлім меңгерушісі;

Т.П.Рахымжанов, филология ғылымдарының докторы, Абай атыңдағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті қазақ әдебиеті кафедрасының профессоры.
Бағдарламаны Абай атындагы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің Оқу-әдістемелік бірлестігі баспаға ұсынған.

(мәжілісхат №12, 27.06.2003)

Оқытушының аты-жөні: Мұханбетқалиев Әскен Самұратұлы

Мекен –жайы: Орал қаласы, Қаратөбе көшесі 28, 1 пәтер

Жұмыс орны: М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті, Педагогикалық институт

Офис: Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы

Жұмыс мекен-жайы: Орал қаласы, Достық даңғылы ,162

Жұмыс телефоны: 51-30-62
2.2 Пән туралы мәлімет
Пән атауы: Әлем әдебиетінің тарихы

Семестр 15 оқу аптадан және 2 апта сессиядан тұрады.

Бір аптада 2 кредит сағат, әр кредит-сағат екі байланыс сағаттан (дәріс немесе семинар) және екі сағат оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысынан (ОЖСӨЖ) тұрады.

Курс мазмұнында қарастырылған дәуірлер тізбегі мынадай: 1. Антикалық әдебиет (ежелгі грек және рим әдебиеті), 2 - Ортағасырлық әдебиет (1200 жылдай уақытты қамтиды), 3 – Қайта Өрлеу (Ренессанс) және Жаңа заман әдебиеті, 4 – ХҮІІ, ХҮІІІ, ХІХ, ХХ ғасырлар әдебиеті және олардың ең көрнекті өкілдері. Сонымен қатар шығыс халықтары жер бетіндегі адамзаттың үлкен бөлігін құрайды. Шығыс сөзінің географиялық кеңістік ауқымына мемлекеттік құрылымы бар көптеген елдер кіреді. Мысалы, Жапония, Индонезия, Солтүстік Африканың батыс жағындагы Марокко, сонымен бірге Үндістан (Индия), Ауғанстан, Пәкстан, Иран, Сауд Аравиясы, Біріккен Араб әмірліктері, Ирак, Йемен, Египет, Корея, Қытай, Вьетнам, Бирма, Непал, Бангладеш және т.б. елдерді айтамыз. Кіші Азиядағы Түркия, Әзірбайжан, Татарстан, Өзбекстан, Түркменстан және т.б. шығыс елдері қатарында атала алады.

Пәннің негізгі мақсаты - әлем әдебиетінің даму тарихын, әр кезеңдердегі әдебиеттің өркендеуіне үлес қосқан көрнекті өкілдердің, әдебиет қайраткерлерінің өмірі мен шығармашылығын жете таныстыру. Осы пәнді жүргізу барысында ақын-жазушылардың әлем әдебиеті классикасына енген шығармаларын студенттерге оқыту басты назарда ұсталады. Сол сияқты, шығармаларды мазмұндап қана қоймай, оны теориялық тұрғыдан жан-жақты талдау қарастырылған.

• 
  Студенттер қауымына әлем әдебиетінің жалпы даму барысымен таныстыру, әлем әдебиетінің Эсхилл, Софокл, Гомер, Аристофан, Лукреций, Цицерон, Шекспир, Расин, Золя, Уайльд, Уэллс, Лондон, Драйзер және т.б. көптеген әдебиет әлемінде жарқыраған жұлдыздардың мәңгі өшпес шығармаларына тәнтә ету. Бұл – аталған курстың танымдық тұрғыдағы мақсаты.
  
• 
  Сонымен қатар, студенттерді әлем әдебиетінің алтын қорына енген шығармалар табиғатымен таныстыра отырып, жалпы адамзат әдебиетінің өсу, даму заңдылықтарына, әр кезеңдердегі әдеби ағым-бағыттардың өзегіне көз жүгіртіп, оларға төл әдебиетіміздің сол әлемдік критерийлер тұрғысынан сараптағандағы қаншалықты іргеленіп, қаншалықты ілгерілегеніне салыстырмалы түрде анализ жасату. Бұл – курстың ғылыми-зерттеу тұрғысынан қарағандағы мақсаты.
  
• 
  Студент қауымының ақыл-ой, сезім дүниесіне әлем әдебиеті шығармалары үндеген адамгершілік, отансүйгіштік идеялары арқылы ықпал етіп, олардың рухани дүниесінің кеңейтіп, адами ізгі қасиеттерге баулу – бұл аталған пән курсының тәрбиелік мақсаты болып табылады.
  

1 кредит сағат

№1 Дәріс. Пәнге кіріспе. Антика мифологиясы.

Дәріс мазмұны:

Антикалық әдебиет – ежелгі грек және рим әдебиеттері. Ежелгі Грециядағы тарихи-әлеуметтік, саяси-экономикалық жағдай. Әдебиет бастаулары. Грек әдебиетінің салыстырмалы 4 кезеңге бөлінуі. Троя соғысы туралы миф-аңыздар. Мифология – ежелгі грек қоғамындағы қоғамдық сананың бірегей формасы. Мифтердің грек қоғамы үшін маңызы.

1. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
2. 
   Н.К.Чистякова, Н.Вулих. История античной литературы. М., 1971
   
3. 
   Античная литература / А.Ф.Лосев, Г.А.Сонкина, А.А.Тахо-Годи и др. - М., 1986.
   
4. 
   Тронский И.М. История античной литературы. — М., 1988.
   
5. 
   Никола М. И. Античная литература: Практикум. — М., 2001.
   

1. 
   Дератани Н.Ф., Тимофеева Н. А. Хрестоматия по античной ли­тературе: В 2 т. — М., 1965.
   
2. 
   Шетел әдебиеті., Құрастырушы А.Бекбаев, А., 1983
   
3. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.
   
4. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.(хрестоматия)
   

1. 
   Көне дәуірлердегі шығыс елдеріндегі тарихи жағдай.
   
2. 
   Ежелгі Египет әдебиетінің қалыптасу тарихы. Діни әдебиет.
   

1. 
   Веселовский А.Н. Сравнительное литературведение, Москва, 1990.
   
2. 
   Интернациональное и национальное в литературах Востока. Москва, 1972.
   
3. 
   История литератур народов Средней Азии и Казахстана. Москва, I960.
   
4. 
   Шәлекенов У.Х., Шәлекенов М.У. Әлем халықтарының этнологиясы. - Алматы, 2002.
   
5. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
6. 
   Әлем халықтарының ертегілері: 2 томдық / Ауд. Е.Әбілмәжінов. - Алматы, 1992.
   
7. 
   Кумисбаев У. Казахская поэзия и Восток. - Алматы, 1999.
   

Антикалық теогония (яғни құдайлардың пайда болуы, өсіп-өрбуі). Хаос (тұңғиық, түпсіздік, тәртіпсіздік), Космос (тәртіп, әлем, сұлулық, үйлесім). Құдайлардың бірінші ұрпағы. Гея (Жер), Никта (Түн), Эреб (Қараңғылық), Тартар (Тұңғиық), Эрос (Махаббат), Уран (Аспан), Понт (Теңіз). Құдайлардың екінші, үшінші және төртінші ұрпақтары. Космогония.

1. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
2. 
   Н.К.Чистякова, Н.Вулих. История античной литературы. М., 1971
   
3. 
   Античная литература / А.Ф.Лосев, Г.А.Сонкина, А.А.Тахо-Годи и др. - М., 1986.
   
4. 
   Тронский И.М. История античной литературы. — М., 1988.
   
5. 
   Никола М. И. Античная литература: Практикум. — М., 2001.
   

1. 
   Дератани Н.Ф., Тимофеева Н. А. Хрестоматия по античной ли­тературе: В 2 т. - М., 1965.
   
2. 
   Шетел әдебиеті., Құрастырушы А.Бекбаев, А., 1983
   
3. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.
   
4. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.(хрестоматия)
   

№1 ОЖСӨЖ: Көне грек әдебиетінің прозалық жанрлары. Платон.

№1 СӨЖ: Рудаки Әбу Абдоллах Жафар

1. 
   Интернациональное и национальное в литературах Востока. Москва, 1972.
   
2. 
   Сөз зергерлері. Алматы, 1966.
   
3. 
   История литератур народов Средней Азии и Казахстана. Москва, I960.
   
4. 
   Шәлекенов У.Х., Шәлекенов М.У. Әлем халықтарының этнологиясы. - Алматы, 2002.
   
5. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
6. 
   Кумисбаев У. Казахская поэзия и Восток. — Алматы, 1999.
   
7. 
   Мағауин М. Ғасырлар бедері. Әдеби зерттеулер, - А., 1991
   
8. 
   Мағауин М. Қазақ тарихының әліппесі: Деректі толғам. – А., 1995.
   
9. 
   Келімбетов Н. Ежелгі түркі поэзиясы және қазақ әдебиетіндегі дәстүр жалғастығы. – А., 1998.
   

1 кредит сағат

№3 Дәріс. Антика дәуіріндегі әдебиет.

Дәріс мазмұны:

Антикалық әдебиет – ежелгі грек және рим әдебиеттері. Ежелгі Грециядағы тарихи-әлеуметтік, саяси-экономикалық жағдай. әдебиет бастаулары. Грек әдебиетінің салыстырмалы 4 кезеңге бөлінуі. Гомер. Оның “Илиада” және “Одиссея” поэмалары. Гомер сұрағы. Оның туындау себептері мен тарихы.

1. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
2. 
   Н.К.Чистякова, Н..Вулих. История античной литературы. М., 1971
   
3. 
   Античная литература / А.Ф.Лосев, Г.А.Сонкина, А.А.Тахо-Годи и др. - М., 1986.
   
4. 
   Тронский И.М. История античной литературы. — М., 1988.
   
5. 
   Никола М. И. Античная литература: Практикум. — М., 2001.
   

1. 
   Дератани Н.Ф., Тимофеева Н. А. Хрестоматия по античной ли­тературе: В 2 т. - М., 1965.
   
2. 
   Шетел әдебиеті., Құрастырушы А.Бекбаев, А., 1983
   
3. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.
   
4. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.(хрестоматия)
   

АРАБ ӘДЕБИЕТІ

1. 
   VII ғ. Араб жазба әдебиетінің пайда болуы
   
2. 
   Құран — араб және әлем әдебиеттерінің классикалық үлы ескерткіші.
   

1. 
   Құран Кәрім: қазақша мағына және түсінік / Ауд. Халифа Алтай. — Медине, Мүнаууара Сауд Арабия: Қүран Шәриф басым комбинаты. \һіжри 1411 Мілади 1991. — 604 б.
   
2. 
   Араб хикаялары / Құраст. С. Ищанов. - Алматы, 1958.
   
3. 
   Арабша-қазақша салыстырмалы қүран хатим / Ауд. Ж.ІІ. Ескі сагат. — Алматы, 1991.
   
4. 
   Әлем халықтарының ертегілері: 2 томдық / Ауд. Е.Әбілмәжінов. — Алматы, 1992.
   
5. 
   Мың бір түн: төрт томдық / Ауд. Қ. Әбдіқадыров. - Алматы, 1995.
   
6. 
   Аравия. Материалы по истории открытия, Москва, 1981. Арабская средевековая культура и литература. Сборник статей зарубежных ученых. — Москва, 1978.
   
7. 
   Аттая М. О. Очерк по истории арабской литературы, Москва, 1903.
   
8. 
   Беляев В. И. Основные черты арабской поэзии в начале аббасидского периода (VIII в. первая половина IX века) // Труды XXV международного конгресса востоковедов. Т. II, Москва, 1963.
   

№2 семинар. Көне грек әдебиетінің дәуірленуі. Классикалық кезеңдегі антикалық әдебиет. Өкілдері.

І – кезең –“Классикаға дейінгі” немесе көне (архаикалық) кезең. ІІ – кезең – Ежелгі Грекияның құлиеленушілік құрылысының гүлденіп, дамыған уақытына сәйкес келеді. Ол біздің жыл санауымызға дейінгі ҮІІ - ІҮ ғасырлар аралығын қамтиды. (Сократ, Платон, Демокрит, Эпикур және т.б. ІІІ – кезең. “Эллинизм дәуірі” немесе “эллиндік кезең”. “эллиндік-римдік дәуір”.

Әдебиеттер:

1. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
2. 
   Н.К.Чистякова, Н..Вулих. История античной литературы. М., 1971
   
3. 
   Античная литература / А.Ф.Лосев, Г.А.Сонкина, А.А.Тахо-Годи и др. - М., 1986.
   
4. 
   Тронский И.М. История античной литературы. — М., 1988.
   
5. 
   Никола М. И. Античная литература: Практикум. — М., 2001.
   

1. 
   Дератани Н.Ф., Тимофеева Н. А. Хрестоматия по античной ли­тературе: В 2 т. — М., 1965.
   
2. 
   Шетел әдебиеті., Құрастырушы А.Бекбаев, А., 1983
   
3. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.
   
4. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.(хрестоматия)
   

№2 ОСӨЖ. Көне рим әдебиетінің «Алтын ғасыры». Поэзия. Катулл. Лукреций. Вергилий. Гораций. Овидий. Проза. Юлий Цезарь. Цицерон.

Әдебиеттер:

1. 
   История мировой литературы в 9 томах.
   
2. 
   Н.К.Чистякова, Н..Вулих. История античной литературы. М., 1971
   
3. 
   Античная литература / А.Ф.Лосев, Г.А.Сонкина, А.А.Тахо-Годи и др. - М., 1986.
   
4. 
   Тронский И.М. История античной литературы. — М., 1988.
   
5. 
   Никола М. И. Античная литература: Практикум. — М., 2001.
   

1. 
   Дератани Н.Ф., Тимофеева Н. А. Хрестоматия по античной ли­тературе: В 2 т. - М., 1965.
   
2. 
   Шетел әдебиеті., Құрастырушы А.Бекбаев, А., 1983
   
3. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.
   
4. 
   Т.Тебегенов. Шетел әдебиеті.(хрестоматия)