УНИВЕРСИТЕТ КАЙНАР
««БЕКІТЕМІН»
Оқу-әдістемелік ісі жөніндегі проректоры
«____»___________________2013 ж.
Педагогика және әлеуметтік ғылымдар кафедрасы
КУРС БАҒДАРЛАМАСЫ
(студенттерге арналған SYLLABUS)
Пәні: Тұлғааралық
қарым-
қатынасты анықтау
Код дисциплины: DMV -
Мамандығы: Педагогика және психология
Оқу түрі: күндізгі
Барлығы: 2 кредит
Курс: 3
Семестр: 6
Дәріс: 20 сағат
Семинар-тәжірибелік сағаттар (СПЗ) 10 сағат
Өзбетінше жұмыстар (СРС): 30 сағат
Оқытушымен бірлестікте орындайтын
сағаттар (СРСП):
30 сағат
Барлық аудиториялық сағат саны: 30
Барлық аудиториядан тыс сағат саны: 60
Жалпы еңбек көлемі: 90
Аралық бақылау 9 сағат
Кеңес беру: 2 сағат
Емтихан: 3 сағат
Алматы - 2013
Аты-жөні
Өту орны мен уақыты
Байланыс
ақпараты
Лекция
СРСП
Еркінбекова Мейірім Анарбекқызы,
психология ғ.к., доцент
Сабақ кестесі
бойынша
Қосымша
сабақ кестесі
бойынша
Үй тел.: 3039362
Пререквизиттер: Психологиялық кәсіби білімі “Тұлғааралық қарым-қатынасты
анықтау” курсымен таныстықтан басталады. Нақты пәнді оқып-үйрену барысында
алынған білім, Сізге қарым-қатынас психологиясы және конфликтология ғылымдарының
негізін меңгеруге көмегін тигізеді. “Конфликтология” курсын жемісті меңгеру үшін
“Социология”, “Тұлға психологиясы”, “Халықаралық қатынастар” пәндерімен таныс болу
қажет.
Постреквизиттер: Студенттердің осы курста алынған білімдері басқа мамандарға
пәндерді жеңіл білуге көмек береді, олар: “Жалпы психология”, “Жас ерекшелік
психологиясы”, “Педагогикалық психология” және тағы басқа.
Курстың қысқаша сипаттамасы: ұсынылған “ Тұлғааралық қарым-қатынасты
анықтау ” курсы қарым-қатынас психологиясының пән ретінде мәнін ашудағы ғылыми-
әдіснамалық жағдайларға сүйенеді, сонымен қатар отандық және әлемдік психологиялық,
әлеуметтік ғылымдардың жетістіктерін негізге алады.
Курстың мақсаты: Тұлғааралық қарым-қатынасты анықтау курсының білімін
зерттеу және меңгерудің негізінде студенттердің психикалық ойлауы дамиды, семинар
және практикалық сабақтарда қарым-қатынас психологиясы мен шиеленісті шешу
бойынша іскерлік және дағдыларын қалыптастыру.
Курстың міндеті:
1) қарым-қатынас психологиясының заңдылықтарын зерттеудің негізінде
студенттердің білімін жүйелеу;
2) әртүрлі теория және фактілерді жүйелі-психикалық талдау процесі негізінде
студенттердің танымдық іс-әрекетін, іскерлік және дағдыларын дамыту;
3) әлемдік және отандық зерттеулердің негізгі принциптерімен, бағыттары және
идеяларымен таныстыру.
Курстан Сіздің білетініңіз:
Қарым-қатынас және шиеленіс психологиясының ғылым ретінде қалыптасуы және
дамуының негізгі этаптары;
қарым-қатынас және шиеленіс психологиясының әдістері;
шиеленіс психологиясының шығуы және даму сұрақтары және т.б.;
Сіздің жасай алатыныңыз:
ғылыми-негізгі аппараттарды қолдану;
әртүрлі теориялар мен әдіснамалардың даму тарихының сұрақтарына бағдар жасау;
теориялар мен психикалық фактілерді талдау.
Сіздің алатын дағдыларыңыз:
сәйкес ғылыми әдебиеттер мен білімнің қайнар көздерін оқу үшін қажетті ізденіс;
психикалық өмірдің фактілерін талдауды таңдау және талдуды тексеру;
психология мәселесі бойынша материалды логикалық (ауызша және жазбаша)
ұсыну.
Курс мазмұны
1.1. Лекция сабақтарының календарлық-тақырыптық жоспары.
№ Мерзі
мі
Модуль атауы, саны және
лекция тақырыбы
Сағат
саны
Танымдық іс
әрекетті
белсендіру
әдістері
Студентте
қалыптасатын
білім мен
іскерліктері
1
1 апта №1 Лекция. Қарым-
қатынас. Қарым-қатынас
құрылымы және
құралдары.
2
Ауызша, диспут
Қарым-қатынас
психологиясы
ғылымының
практикалық
маңыздылығын
талдау.
2
2 апта №2 Лекция. Адамдар
арасындағы өзара қарым-
қатынас түрлері.
1
Іздену
Пәннің тарихи-
теориялық
аспектілері.
3
3 апта №3 Лекция.
Вербалды қарым-қатынас
1
Ауызша
пікірталас
Қарым-қатынас
түрлерін сипаттау.
4
4 апта №4 Лекция. Вербалды
емес қарым-қатынас.
1
Практикалық
Қарым-қатынас
тілі
5
5 апта №5 Лекция.
Қарым-қатынас стильдері.
1
Репродуктивті.
Қарым-қатынас
стилі
6
6 апта №6 Лекция. Қарым-
қатынас ережелері.
1
Практикалық
Қарым-қатынас
техникасы
7
7 апта №7 Лекция.
Қарым-қатынастағы
эмоция.
1
Іздену, диспут
Себептерді
анықтау, талдау.
8
8 апта №8 Лекция.
Қарым-қатынастағы
кедергілер.
1
Ауызша, диспут
Баръер мәселесі
9
9 апта №9 Лекция.
Тыңдау түрлері және
техникалары
1
Көрнекі
Тыңдау өнері
10 10
апта
№10 Лекция.
Іскерлік қарым-қатынас.
Жазбаша іскерлік қарым-
қатынас.
2
Практикалық
Қарым-қатынас
орнату
іскерліктері.
11 11
апта
№11 Лекция.
Этика және этикет.
Телефон арқылы қарым-
қатынас жасау мәдениеті.
1
Ауызша талдау
Этика, мәдениет
12 12 -13
апта
№12-13 Лекция.
Тренинг қарым-қатынасты
дамыту құралы
2
Практикалық
Тренинг теориясы
мен практикасы
13 14-15
апта
№14-15 Лекция.
Қарым-қатынас
құзыреттілігі. Қарым-
қатынасты диагностикалау
және құралдары. Әдістері.
2
Ауызша талдау
Практикалық
Бірлескен іс-әрекет
Жолдары.
1.2. Практикалық сабақтардың календарлық-тақырыптық жоспары.
№ Мерзі
мі
Модуль атауы, саны
және
сабақтың
тақырыбы
Сағат
саны
Сабақты
жүргізу түрі
Бақылау
формасы
Студентте
қалыптасатын
білім
мен
іскерліктері
1
1 апта №1 Семинар. Қарым-
қатынас
психологиясының өзекті
мәселелері мен оларды
дамыту жолдары.
1
Салыстырма
лы талдау
Таблица
құру
Пәннің
қалыптасуы.
2
2 апта №2 Семинар. Қарым-
қатынас стереотиптері.
1
Ауызша
сұрау.
Тестілеу
Қарым-
қатынастың
өзіндік
ерекшелігі.
3
3 апта №3 Семинар. Қақтығыс
түрлері
және
ерекшеліктері.
1
Дискуссия
Блиц-
сұрау
Адамдар
арасындағы
қақтығыс.
4
4 апта №4 Семинар. Жас
ерекшелік
деңгейдегі
қарым-қатынас
ерекшеліктері.
Жас
өспірімдік кезең.
1
Әңгіме
Жазбаша
сұрау
Қарым-
қатынастың жас
ерекшелікке
қатынасы.
5
5 апта №5 Семинар Сөйлеу
және 1қарым-қатынас.
1
Талдау
Блиц
сұрау
Вербальды
қарым-қатынас
ерекшелігі
6
6 апта №6 Семинар. Іскерлік
этика
және
іскерлік
этикет.
1
Диспут
Сұраққа
жазбаша
жауап
Этика, этикет
7
7 апта №7 Семинар. Жұрт
алдында
сөйлеудің
психологиялық
ерекшеліктері.
1
Ауызша
сұрау
Таблица
құру.
Іскерлік
этика
ережесі
8
8 апта №8 Семинар. Қарым-
қатынас-этникалық
топтар
дамуының
алғышарты
1
Диспут
Блиц
-
сұрау
Ұлттар этикасы,
қарым*қатынасы.
9
9 апта №9
Семинар.
Педагогикалық
қақтығыс, түрлері және
оны шешу жолдары.
1
Әңгіме
Жазбаша
сұрау
Оқушы-мұғалім
қатынасы
10
10
апта
№10 Семинар. Іскерлік
қарым-қатынас
ережелері
1
Диспут
Блиц-
сұрау
Тренингтік
жаттығулар.
11
11
апта
№11 Семинар.
Қарым-қатынастағы
мінез-құлық
1
Ауызша
Ауызша
сұрау
Мінез
құлық
психологиясы
12
12 ата №12 Семинар.
Тренинг
-
қарым-
1
Диспут
Ауызша
және
Тренинг
теориясы
мен
қатынасты
үйлесімді
орнату құралы.
жазбаша
тексеру
практикасы
13
13
апта
№13 Семинар.
Тренинг түрлері
1
Әңгіме
Ауызша
сұрау
Бірлескен
іс-
әрекет
14
14
апта
№14 Семинар.
Сауалнамалар
және
олардың түрлері
1
Ауызша
Ауызша
сұрау
Танымдық
іс-
әрекет
15
15
апта
№15 Семинар.
Қарым-қатынас
құзыреттілігін дамыту
жолдары
1
Диспут
Ауызша
сұрау
Қарым-қатынас
құзыреттілігі
1.3.СӨЖ бойынша студентке берілетін тапсырмалар
№ Сабақ
тақырыбы
СӨЖ
тапсырмалары
Ұсыныла
тын
әдебиет
Бақылау
түрі
Тапс
ыру
уақ
ыты,
апта
№
Макс
ималь
ді
балл
Жұмыс
көлемі
мен оған
қойылаты
н
тапсырма
1
Қарым-
қатынас
түрлері және
құралдары.
Қарым-қатынас
туралы қазіргі
теориялар
2. 13-23
Сөздік
диктант
2
2,5
Талдау
2
Адамдардың
бірін-бірі
қабылдауы
және түсінуі.
Қарым-қатынастың
қоғамдық өмірде
тілдесу арқылы
жүзеге асуы.
5. 15-28.
Ауызша
талдау
жасау
4
2,5
Ауызша
сұрау
3
Қарым-
қатынас
технологиясы
Коммуникативті
қарым-қатынас
кедергілері,
қиындықтары
2. 65-68.
3. 12-14
Реферат
6
2,5
реферат
4
Вербалды
және
вербалды
емес қарым-
қатынас
Қарым-қатынас
стильдері.
2. 24-36.
Жазбаша
жұмыс
8
2,5
жазбаша
жауап
5
Іскерлік
қарым-
қатынас,
этика.
Іскерлік этика
нормалары және
қарым-қатынаста
қақтығыстың
алдын алу
2. 265-
281
Талдау
10
2,5
талдау
6
Педагогикал
ық қарым-
қатынас
Кәсіби
педагогикалық
қарым-қатынас
7. 340
3. 25-29
Реферат
12
2,5
Реферат
7
Қарым-
Қарым-қатынас
2. 54-60
Реферат
14
2,5
Реферат
қатынас және
танымдық іс-
әрекет
процесінде
танымдық іс-әрекет
ерекшеліктері
Ескерту. Студенттің –өзіндік жұмысы оқу жұмысының аса маңызды
құрамдас бөлігі. Өзіндік жұмыстың жиілігінен, студенттің өз бетімен жұмыс
істей білуын қалыптатыруы курсты жақсы меңгерудің басты шарты.
Материалды конспектілеудің, яғни қысқаша жазудың маңызы зор.
Конспектілеу кезінде аса маңызды сөздердің, ойлардың астын сызып, басқа
сиямен жазып отырған жөн. Сонда керекті негізгі материалды сабақ кезінде
еске түсіру оңайға түседі. Дәптер шетінен бос орын қалдырып, оған қосымша
мәліметтер мен мұғалім ескертпелерін жазған дұрыс.
Өзіндік жұмыстың нәтижелі тағы бір түрі – баяндама мен рефераттар
дайындау. Мұндай жұмысты атқару кезінде студент өзбетімен жаңа
мәліметтерді түрлі әдебиеттерден іздейді, салыстырады, бағалайды.
Студенттің түрлі сабақ түрлеріне белсене қатысуы шығармашылық
ойлауды, өз пікірін уәждеп, болашақ мамандығында оларды белсене қолдана
алуға мүмкіндік береді.
1.4. СОӨЖ бойынша студентке берілетін тапсырмалар
№ СОӨЖ тапсырмалары
Ұсынылат
ын әдебиет
Бақылау
түрі
Тапсы
ру
уақыт
ы,
апта
№
Мак
сима
льді
балл
Жұмыс
көлемі мен
оған
қойылатын
тапсырма
1 Психологиядағы қарым-
қатынас мәселесі
2. 13-23
Сөздік
диктант
1
2,5
Талдау
2 Тұлғаарлық қарым-
қатынастағы
толеранттылық мәселесі
5. 15-28. Ауызша
талдау
жасау
3
2,5
Ауызша
сұрау
3 Сын және сынды қою
техникалары
2. 65-68.
3. 12-14
Реферат 5
2,5
Реферат
4 Студенттің ЖОО
бейімделуде қарым-
қатынастың рөлі
2. 24-36. Жазбаш
а жұмыс
7
2,5
Жазбаша
жауап,
тест
жүргізу
5 Жас маманның кәсіби іс-
әрекетке бейімделудегі
қарым-қатынас
ерекшеліктері
2. 265-
281
Талдау
9
2,5
Талдау
6 Тұлғаның коммуникативті
құзыреттілігін зерттеу
5. 177-
181
Реферат 11
2,5
Талдау,
тест
нәтижесі
7 Вербалды емес қарым-
қатынас тілі
3. 52-65 Талдау
13
2,5
Ауызша ,
әдістеме
2. Әдебиеттер.
Негізгі әдебиеттер
1. Жантану негіздері
Жарықбаев Қ.Б.
Алматы 2002
2. Психология общения
Смирнова Е.Е.
СПб - 2005
3. Воспитателю о психологии и
психогигиене общения
Добрович А.Б.
Москва-1987 ж
Қосымша әдебиеттер
1. Конфликтология
Е.М.Бабасов
Минск-2000 ж
2. Общение детей в детском саду и семье
Т.А.Репина,
Р.Б.Стеркина
Москва-1990 ж
3. Психология успеха
Н. Кушембаев
А-2002
4.Социально психологический тренинг в
школе
А.С.Прутченков
Пресс-2001ж
5. Психология индивида и группы.
Робер М.А.
Тильман Ф.
Прогресс. 1988 г.
6. 6.Стратегия делового успеха
Курбатов В.
Ростов на Дону.
1995 г.
7.Теория и практика тренинга
Р.Бакли Д.Кейпл. Питер-2002ж
8.Психология
Р.С.Немов
М-2000ж
9.Қарым-қатынас психологиясы
З. Елеусізова
А-1995ж
10.Словарь психолога-практика
С.Головин
М-2001ж
3. Емтихан, реферат және баяндама тақырыптары
1. Қарым-қатынас. Қарым-қатынас құрылымы және заты.
2. Адамдар арасындағы өзара қарым-қатынас түрлері.
3. Қарым-қатынас стильдері.
4. Адамдардың бірін-бірі түсінісуі және қабылдауы.
5. Қарым-қатынас ережелері.
6. Қарым-қатынастағы эмоция.
7. Қарым-қатынастағы кедергілер.
8. Вербальды және вербальды емес қарым-қатынас.
9. Қақтығыс түрлері және ерекшеліктері.
10. Жеке адамдар арасындағы қақтығысу.
11. Педагогикалық қарым-қатынастың психологиялық ерекшеліктері.
12. Ұстаз бен шәкірттер арасындағы қатынас.
13. Топтық және жеке-дара жұмыс технологиялары.
4.Баға қою саясаты
Рейтинг балдары бақылау түріне қарай төмендегіше бөлінеді:
№
Бақылау түрі
Балы
1
Аралық бақылау
40
2
Шектік бақылау
20
3
Ағымдық бақылау
40
Студент білімін бақылау:
Оқытушы Сіздің біліміңізді алдын-ала ескертпей-ақ тест түрінде, мини-
интервью, мини-виекторина түрінде тексеруі мүмкін. Бақылаудың бұл түріне
қойылатын баға қорытынды баға құрамына енеді. Бұдан бөлек, оқытушы
СОӨЖ және практикалық сабақтағы Сіздің кез-келген жұмысыңызды
бағалап отырады.
Студент дайындығына қойылатын талаптар:
Студент әдебиеттер тізімінде белгіленген қажетті материалдардың
конспектісін дайындауы керек. Практикалық сабаққа ұсынылатын
тапсырмалардың барлығы да орындалуы тиіс.
Практикалық сабақтарда талқылануға тиісті сұрақтар бойынша
проблемалық немесе терминологиялық сұрақтар дайындауы керек. Жеке,
рейтингтік, реферативтік және т.б. тапсырмалардың барлығы кестеде
белгіленген мерзімде өткізілуі тиіс. Практикалық сабақта студент өзінің
білімін сөйлеу, толықтыру, басқа студенттердің жұмысына немесе
жауаптарына сын айту арқылы білдіре алады.
Оқытушы айыптау ретінде:
- конспектісі болмаса – 1 балды шегереді;
- практикалық сабаққа тапсырма орындамаса – 1 балды азайтады;
- оқытушы тапсырмасын мерзімінен кешіктіргені үшін – 1 балл азайтуға
құқылы.
Студенттерді марапаттау:
Пікірсайыс кезінде сабақ тақырыбы бойынша өз бетімен тапқан қызықты
материалы үшін, қызықты ғылыми хабарламаны дербес дайындағаны үшін,
практикалық сабақтағаны ең даулы сұрақ қойғаны үшін, егер студент
сонымен бірге пікірсайысты ұйымдастырушы болса, әрі басқа студенттің
баяндамасы, рефераты, ауызша жауабы және т.б. берген ең жақсы пікірі үшін
2 балл қосылады.
Практикалық сабақтағы белсенділігі үшін студентке 0,5 балл қосылады.
Үй тапсырмасын дер мезгілінде орындап тапсырған алғашқы бес
студентке 0,5 балл қосылады.
Рефератты сапалы орындап, дер кезінде тапсырғаны, әрі жақсы қорғағаны
үшін 2,5 балл қосылады.
СӨЖ орындауға қойылатын талаптар:
Триместр ішінде студентке 5 СӨЖ тапсырмасы беріледі. Оның әрқайсысы
үшін 2,5 балл алады. Сонда, СӨЖ-дің қорытынды бағасы 0-ден 12,5 балға
дейінгі аралықта болады.
Шектік бақылауға қойылатын талаптар:
«Қарым-қатынас психологиясы» пәні бойынша екі шектік бақылау
қарастырылған. Оның біріншісі жазбаша бақылау жұмысы түрінде, екіншісі
ауызша коллоквиум түрінде өтеді. Әрбір шектік бақылауға 10 балдан
беріледі. Қорытынды бағасы 0-ден 20 балға дейін болады.
Аралық бақылауға қойылатын талаптар:
Аралық аттестация емтихан түрінде өткізіледі. Жалпы баға 40% құрайды.
Емтихан жазбаша түрінде өтеді. Студентке алдын ала емтихан сұрақтары
беріледі. Емтиханда өтілген материалдар толық қамтылады. Емтихан кезінде
студент курс бағдарламасын пайдалануына болады, бірақ оған сөздіктер,
шпаргалка, анықтамалықтар қолдануға рұқсат етілмейді. Шпаргалка
пайдаланғаны үшін емтиханнан шығарылып жіберіледі.
Шектік бақылау
Шектік бақылау СОӨЖ кезінде:
-тест – 1 сағат,
-СОӨЖ кезіндегі коллоквиум – 2 сағат түрінде өтеді.
5.1. Шектік бақылау өткізу кестесі
№
өткізу формасы
өткізу мерзімі Максимальды
балл
тақырыптар
1
Жазбаша жұмыс
7 апта
10
1- 14
2
Коллоквиум
14 апта
10
15-28
Достарыңызбен бөлісу: |