Үсенбекова А. Е кестелі биология


Көбеюі Дара жынысты. Аналығы жұмыртқа салады. Кенелер



бет10/41
Дата23.01.2023
өлшемі222,29 Kb.
#166153
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   41
Байланысты:
annotation169249

Көбеюі

Дара жынысты. Аналығы жұмыртқа салады.

Кенелер



Жер шарындағы түр саны

20 000 –нан астам

Дене құрылысы

Тұрқы – 0,05 – 13 мм. Денесі - үш бөлікті, бас, көкірек, құрсақ.
Ересек кене 8 аяқты, дернәсілі 6 аяқты, (тек берішкене түрі 4 аяқты).



Тыныс алуы

Демтүтік.

Ауыз мүшесі

1.Сұйық затпен қоректенетін кенелерде шаншып сорушы.
2.Қатты затпен қоректенетін кенелерде – кеміруші.

Сезім мүшесі

Жабынындағы қылтанақтар арқылы сезеді.

Көбеюі

Дара жынысты, жұмыртқа арқылы, кейбірі тірі туады. Жұмыртқадан үш жұп аяғы бар дернәсіл пайда болады, ол жыныс жүйесі жоқ, 8 аяқты нимфаға айналады. Одан шала түрленіп ересек кене дамиды.

Кенелер топтары



1.Жайылым кенеадам терісінде, жануарларда паразитті тіршілік етеді. Даму барысында бір иелі, екі иелі, үш иелі болады. Ит кенесі үш иелі.
2.Тайгалық кене адамға энцефалит ауруын жұқтырады. Олар табиғатта ауру қордасын жасайды.
3.Қышыма кене – мөлшері 0,2 – 0,5 мм аспайды. Адам терісіне енін қотыр етеді.
4.Қамба кенесі – қамба ылғалданғанда тез көбейіп, ұн мен астықпен қоректеніп, оны шірік иісті сұр затқа айналдырып, зиян келтіреді.
5.Мамықкене – құстар паразиті. Құстарда әкаяқ ауруын тудырады.
6.Нәзікбас кене – жайылымда кездеседі, малды қансигек ауруына душар етеді. Оны ғылымда пироплазмоз деп атайды. Нәзікбас кенелер қорексіз 9 ай тіршілік ете алады.
7.Берішкене құрт пішінді, мөлшері 0,1 – 0,2 мм. Өсімдік шырынымен қоректеніп, беріш түзеді.
8.Алма кенесі – тұрқы 1мм. Алма, алмұрт, шие, алхоры ағаштарында кездеседі. Бір жазда 7 – 9 рет ұрпақ береді.
9.Өрмеккене – мөлшері 0,2 – 1,0 мм. Өрмек бездері бар. Өсімдіктер шырынын сорын орасан зиян келтіреді.



Бунақденелілер класы



Жер шарындағы түр саны

700 000 (миллионға жуық) түрі

Класс тармағы, отряды

Туақанатсыздар және қанаттылар класс тармағы.
35 отрядты қамтиды.

Дене құрылысы, ерекшелігі

Денесі үш бөліктібас, көкірек, құрсақ. Мұртша саны – 2.
Қанаттары мен 3 жұп аяқтары көкірегінде, ал, көбею мүшелері құрсағында орналасқан.

Көру мүшесі

Күрделі және жай көздері мен көзшелері бар.

Тыныс алу мүшесі

Демтүтік (трахея) арқылы.



Ауыз мүшесі

1.Сүзіп жалаушы – шыбын, т.б.
2.Шаншып- сорушы – маса, орман қандала, т.б.
3.Кеміруші – тарақан, қоңыз, т.б.
4.Кеміріп - жалаушы – балара, т.б.
5.Түтік тәрізді сорғышы бар – көбелек, т.б.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   41




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет