Шахмардан есенов
КПСС Орталық Комитет Саяси Бюросының мүшесі
жүктеу/скачать 0,85 Mb.
|
Шахмардан есенов
| КПСС Орталық Комитет Саяси Бюросының мүшесі,
Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің Бірінші хатшысы Д.А.Қонаев жолдасқа! «--Сіздің өз атыңызға осы хатты жолдауыма қазіргі жағдай мәжбүр етті. Менің ҚазССР Геология министрі болып тағайындалғаныма төрт жылдай уақыт болыпты. Осы жылдар ішінде менің және Алматыда орналасқан геологиялық ұжымдардың басшыларының үстінен адамайтқысыз қылмыстар мен асырасілтеушіліктер жасады деген арыздарды тергеулер мен тексерулер бір үзілген емес. Министр ретінде, коммунист ретінде жауапкершілігімді түсінемін және өз әрекеттеріме, шешімдеріме, істеген жұмысымның қорытындысына есеп бруге тиіспін. Осыған байланысты Министрліктің жұмысы, Сіздің тапсырмаларыңыз бен кеңестеріңіздің орындалу барысы жөнінде қысқаша Өзіңізге баяндауды жөн көрдім. Мен келгенге дейінгі Қаз.ССР Геология министрлігі жұмысының көрсеткіштері, кейбір жекелеген кемшіліктерді есептемегенде, дұрыс болатын. Ол кемшіліктер (Өзіңіз де, Министрлер Кеңесі де атап көрсеткен) Кенді Алтай аумағында мұнай, газ, боксит, мыс, фосфорит және түсті металдар қорларының өсіміне байланысты, тоғызыншы бесжылдық жоспарының орындалу мәселесінен туындаған, аса күрделі жағдайлар болатын. 1974 жылдан бастап, бесжылдық жоспарының көрсеткіштерін орындау үшін, барлық геологиялық ұжымдардың жұмысы жоғарыда көрсетілген кемшіліктерді жою бағытына жұмылдырылған еді. Республиканың кей аудандарындағы геологияның болашағы туралы қалыптасып қалған қағидалар қайта қаралды. Пайдалы қазбалардың барлық түріне геологиялық барлауды ұйымдастыру мен жүргізу технологиясын жандандыру бағытында нақты шаралар қабылданды. 1970-1973 жылдары Маңғыстау түбегінің перспективасыздығы және мұнай барлау жұмыстарын негізінен тұзды шөгіндірер астынан іздестіру тиімділігі жөнінде пікірлер айтыла бастады. Осыған сәйкес, Министрлікте бұл уақытта қажетті техника, кадрлардың жеткіліксіздігіне қарамай, 4,5 - 5,0 мың метр тереңдіктен бұрғылау жұмысын жүргізу, тәжірибенің жоқтығына қарамай, негізгі күш мұнайды Ақтөбе облысының тұзды шөгінділері астынан іздестіруге бағытталды. Дәл осы сәттен Маңғыстау түбегіндегі жұмыстар тоқтатыла бастады. Маңғыстау түбегінің перспективасын Министрлікте бұрын қызмет атқарған кезден білетін адам ретінде, геолог-ғалым ретінде, мен Маңғыстау түбегіндегі жұмыстарды қарқынды жүргізуді талап еттім. Соның нәтижесінде осы өңірде: 1974 жылы - Қаражамбас, 1975 жылы - Солтүстік Бозашы, 1976 жылы – Қаламқас мұнай кен орындары ашылды. Сонымен бірге басқа аудандарда да мұнай мен газ кендерін іздестіру жұмыстары жалғасып, көптеген тұзды шөгінділер аумағынан мұнай қорларының табылуы, бұл өңірдің мұнайлы екендігінің айғағы іспетті. Бұл туралы Өзіңізге бірнеше рет баяндаған болатынбыз. Тура осындай жолмен, көптеген ғалымдарды қатыстыра отырып, дәйекті түрде Кенді Алтай мен Балхаш өңірінің мыс қорларының өсімі, түсті металл өндіріс орындарын шикізаттармен қамтамасыз ету мәселесі қаралды. Балхаш өңірінде мыс-порфирлі кен төңірегіндегі жұмыстарды тоқтатудың негізсіздігі, ал Шығыс Қазақстандағы барлу жұмыстарының жеткіліксіз жүргізіліп отырғандығы анықталды. Осы жұмыстардың нәтижесінде Батыр (Багатырь), Май және Зырьянов ауданындағы басқа да кен орындарынан Зырьянов комбинатын 2000 жылға дейін қамтамасыз ететін кен қорлары ашылды. Лениногор ауданындағы Чекмарь, Анисимов ключ, Гусляковское және Лениногорск кенді алаңында жаңа кен орындары ашылып, зерттеліп, комбинат жұмысын одан әрі жалғастыруға мүмкіндік туды. 1975 жылы ашылған Ақтоғай мыс-порфирлі кен орнында іздестіру жұмыстары қарқынды жүргізілуде. Бұл кен орнының мол қоры Балхаш комбинатының шикізат базасын молайта түсетіні анық. 1978 жылдың бірінші тоқсанында Көксай кен орнының мыс-порфирлі кен қоры бекітіліп, Борлы және Қаратас тобының мыс-молибден кен орындары дәйекті барланып, Қасқырқазған кен орнының мыс-порфирлі ашық кенішін бағалау жұмыстары жеделдетілуде. Сонымен, Балхаш тау-кен комбинаты бойынша жүргізілген қайта бағамдау мен мыс-порфирлі кендерге деген көзқарастың түбегейлі өзгеруінің арқасында, шикізат пен қамтамасыз етудің жолдары оң шешімін табуда. Қаратау комбинаты тоқтаудың қарсаңында, ал Торғай облысындағы экспедиция жұмысын мүлдем тоқтатқан болатын. Осы жағдайлар түбегейлі өзгертіліп, бұл аймақтардағы жұмыстар қайта жанданды. жүктеу/скачать 0,85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|