Алкендер
Аталуы
формуласы
Балқу тем- қайнау пература - температу Сн, ос. pacha, O'C
– 103,8
— 169, 2 - 185,2
Этилен, атен CH2=CH, Пропилен, пролен сH, –CH=CH, 1-Бутен
CH=CH-CH-CH 2-Бутен
CH-CH=CH-CH" Цис-2-бутен
— Б,3
- 1389
Транс-2-бутен
– 105,8
Изобутилен, 2- метилпромен
Ін, с ен | cң,-c=CH,
- 140, 4
cң,
1 Пентен
CH-CHL-CH-CH=CH, | - 165,2
30,0
4. 107
Олефиндердің аттары ИЮПАК номенклатурасы бойын Ша өздерімен құрылымы бірдей парафиндердің атынан түзіледі, сәйкес парафиннің атындағы -ан деген қосымша сын -ен-ге ауыстырады да, цифрмен қос байланыстың ор нын көрсетеді. Бастапқы тізбек ретінде ең ұзын тізбек алы нады. Көміртек атомдары қос байланыс жақын тұрған жа ғынан бастап нөмірленеді.
CH,
CH,
CH-C = CH-CH=CH-CH,
2,4 – диметил -2-гексен
Қатардың бірінші мүшелері үшін тривиалдық аты сақта лады: этилен, пропилен, изобутилен (7-кесте) радикалдары: CH=CH — винил, Нc=CH-CH, - аллил. Көміртек тізбегінің құрылымына байланысты болатын изомерлер мен қатар, алкендердің тізбектегі қос байланыстың орнына байланысты құрылымдық изомериясы да болады:
CH,
CH=CH-CH-CH, CH-CH=CH-CH, CH2=C_CH,
1-бутен
2-сутен
2-метилпропен
Бұдан басқа алкендер қатарында цис-транс-изомерия деп аталатын кеңістік (геометриялық) изомерия да болады; цис-изомерлерде қос байланыстағы көміртек атомдары (жеке жағдайда бір түрлі) немесе атомдар тогттары осы қос байланыстың бір жағында, ал транс-изомерлерде қарама қарсы жақта болады:
HC CH нен
HCH
HCc=0"
цис-2-бутин
транс-2-бутен
Алкендер қатарында геометриялық цис-транс-изомерия ның болуы екі көміртек атомдары арасындағы з-байланыс есі бойынша бос айналуға п-байланыстың мүмкіндік бермеуіне байланысты. Цис- және транс-изомерлердің фи зикалық және химиялық қасиеттерінде елеулі айырмашы лықтар бар (7-кесте). Цис-изомерлер "Z" [ZIsamen — бірге! транс-изомерлер "Е" [entgegen — қарама-қарсы символда рымен белгіленеді.
50
Достарыңызбен бөлісу: |