Силлабус пән: Психология тарихы Курс
жүктеу/скачать 1,77 Mb.
|
|
ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ Дәріс сабақтары 1 – тақырып. Психология тарихына кіріспе– 1 сағат. Психология тарихы пәні, мақсаты мен міндеттері. Тарихи психологиялық зерттеулердің әдіснамалық мәселелері. Психология дамуының факторлары мен заңдылықтары 2- тақырып. Ежелгі және орта ғасырдағы психологиялық білімдер – 2 сағат. Ежелгі Шығыстағы психологиялық ой – пікір. Ежелгі сақтар түсінігіндегі психика мәселесі. Дін мен мифологиядағы психика туралы көзқарастар. Күнге, отқа және атқа табынудың психологиялық мәні. Буддизм түсінігіндегі психика мәселесі. Қабылдау және ұғым. Дербес мән ретіндегі «МЕН» - ге қарсы Локаята ілімі. Буддизм түсінігінде психика күйлердің ағыны ретінде. Лаоцззы УІ ғ.б.э.д. психиканың объектінің физикалық әсеріне тәуелділігі, адам табиғилығы туралы. Конфуций 551 – 479 б.э.д. адам табиғатының рухани – тәндік бір тұтастығы туралы. Практикалық медицина мен жаратылыстану шеңберіндегі психикалық туралы табиғи – ғылыми көзқарастар. 3–тақырып.Антикалықпсихология-2сағат. Платонның 427 – 347 б.э.д. жан мен таным туралы ілімі. Платон ілімінің кейінгі дәуірмен күні бүгінге дейінгі психологиялық ой – пікірлерге әсері. Гераклиттің УІ – У ғ. б.э.д. жан туралы, табиғаттың жалпы заңдарына тәуелділігі жайлы идеялар. Атомистер: Левкипп, Демокрит 460- 347 б.э.д. Эпикурдың материалистік көзқарастары. Демокрит пен өзге атомистердің психологиялық танымның кейінгі дамуына ықпалы. Аристотельдің 384 – 322 б.э.д. жан мен оның құрылымы туралы ілімі. Аристотельдің психологиялық көзқарастарының биологиялық бағдары. Грек және Рим дәргерлерінің сезім мүшелері: ми, қабылдау, темпераментті зерттеудегі ғылыми жетістіктері.(Гален, Гиппократ). Антикалық кезеңдегі психология дамуының нәтижесі. 4- тақырып. Орта ғасыр мен Қайта өркендеу дәуіріндегі психология – 2 сағат. Орта ғасыр психологиясындағы материалистік идеялар Р.Бэкон, В.Оккам, Д.Скотт. номиналистер мен реалистердің дау – таласы. Психологияның діни философия шеңберіндегі дамуы. Түркі мұсылмандық психологияның дамуы. Арабтық шығыстағы психологияның дамуы Әл – Фараби жан қуаттары жайл. Ибн – Сина Авиценна психиканың материалдық негізі туралы. Ибн - әл – Хайсам Альгазен көру түсініктері туралы. Ортағасырлық дәргерлер, анатомдар зерттеулерінің психология үшін маңызы. Авиценна, Мигель, Сервет, Андрей Везалий. 5- тақырып. ХYІІ ғасырдағы Европалық психология – 2 сағат. Р.Декарт (1596 - 1650). Декарттың жан мен тән туралы ілімі, дуализм. Декарттың рационализмі, психиканы санамен теңестіру. Буржуазиялық дәуірдің жалпы сипаты және оның психологиялық идеялардың дамуындағы бейнелеуі. Ф.Бэконның (1596-1650) эмперикалық әдістаманы негіздеуі. Рефлекс туралы ілім және оның тарихи мәні. Б.Спиноза (1632 - 1677). Ойлайтын тән туралы түсінік. Аффектілер туралы ілім. Таным мен қабілеттілік туралы ілім. Т. Гоббс (1588 - 1679) бойынша психиканың жалпы түсінігі. Таным процестері мен аффектілер, ерік пен қабілеттілік туралы ілім. Дж.Локк(1632-1704).Эмперикалық психологияның бастауы. Локктың туа біткен идеяларға қарсы болуы. Г.Лейбниц (1646 - 1716). Апперцепция туралы ілімі. Лейбництің психология дамуы әсері. Санасыз психиканың құбылыстар туралы түсінік. Эмперизмді сынау.
Джемс Миллдің психологиялық көзқарасы Г.Спенсердің эволюциялық ассоцианизмі және оның психологиялық ғылымға ықпалы. К.Д.Ушинский психолог ретінде. К.Д.Ушинскийдің педагогикалық антропологиясының қазіргі психология үшін мәні. М.И.Владиславлев,Н.Я.Грот,И.А.Сикорский, М.М. Торцкийлердің психологиялық зерттеулері мен тұжырымдамалары. ХІХ ғасырдағы қазақ ағартушылары: Шоқан Уалиханов, Ы.Алтынсарин, А.Құнанбаевтардың шығармаларындағы психологиялық идеялар.
Т.Рибоның психологиялық теориясы. В.М.Бехтеровтың объективті психологияны рефлексологияны жасау әрекеті. Н.Н.Лангеніңэксперименттік психологиялық зерттеулері мен теориялық тұжырымдамалары. 10 – тақырып. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдан басындағы сараптау психологиясының дамуы–2 сағат. Г.Эббингауздің, Г.Э.Мюллердің есті зерттеуі. Вюрцбург мектебіндегі О.Кольпе, Н.Ах, К.Бюлер, О.Зельц ойлауды эксперименталдызерттеуі. Эксперименттің күрделі психикалық құбылыстарды зерттеуде қолданылуы мен әлемге таралуы. Колумбия университетіндегі Д.М.Кэттельдің психологиялық лабараториясындағы даралық ерекшеліктер, оқу дағдылары, психофизика, ассоциация салаларындағы зерттеулері. Жануарлар сараптау психологиясы. (Э.Торндайк, В.Смолл). Ф.Гальтонның сараптау дифференциалдық психологиясы. Тестерді ойлап табу. Ч.Спирмен қабілеттілік туралы факторлық талдауды жасау.А.Ф.Лазурский тұлға психологиясына қосқан үлесі. 11 – тақырып. Психологияның қазіргі тарихы. Психологиядағы әлемдік мектептер – 2 сағат. Психологиялық ғылымдардың жіктелуі. Психологиядағы дағдарыс. Әдіснамалық плюрализм. Психологияға философиялық ағымдардың әсері. (феномонология, экзистенциализм, прагматизм, марксизм өмір философиясы). М.Верттеймер, В.Келлер, К.Коффкалардың гештальпсихологиясы. К.Левиннің зерттеулері. З.Фрейдтің психоанализі. Фрейд бойынша психиканың дамуы. А.Адлердің даралық психологиясы. Ағза мен мүшелердің психикалық кемістігі мотивациялық фактор ретінде ілім. К.Юнгтің аналитикалық психологиясы. Ассоциативті сараптау. 12- тақырып. Марксизм философиясына негізделген кеңес психологиясының қалыптасуы – 2 сағат. Марксизм классиктерінің психология саласындағы негізгі идеялары. Психология ғылымына марксизмді еңгізу тарихы. ХХ ғасыр 20-30 жылдары аралығындағы әдіснамалық пікір сайыстардың тарихи ролі. П.П.Блонский, Л.С.Выготский, К.Н.Корнилов, С.Л.Рубинштейіннің маркстік психологиялық ғылымының қалыптасуындағы рөлі.И.П.Павлов, А.А.Ухтомский, Н.А.Бернштейн, П.К. Анохиннің мінез – құлық пен психикалық іс - әрекеттің философиялық механизмдерін зерттеуі.Кеңес психологиясының 20-30 жылдарындағы жалпы психология саласындағы жетістіктері. Б.Г. Ананьев, Л.С. Выготский, А.Н. Леонтьев, С.Л. Рубинштейн. С.Л.Рубинштейннің «Психология негіздері» 1935 ж. кітабы кеңес психологиясының соғысқа дейінгі даму нәтижесін қортуы. 13 – тақырып. Соғыс жылдары (1941 – 1945 ж) мен 80- жылдардың ортасына дейінгі кеңес психологиясы – 3 сағат. 1940-1980 жылдардағы кеңес психологиясы мен жеке ғылыми мектептердің жетістіктері. Кеңес психологтарының Жеңіске қосқан патриоттық үлесі. РСФСР – да Педагогикалық ғылымдар Академиясын, Мәскеу және Ленинград университеттерінде психология бөлімін, Грузияда психология Институтын ұйымдастыру. КСРО психологтар Қоғамының «Вопрос психология» журналын ұйымдастыру. Кеңес психологиясының әлемдік ғылыми ақпараттық кеңестікке шығаруы. КСРО психологтары Қоғамының съездері: 1959,1963,1968,1971,1977,1983,1989. О.К. Тихомировтың, М.Мұқановтың, Б.Ф.Зейгериктің зерттеуі. Психологиялық ғылымдардың жетілуі: әлеуметтік, заң, саясат, этностық, инженерлік, ғарыш, еңбек, спорт, өнер т.б. психологиялардың дамып жетілуі. 14-тақырып.Шетелдік психологиясының жаңа бағыттары мен беталыстары -3 сағат. Жан Пиаженің генетикалық психологиясы. Анри Валлонның даму психологиясы. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін психологяның жаңа салаларының пайда болуы мен дамуы. Инжанерлік психология, эргономика, кросс мәдени психологиялық зерттеулер, ұйымдастыру, тарихи, экологиялық психологиялар, психолингвистика т.б.Кибернетика мен ақпарат иеорияларының психологияға әсері. Когнетивті психология. Әлеуметтік когнетивтік психология. Неофрейдизм Г.Салливен, К.Хорни, необихевиоризмдегі А.Бандура тұлға теориялары, гуманистік психология Ш.Бюллер, А.Маслоу, Г.Олпорт, К.Роджерс. Жаңа психопрактиктердің таралуы. Батыстың математика, физика, нейрофизиология, социология, саясаттану ғылымдары мен пән аралық байланыстарының дамуы. Практикалық сабақтар 1 – тақырып Психология тарихына кіріспе – 1сағат. Психология тарихының пәні және міндеттері. Оның қазіргі заманда алатын орны. Психология ғылымының функциялары және принциптері. Психология тарихының даму кезеңдері.Зерттеу әдістері 2 – тақырып Ежелгі шығыс ойшылдарының психологиялық идеялары-1 сағат. Ежелгі Египет кезеңіндегі рухани жағдай. Ежелгі Индиядағы индуистік ағымдар және олардың тарихи қайнар көзі. Психологиялық білімдердің ежелгі Қытай философиясындағы дамуы.Сюнь Цзы адамдық мәннің табиғаты туралы.Қазіргі шығыс елдерінде психологиялық ойлардың даму ерекшеліктері 3 – тақырып Антикалық ойшылдардың психологиялық идеялары - 1сағат. Алғашқы қоғамда және Антика кезеңінде психика туралы түсініктер Антикалық психологиядағы идеалистік көзқарастар. Антикалық психологияда материалистік ілімнің негізгі қағидалары. Материалистік психология бағытының өкілдері. Антика дәуіндегі психологиялық көзқарастың дамуы. Антика дәрігерлерінің жетістіктері.
Араб тілдес философтардың ілімде жан мен тән мәселесі.Араб елдерінде Аристотельдің көзқарастарын дамытушылар.Психологияның діни философия шеңберінде дамуы. Орта ғасыр психологиясындағы материалистік идеялар. Психологияның қайта өрлеу кезеңінде дамуы. 5 – тақырып Р.Декарт, Дж.Локк және Б.Спинозаның психологиялық ілімдері 1 сағат. Сананың психиканың критерии ретінде бөлуі. Рефлекс түсінігінің анықтамасы Р.Декарттың рационалистік психологиясы. Дуализм. Б.Спинозаның психологиялық көзқарастары. Неміс эмпирикалық психологияның қалыптасуы. Дж.Локк жан туралы идеясы.
И.М.Сеченов психолог ретінде. Сеченовтың психологияны дамыту бағдарламасы. "Бас миының рефлекстері" еңбегінің орыс және дүние жүзілік психологияның кейінгі дамуы үшін мәні мен маңызы. Психологияның жеке ғылымға бөлінуінің ғылыми алғышарттары. Э.Вебер ашылымдары.Г.Фехнердің психофизика негізін қалауы. Вундтың психология пәні мен ондағы эксперименттің ролі жайлы түсінігі жан дүниесі заңдары. Алғашқы психологиялық лабораториялар Г.Гельмгольц: сезім мүшелерінің эксперименталды психофизиологиясы.
Педагогикалық психологияның қалыптасып дамуы Педагогикалық психологияның негізгі зерттеулері мен ашулары. Медициналық психология және эксперименталды психологияның өзара байланысы. Еңбек психологиясы және оның басты мәселелері .
З.Фрейд психоанализдің негізін салушысы. Психоанализдің қалыптасу мен дамудың басты мәселелері. Психоанализ мектебінің негізгі бағыттарының пайда болуы: К.Юнг және А.Адлер мектептері Неофрейдизм және оның ерекшеліктері
Гештальтпсихологияның қалыптасып, дамуы. Гештальтпсихологияның басты идеялары. Неогештальтпсихологияның өкілдері және олардың идеялары. Бихевиоризм және Скинердің басты идеялары. Бихевиоризмнің басты психологиялық жаңалықтары. Необихевиоризм және оның өкідерінің өзіндік идеялары.
Француз социологиялық мектептің негізгі қағидалары. Э.Дюргеймнің психологиялық идеялары. Ж.Пиаженің негізгі теориясы. Француз социологиялық мектеп өкілдері және олардың тұжырымдамалары.
Когнетивті психологияның жетекші идеялары. Когнетивті психология өкілдерінің психологиялық идеялары. Когнетивті психологияның басқа психологиялық мектептерді сынға алуы. 12 – тақырып Шетелдегі даму психологиясы: Ж.Пиаже, А.Валлон, Ш.Бюлер- 1 сағат. Даму психологиясының жетекші мәселелері. Ж.Пиаженің ақыл-ойды сатылап қалыптастыру теориясы. Ш.Бюлердің бала психологиясын зерттеуі. В.Прейердің «Бала жаны» еңбегінің мәні .
Ресейде эксперименталды психология дамуының алғы шарттары. Ресейдегі алғашқы психологиялық эксперименталды лабораториялар.
Ежелгі түрік жазбаларындағы психологиялық ойлар. 15-18 ғғ. Қазақ зиялыларының психологиялық көзқарастары. 19-20 ғ. Қазақ ағартушыларының психология ғылымына қосқан үлесі. Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретінде дамуынан бастап психологиядағы жетістері.
жүктеу/скачать 1,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||