Жасерекшелік психологиясының негізгі ұғымдары:
Жаңарыстар (жетістіктер)- нақтыкезеңдегі мүмкіндіктерінің алғашқы және осы жастағыларының басқалардың ерекшелінуіндегі жеке бастың және психикалық процестердің сапалық өзгерістері.
Әлеуметтік даму жағдайлары- әр кезеңдегі психикалық дамуға әсер ететін сыртқы жағдайлар.
Дағдарыс-бір кезеңнен екінші кезеңге секірмелі түрде өту.
Жетекші іс-әрекет белгілі бір кезеңдегі адамның психикалық дамуының сипатын анықтайтын іс-әрекет.
Жасерекшелік психологиясының міндеттері.
Балалардың дербес ерекшелігін қарастыру.
Психикалық дамуды жас кезеңдерге бөлу.
Психологиялық диагностикалық әдістерін жаңарту.
2.Жас ерекшелігі психологиясының даму тарихы. Биогенетикалық және социогентикалық бағыттар.
XIX ғасырдың ортасына дейін балалар психологиясы жалпы психологиядан бөлінбей келді. Кейін XIX ғасырдың екінші жартысында психология саласына генетикалық идеяның енуімен байланысты. Ч.Дарвиннің эволюциялық идеяларының айтарлықтай ықпалы тиді. Олар психикалық дамудың қайнар көздері болып проблемасына зейін аудартты. Жас ерекшелік психологиясы мәселелерін ғылымды күрделі еңбектерімен байытқан белгілісоветтік психолог-ғалымдар Б.Г. Ананьев, И.И. Божович, П.Я.Галперин, В.В.Давыдов, А.В.Запорожец, Л.В.Занков, Н.А.Менчинская нәтижелі зерттеді және зерттеп келеді.
3.Жас ерекшелік периодизациясы
1. Пренатальдық кезең
2.Жаңа туған сәби (6 аптаға дейін)
3. Емшектегі бала (1 жылға дейін)
4. 1 – 3 жас аралығы
5. Мектепке дейінгі кезең (3 – 6 жас)
6. Мектеп жасы (6 – 11 жас)
7. Пубертаттық кезең (11 – 15 жас)
8. Жастық шақ (15 – 20 жас)
4.Жас ерекшелігі психологиясының ғылыми зерттеу әдістері
Достарыңызбен бөлісу: |