Ұстаздың шығармашылығы – нәтижеге бағытталған білім берудің кепілі

Ұстаздың шығармашылығы – нәтижеге бағытталған білім берудің кепілі.

Мұғалімнің шығармашылығы:

• - өзінің күнделікті іс-әрекетіне жанымен берілу
• - оқыту және тәрбиелеуде қатып қалған үлгіге қарамай, өзіндік жаңалық енгізу
• - биік нәтижегелерге қол жеткізуге ұмтылу

К.Э.Циолковскиидің «формуласы»:

• Мен алдымен көп адамға белгілі ақиқатты аштым, одан кейін кейбір адамдарға ғана белгілі ақиқатты аштым, ең соңында, ешкімге беймәлім ақиқатты аша бастадым.

Шығармашылықтың бірнеше деңгейі бар:

• бар білімді пайдаланып, қолдану аясын кеңейту
• дағдылы көзқарасты өзгертіп, мүлде жаңалау

Әр адамның өз жеке басы қабілетіне байланысты шығармашылық потенциалы бар.

• байқағыштық
• бұрыннан белгілі жайтқа күмән тудыру
• мәселеге ене білу
• алдын болжай алу
• таныс объектіні өзгеше қырынан тану
• ізденіс пен беймәлімділікке бой алдырып, күнделікті бір қалыпты тұрақты өмірден бас тарту
• бір ойдан екіншісіне тез ауысы
• санасында бейнелер қалыптастырып, жаңа комбинациялар құрастыру
• бағалау, сын айта білу
• көп мәліметті есте сақтай алу

В.И. Андреев шығармашыл адамның 3 типін ұсынады.

• 1. Теоретик-логик. Өз жұмысын жоспарлайды, бұрыннан белгілі ғылыми зерттеулерді кең қолданады. Жан-жақты. Бастаған ісін аяқтайды.
• 2. Теоретик – интуитивист. Керемет қиялшыл. Жалпы қабылданған ой-пікірлерге қарсы шығуға қорықпайды.
• 3. Практик – экспериментатор. Ұйымдастырушы. Тез тіл табысады. Өз еркіне өзгелерді көндіріп, үлкен шығармашылық тапсырмаларды орындауға бағыттай алады.

В.А. Кан-Калик, Н.Д.Никандров қарым-қатынасқа байланысты педагогикалық шығармашылық деңгейлерін жіктейді:

• Бұрыннан белгілі әдіс, шаблон бойынша сыныппен жай ғана қарым-қатынас жасай білу.
• Сабақты оптимизациялау – жоспарлаудан бастап, тиімді әдіс-тәсілдерді таңдай алу.
• Эвристикалық деңгей – оқушымен тікелей қарым-қатынас жасай білу, яғни нәтижеге бағытталған бірлескен іс-әрекет.
• Жоғары деңгей – сабақты сыныптың деңгейін, әр оқушының ерекшелігін есепке ала отырып өткізу. Мұғалім дербестігі.

Жаңа формация мұғалімі мынадай гуманистік тәсілдері бар этиканы пайдаланады:

• Бақылаудың орнына ынталандыру;
• Мәжбүрлеудің орнына кеңес беру;
• Ауыстырудың орнына сенім
• білдіру;
• Үгіттеудің орнына түсіндіру;
• Жоюдың орнына тегістеу;
• Басқарудың орнына қатысу;
• Айғайлаудың орнына әзілдеу;
• Кіналаудың орнына қорғау;
• Бұйрық беріп тексерудің орнына
• Көмек көрсетіп, қолдау жасауға ұмтылу.