Кафедра меңгерушісі ______________________ Г.Г.Ахметова

Кафедра меңгерушісі ______________________ Г.Г.Ахметова

_____________________________ факультетінің әдістемелік кеңесімен құпталған 200_ж. «_____»______________хаттама №____.

Ержанов Ертыс Ахметович философия және мәдениеттану кафедрпасының аға оқытушысы (дәріс сабақтары)

тел. 673685 ішкі. 153

Консультация уақыты: жұма 11.00 – 13.00 № ауд. 535, ГУК

3 кредит.

Өзін әлеуметтік-гуманитария аймағында, әсіресе мәдениеттану сияқты ғылым саласында кәсіби қызметке дайындап жұрген адам, қазіргі қоғамның рухани өміріндегі кұрделі процестерді, қазіргі замандағы адамның тұлғалық қасиеттерінде көрінетін бірқатар өзгерістерді ажыратып, талқылай алуы қажет. Бұл біздің курсымыздың мақсаты болып табылады.

Студентте өркениет және мәдениет құндылықтарының жалпылығы мен ерекшеліктерін аша білу қабілеті болуы керек.

Студент қазіргі заман өркениетінің ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы әлеуметтік мәдени жағдайлармен салыстырғандағы сапалы сипаттамасын анықтай алу дағдысын игеруі керек.

Оқулық пәнінің пререквизиті мен постреквизиті.

“Мәдениет” пен “өркениет” негізгі курстардың бірі болғандықтан, мәдени құндылықтары мен өркениет құндылықтарының негізін ажырата отырып, қазіргі заман процестерінің логикасын білуге мұмкіндік береді.

Пәннің тақырыптық жоспары

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

1. 
   1 “Мәдениет” пен “өркениет” тұсініктері
   
2. 
   2 Қазіргі заман ғылымында “мәдениет” пен “өркениет” көп таралған және көп мәнді тұсініктердің бірі
   
3. 
   3 Көне дәуірлерден бастап мәдениетке деген қызығушылық және осы кұрделі феноменді ұғынуға талпыныстар жасалған.
   

1 Мәдениет адамның еркіндік дәрежесінің, оның ішкі кұйіне байланысты көрінуі ретінде.

2 Мәдениеттің өзіндік мақсаты – адам, оның рухани байлығы, өз бетінше жетілуі мен өз бетінше дамуы.

3 “Өркениет” пен “мәдениет” ұғымдары.

1 Өркениет жұйесінің құрамдары, өркениет құрылымы, өркениеттік кеңістік, өркениеттік революция тұсініктері.

2 Әлемдік және жергілікті өркениет арасындағы айырмашылықтар.

3 Н.Я. Данилевский мен О. Шпенглердің мәдени-тарихи тұрлер туралы көзқарастары.

4 А.Тойнбидің өркениет теориясы және тарихы жайындағы еңбектері.

5 П. Сорокиннің өркениеттік теорияларына деген сыны және жаһандану дәуіріндегі өркениетке байланысты болып жатқан өзгерістерді тұсінудегі

1 Басты болжамды үлгі құру тәжірибесі: КСРО мен АҚШ-тағы К. Саганның “ядролық тұн” және “ядролық қыс” сценарилерін тексеру, Рим клубына Д. Медоуздың баяндамасы.

2 Жаңадан пайда болған өркениетаралық қақтығыстар мәселелерін шешу және олардың алдын алу стратегиясын құру үшін виртуалды геоөркениетті атлас жасау.

Тақырып 5 Басты технологиялық кеңістіктің қалыптасуы

1 Жергілікті өркениет үш буынының технологиялық жұйесінің даму тарихы.

2 Д. Белл және Э.Тоффлер бойынша дамып келе жатқан өркениет технологиясының негізгі сипаты және қоғамның технологиялық негізінің өзгеруінің мұмкіндігі.

3 Басты технологиялық кеңістіктің қалыптасуы экономиканың материалды негізі ретінде, оның құрылымы мен даму тұрлері.

1 Қарулы қақтығыс - өркениет, мемлекеттер, класстар, ұлттар, әлеуметтік топтар арасындағы саяси қақтығыс формасы ретінде.

2 Өркениет тұрғысынан қарастырғандағы соғыс тұрлері.

3 Қазіргі заман өркениеттер арасындағы соғыстарға тән сипаты мен оның себептері.

1 ХХ ғасырдың соңындағы қоғамдағы қақтығыстардың глобалдық негіздерінің өзгеруі.

2 Бейбітшілік және зорлықсыздық мәдениетті қалыптастыру, қақтығыстарды шешу мен алдын алудың тиімді шараларын жасау, өркениеттер серіктестігі мен сұхбатты дамыту.

Тақырып 8. Жаһанданудың жергілікті өркениеттің әлеуметтік-мәдени кейпіне әсер етуі

1 Жергілікті өркениеттің әлеуметтік-мәдени дамуына жаһандану процесінің кері әсер етуі: интеграция және дезинтеграция, бір қалыпқа келтіру және жіктелінуі, ғылымдағы алғашқы тенденцияның көрінісі.

2 Өркениеттерді жақындастыруға қабілеттендіретін фактор ретіндегі қазіргі ақпараттық революция негізінде, ғалам санасын және ұжымдық ақыл-ой қалыптастыру.

3 Жергілікті өркениеттің 4-ші буынының қалыптасуы және негізгі сипаты

1 ХХІ ғасырдағы жергілікті өркениеттердің бірлесіп қызмет атқаруы, бірлескен әрекеттің негізгі бағыты ретінде.

2 Еуроазиялық өркениеттің қайта өрлеуінің әлеуметтәк-мәдени факторлары

3 Әлеуметтік-мәдени факторлар еуроазиялық өркениеттің қайта өрлеуінің негізгі стратегиялық тетігі ретінде.

1 Осы кезеңдегі ұлттық мәдениеттің дамуындағы қазіргі заман мәселесі.

2 Батыс елдерінің құндылықтарын саналы тұрде қабылдау және оны терең игеру, Шығыс елдерінің, ТМД елдерінің, сонымен қатар орыс халқының мәдениеттерімен байланысын ары қарай жалғастыру – жалпы адамзат құндылықтарына қатыстыру қажеттілігі шарты.

СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

№ п/п	СӨЖ түрі	Есеп формасы	Бақылау түрі.	Сағат саны.
1	Дәріс сабақтарына дайындық	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	27
2	Тәжірибе сабақтарына дайындық.	Семинар сабақтарының жұмыс дәптері.	Сұрау	54
3	Бақылау шараларына дайындық.	МБ1, МБ2	Тест	9
	Жалпы			90

Өздік жұмыстарға арналған тақырыптар тізімі.

1. 
   " ХХ ғасырдағы өркениет пен мәдениет.[1], стр. 45-67, [4] стр.4-90
   
2. 
   Әлемнің Батыстық моделі және мәдениет [1], стр. 45-67 [3] стр. 5-75
   
3. 
   ХХ ғасырдағы Батыс мәдениетінің негізгі жетістіктері [1], стр. 45-67 [2] стр.5-19
   
4. 
   Мәдени шок феномені [1], стр. 45-67 [2] стр.260-278
   
5. 
   Қоғамның варварлану феномені. [2] стр.308 [5] стр. 4-299
   
6. 
   Қазіргі заманның жаһандық мәселелері және мәдениет тағдыры. 2] стр. 332-355[5] стр. 4-299[5] стр. 4-299
   
7. 
   Техногенді өркениет. [[6] стр.45-62
   
8. 
   Батыс әлеміндегі білім мен білімдік технологиялар. [[6] стр.45-62
   
9. 
   Ақпараттық мәдениет пен ақпараттық қоғам. [3] стр. 4-59[ 5] стр. 4-299
   

050204 «Мәдениеттану» мамандықтың жұмыс бабындағы оқу жоспарынан үзінді көшірме

1. 
   1. Белл Д. Грядущее постиндустриальное общество. Опыт социального прогнозирования. М.: Academia, 1999.
   
2. 
   2. Бердяев Н.А. Смысл истории. – М.: Мысль, 1990.
   
3. 
   3. Вебер М. О цивилизационных основаниях власти // Избранное. – М., 1990. – С. 646-647.
   
4. 
   4. Данилевский Н. Россия и Европа. – СПб., 1995. – С. 59-61.
   
5. 
   5. Сорокин П. Человек. Цивилизация. Общество. – М.: Политиздат, 1992.
   
6. 
   6. Сравнительное изучение цивилизаций. Хрестоматия / Сост. Е.Б. Ерасов. – М.: Аспект-Пресс, 1998.
   
7. 
   7. Шпенглер О. Закат Европы. Образ и действительность. – Минск, 1998. – С. 3-53.
   

1. 
   8. Глобальные проблемы и общечеловеческие ценности. – М.: Прогресс, 1990.
   

8. 
   9. Дилигенский Г.Г. Конец истории или смена цивилизаций // Вопросы философии. – 1991. – № 3.
   

2. 
   10. Иноземцев В.Л. Расколотая цивилизация: системные кризисы индустриальной эпохи // Вопросы философии. – 1999. – № 5.
   
3. 
   11. Кара-Мурза С.Г. Наука и кризис цивилизации // Вопросы философии. – 1990. – № 9.
   
4. 
   12. На пути к постиндустриальной цивилизации. – М., 1996.
   

9. 
   13. Нурланова К.Ш. Философско-эстетическая концепция традиционной культуры. – Алматы, 1993.
   

Әрбір студент сабақтың барлық түріне қатысуға міндетті, топтың тақырыпты таллқылауында белсенділік танытып, өз курстарыныңыздық қалыпты жұмыс істеуіне кедергі келтіреді. Сабақта өзін-өзі устаудың алгиақтығына шара қолданылыды, типті аудиториядан қуылғанға шейін. Мен сіздерден мына талаптардың орындалуын талап етемін: сабақ барысында ұялы телефондар сөндірілсін, аудиторияға сырт киімен кірмеу, университеттің ішкі ережесін бұзбау.

Сабақтың жібергендерге мен мынадай айыптық санкция белгілеймін; белгісіз себептермен дәріс, тәжірибе сабақтарына қатысқапағандардан 2 балл алынып тасталынады.

Ұй тапсырмасын орынағандарға ең жоғарғы сандық 10 балл қойылады, сөннымен қатар тәжірибелік сабақты болмағанға (белгісіз себептермен) – 0 балл, үй тапсырмасы орындалмай қолғандықтан – минус 1 балл. Осы жіберілген сабақтарды студент қайыра орындап шыққан жағдайда ең жоғарғы 10 баллдың орнына 5 балл қатылады, алайда тәжірибе сабағында белгілі себептермен қатыса алмай қалған жағдайда 10 балл қоямын. Студенттердің өздін жұмысы орындалса 1 балл, орындалған жағдайда 0 баллмен өлшенеді.

Әрбір сабаққа дайындық міндетті, берілген тапсырма толығымен оқылуға тиіс. Сіздің дайндығыңыз тәжірибе сабағы барысында сұрақ беру мен тест тапсырмаларын арқылы пәннің әрбір аяқталған тарауы барысында тексеріледі.

Дәрістік және тәжирибелік сабақ барысында белсенділік танытқан студент марапатына 3балл қосылады. Белсенділікке жауап берген студенттің айтарына қосымша тың материалдар ұсыну.