қарапайым немесе жекелік таным: жеке тәжірибе мен қарым қатынас негізінде, қоғамдық білімді меңгеруде және күнделікті іс әрекет процесінде қалыптасады. Бұл ілімнің ерекшелігі біліммен, жекелеген объектілермен және оқиғалар туралы ақпаратпен қорытындыланады. Өзінің формасы арқылы образды түрде көрінеді, бірақ оның мазмұнында логикалық және рациональдық ойлау жүйесі де бар. Сонымен қатар, толық ақпараттық білімнің формасы ретінде де көрінеді. Жиырма жасына толған адамның білімі барлық ғылымдардың толыққан және жиналған ақпараттардан дәрежесі әлдеқайда үлкен екені бәрімізге мәлім.
ғылыми таным күнделікті, қарапайым танымнан өзіндік бойынша ерекшелінеді. Ғылым үдерістер мен құбылыстардағы қажетті болып табылатын жалпы заңдылықтарды зерттейді, сонымен қатар, ғылымның негізгі пәні ретінде заңдылықтарды білу болып табылады. Ғылыми білім әрқашан жалпы түсініктерге негізделген, яғни ғылымда көбінесе логикалық және түсініктерді білу басым.
Ғылыми таным дегеніміз жүйелік білімдердің негізділігі, ғылымның тілі, ғылыми зерттеулердің әдістері мен құралдары сияқты ерекше белгіге ие танымның түрі болып табылады.