Су-т‰з алмасуы реттелуі
Протондардың шығу көздері
жүктеу/скачать 1,12 Mb.
|
Су-т‰з алмасуы реттелуі
| Протондардың шығу көздері. Протондардың екі шығу көзі кездеседі — тағам құрамындағы бос қышқылдар және протеиндердің күкірт құрамды аминоқышқылдары. Тағам құрамында келген қышқылдар, мысалы, лимон, аскорбин, фосфор қышқылдары ішек трактісінде протондарын береді (сілітілік рН кезінде). Протондық баланстың ұсталуына протеин ыдырауында бөлінетін аминоқышқылдар - метионин мен цистеин маңызды ықпал етеді. Бауырда бұл аминоқышқылдардың күкірті қышқылына дейін тотығады және ол сульфат-ион мен протонға диссоциацияланады.
Бұлшықеттер мен эритроциттерде анаэробтық гликолиз кезінде глюкоза сүт қышқылына айналады. Ол диссоциацияланғанда сүт қышқылы қалдығы мен протон түзіледі. Бауырда кетондық денелер – ацетосірке және 3-гидроксимай қышқылының түзілуі де протондардың түзілуіне әкеледі, ал кетондық денелердің артық мөлшері плазманың буферлік жүйесінің артық жүктемеге әкеліп рН-тың төмендеуін жүргізеді (метаболиттік ацидоз; сүт қышқылында → лактацидоз, ал кетондық денеде → кетоацидоз дамиды). Қалыпты жағдайларда бұл қышқылдар протондар балансына әсер етпестен СО2 мен Н2О-ға дейін метаболиттенеді. Ағза үшін ацидоз өте қауіпті болатындықтан бүйректерде оған қарсы тұратын келесі механизмдер болады: жүктеу/скачать 1,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|