Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н

219
көз дей міз. Ең ал ды мен, күн де лік ті қол да ныс та ғы сөз дер ді 
ана ті лі міз де дұ рыс ай ту ға бей ім де лу қа жет. Ол сө зің нің де, 
өзің нің де қа дір-қа сие тің ді арт ты ра ды. Тіл ді шұ бар лап сөй-
леу ге әдет тен сең, са ған де ген се нім ді көз қа рас тың қа лып-
та суы қи ын, се нің тұл ға ре тін де мой ын да лу ың да екі та лай.
«Ме нің қол ас тым да бір қыз жұ мыс іс те ді. Қа за қы тәр бие -
мен өс кен, қа зақ ша да, орыс ша да бір кі сі дей сөй лей бі ле тін, 
іс кер лі гі де жап-жақ сы қыз дың еш жер де сө зі өтім ді бол-
май тын. Се бе бі оның: «Мен ой лай мын, что ол осы лай деп... 
Бі рақ бұл не зна чит что мен оны біл мей мін», – деп, орыс ша 
мен қа зақ ша ны тоқ тау сыз ара лас тыр ған сөз де рін тың дау 
мүм кін емес. Бұл – адам ның өзі н сыйламауының кө рі ні сі. 
Сө зі ңіз ді тың дат қы ңыз кел се, қай тіл де сөй ле се ңіз де, та за 
сөй леңіз», – дейді Айнұр Әбдірәсілқызы.
Бау ыр жан Мо мы шұлы ның сөй леу мә не рінің ерек ше лі гі 
де сол – екі тіл ді бір дей же тік бі ле тұ ра, еш қа шан бір сөй лем 
ішін де қа зақ ша мен орыс ша ны ара лас ты рып сөй ле ме ген екен. 
Кей бір ора лым дар орыс ша оң тай лы бо лып кел се, сөй лем ді 
тү ге лі мен орыс ша айт қан. Ал қа зақ ша тө гі ліп түс кен ой ла ры 
ше шен ді гі мен, та за лы ғы мен, то лық ты ғы мен сүй сін ді ре ді.
(А.Мәнкееваның «Сөзіңізді тыңдатқыңыз 
 келсе...» мақаласынан)
3.
Мә тін дер де гі ты ныс бел гі ле рі нің қой ылу се беп те рін тү сін ді рің дер. 
4.
 
Сұ рақ тар ға жау ап бе рің дер. Ком му ни ка тив тік жағ даят қа сай көп-
ші лік ал дын да ти іс ті сөй леу әде бін сақ тай оты рып, ой ла рың ды 
ор та ға са лып, сұх бат құ рың дар.
1. Шар шы топ та сөй леу ке зін де қан дай ке дер гі лер ге ке зі-
ге сің дер? Мы са лы: а) бет қы за ру; ә) жү рек тің жиі со ғуы; 
б) қол ді ріл деу; в) сөз ден жа ңы лу; г) дау ыс бә сең ді гі.
2. Бұл әре кет тің бар лы ғы қор қы ныш тан пай да бо ла ды. 
Қор қы ныш не ден туа ды? Се бе бін анық таң дар. Ауру дың 
се бе бін тап пай, ем дей ал май сыңдар.
3. Қор қы ныш пен кү ре су жол да рын ұсы ның дар.

жүктеу/скачать 10,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: