Т. Н. Ер ме ко ва, Г. Б. Тоқтыбаева, Н.Ә. Дүсіпова 10 ар ма н

121
7.
Оқы лым мә ті нін де гі үтір лер дің қой ылу се бе бін тү сін ді рің дер.
8.
 
Екі тап сыр ма ның бі рін орын даң дар.
1.
 
Берілген шу мақ та тіл дік нор ма ға сәй кес емес қан дай қол да ныс 
бар? Бас па сөз бет те рі нен осын дай қол да ныс тар ды та уып, бір не-
ше мы сал жа зың дар.
Ой-қы рым да елім нің аты қан дай,
Әр атау да та лай сын жа тыр ған дай.
Жай көл емес, киелі мы нау ай дын –
Жа зи ра ға жа рас қан жар қын маң дай. 
2. Үтір лер ді қой ып, мә тін ді кө ші рің дер. Се бе бін тү сін ді рің дер.
Сыр да рия Іле Та лас Леп сі Есік Ше лек Ша рын Ке ген өзен-
де рі аң ғар ла рын да көп те ген үл кен ді-кі ші лі оба лар шо ғыр-
лан ған. Бес ша тыр қо ры мы Іле өзе ні нің оң жа ға сын да ор на-
лас қан. Ол 31 оба дан тұ ра ды олар дың 21-і тас пен ал 10-ы 
қиыр шық тас пен то пы рақ пен жа был ған. Үл кен оба лар дың 
диа мет рі 45 м-ден 105 м бол са биік ті гі 6 м-ден 18 м-ге дейін 
же те ді. 
Біз дің за ма ны мыз дың V–VІІ ға сыр ла рын да ке руен 
жо лы ның үс тін де Та раз Құ лан Сай рам (Ис фид жаб) Оты-
рар Сы ға нақ Құм кент Со зақ Ал ма лық сияқ ты ірі қа ла лар; 
Ақыр тас Ба ба Ата Ақ сүм бе сияқ ты қор ған-бе кі ніс тер бол ған. 
Тор ғай Жы лан шық Кең гір Жез ді Са ры су өзен де рі бойы -
нан Х–ХІ ға сыр лар да өмір сүр ген ал пыс қа жуық қа ла шық 
орын да ры анық тал ды. Ба бад жа ха тун күм бе зі Айша би бі 
ма за ры Жұ бан ана күм бе зі сәу лет өне рі нің күрт да мы ға нын 
көр се те ді. Қа ра хан әуле ті тұ сын да Ала ша хан күм бе зі Жо шы 
хан күм бе зі Аяқ қа мыр күм бе зі Ясауи ке се не сі Х–ХІV ға сыр-
лар да ғы Қа зақ стан да ғы сәу лет өне рі нің жо ға ры дең гейін та -
ны та ды.
(«Қазақстан тарихы» (көне заманнан
бүгінге дейін), 1-том)

жүктеу/скачать 7,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: