Табигиндер

 139 
ның серкесі. Алла Тағалаға шақыруда шын сөзді кісі» – осы деген 
сөздерді естіді. Көмекші Тауысқа жақындап:
– Шәйх! Әмирүл-мүмининнің шақыруына келіңіз! – деді.
Шәйх те кешіктірмей барды. Өйткені ол Алла Тағалаға шақы
-
рушылардың  Аллаға  шақыруға  мүм кіндік  туса,  мүмкіндікті  жі
-
бермеу  керек  екеніне  се нетін.  Жақсылыққа  бастама  болса  қол
-
дап,  атсалысудан  аянбайтын.  Адам  аузынан  шыққан  ең  жақсы 
 
сөз – шындық сөзі. Билік иелеріне шындық пен әді леттен ауғанын 
айтып, ескертіп қалу. Зұлымдық пен өтірік айтып, жағымпаздану
-
дан алшақтатып, Алла Тағалаға жақындату. 
Тауыс  малаймен  бірге  халифаның  алдына  барды.  Халифа 
сәлемін қабыл алып, жақынырақ отырғызды. 
Қажылық шараларының қиын тұстарын сұрай бас тады. Шәйх
-
тың жауабын бар ынтасымен тыңдап, әр -бір сөзін көкейінде сақта
-
уға тырысты. Тауыс былай деді: 
Мен оның барлық мәселені егжей-тегжейлі сұрас тырып, жауа
-
быма қанағаттанғанын сезгеннен кейін, өзіме-өзім: «Бұл мәжілісті 
Алла Тағала сенен сұрайды, Тауыс!» деп, халифаға былай дедім:
– Әмирүл-мүминин! Жәһәннәмнің түбіндегі құдық тың шетінен 
құлаған тас – тозақ түбіне дейін жетпіс мың жылда жетеді екен. 
Жәһәннәм шұңқырларының бірі – осы құдықты кім үшін дайын
-
дағанын білесің бе? 
– Жоқ, – деп жауап бере салып, өзіне-өзі келіп: «Кімге дайын
-
даған екен?» деп сұрады.
– Алла Тағала өзінің билігіне қатыстырған адам дардың зұлым
-
дық жасағанына. 
Сонда Сүлейменнің басына жай түскендей болды. Жүрегі жа
-
рылып, өліп кетер деп ойладым. Жылағаны соншалықты, сақалы 
су  болып,  біздің  де  жүректерімізді  елжіретіп  жіберді.  Отырған 
жерінде тастап кетіп қал дым. Артымнан алғысын айтыпты. 
Халифалықты Омар ибн Абдүләзиз алған кезде, Тауысқа адам 
жіберіп, өсиет айтуын өтінеді. Оған бір-ақ ауыз сөзбен жауап бер
-
ген екен:
«Амалыңның бәрі жақсы болсын десең, жақсылық сүйгіштерге 
жұмыс бер. Сәлем!». 
Хатты оқыған Омар: «Осы уағыз жеткілікті», – депті. 

 140 
***
Ал одан кейін халифа болған Һишәм ибн Абдүл мәликтің кезін
-
де Тауысқа байланысты көптеген оқи ғалар болған. Тарих беттерін
-
де былай жазылған:
Қажылыққа келген Һишәм Харам мешітіне кіріп, меккелік қыз
-
меткерлерінен өзіне сахабаларды тауып келуін сұрайды. Оған мек
-
келіктер:
– Сахабалар бірінен соң бірі Раббыларының хұзырына кеткен. 
Ешкім қалмаған, – деп жауап береді. 
– Онда тәбиғиндерден біреуін алып келіңдер, – деді.
Олар Тауысты алып келеді. Келісімен, киімін кі лемнің бір шеті
-
не  шешіп,  «Әмирүл-мүминин»  деп  атамай,  тікелей  сәлем  беріп, 
күниясымен емес, өз атымен айтып, әңгіме бастап кетеді. Тіптен 
отыруға рұқсат етілмесе де, отырып алған. Һишәмнің ашуы келіп 
отыр ғаны көзінен көрініп тұр. Шәйхтың бұл әрекеттері халифаның 
адамдар алдындағы сұсы мен құрметін сыйламау, әрі басынғандық 
болып табылатын. Бірақ халифа Алланың қасиетті жерінде оты
-
рғанын біліп, райынан тез қайтты. Тауысқа қарап:
– Бұл не істегеніңіз, Тауыс! – деді.
– Не істеппін? – дегенде, халифа қайта ызаланып кетті.
– Аяқ киіміңізді кілемімнің шетіне шештіңіз. «Әмирүл-мүми
-
нин» деп сәлем бермедіңіз. Күнияммен емес, атыммен атап, рұқ
-
сатсыз отырып алдыңыз. 
Тауыс жайбарақат үнмен:
– Аяқ киімімді шешуіме таң қалсаң, мен даңқ ие сінің алдын
-
да  күн  сайын  бес  рет  шешемін.  Ол  үшін  маған  әзілдемейді  де, 
ашуланбайды  да.  «Әмирүл-мү минин»  деп  шақырмауыма  себеп: 
сенің  халифа  бо луыңа  мұсылмандардың  бәрі  бірауыздан  разы 
емес.  «Әмирүл-мүминин»  деп  айтсам,  өтірік  айтқан  болар  едім. 
Ал күнияңмен емес, атыңмен атауыма келсек, Алла Тағала Пай
-
ғамбарларды  өз  аттарын  атап  шақырған:  «Әй,  Дәуід!  Әй,  Яхия! 
Әй, Иса!» деп айтқан. Ал дұшпандарын күниямен айтқан: «

жүктеу/скачать 2,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: