Тақырыбы: Адам санасының дамуы
жүктеу/скачать 326,43 Kb.
|
Жорабек Нұржау (адам санасының дамуы)
- Бұл бет үшін навигация:
- Сана туралы тұжырымдар
- Қорытынды
- Назарларыңыз үшін рахмет!
Сана құрылымыСана мидың айналадағы объективтік шындықты бейнелеуінен туады, яғни ми қызметінің жемісі. Адамның психикалық өмірінде кездесетін негізгі психикалық процестерге таным процестері — түйсік, қабылдау, зейін, елес, ес, қиял, ойлау мен сөйлеу: эмоциялық, процестер адамның көңіл-күйлері сезімі; ерік процестері — адамның алдына қойған мақсатына ұмтылуы, талаптануы және соған байланысты әрекет жасауы жатады. Осы психикалық процестердің құрылымы деп сана құрылымын айтады.Сана туралы тұжырымдар“Сана дегеніміз- ең таяу ортаны тану және өзін түсіне бастаған индивидтен тыс басқа адамдармен және заттармен арадағы шектеулі байланысты тану болып табылады”,- деп жазды К.Маркс.Сана жеке адамға тән қасиет. Адамда жеке санамен қатар өмір сүрген ортасына байланысты қалыптасқан қоғамдық сана да болады. Ол екеуі тығыз байланысты . Сананың дамуы сыртқы ортадан тәуелді болып отырады дейтін түсінікті ғылымда детерминистік принцип деп аталады. Детерминизм тек сана құбылыстарының пайда болу, даму жолдарын ғана емес , табиғаттағы заттардың барлығының шығу тегі объективті себептіліктің заңдылықтарына бағынады деп үйретеді.Ғылыми психология, сондай ақ сананың бақылауынан тысқары тұратын психологиялық құбылыстар болатындығын жоққа шығармайды. Орысша “безсознательное” және “подсознательное” деген сөздермен бейнеленетін осы ұғым философия, психология, өнертану, тарих ғылымдарында жиі қолданады. Оны ең алғаш енгізген З.Фрейд. Кейбір ғалымдар бұл құбылыс санаға ешқандай қатысы жоқ десе {Лейбниц, Бенске, Лотце, Фехнер}, енді біреулері мұны потологиялық құбылыс деп қарастырады. Саналы процестермен қатар, санадан тыс құбылыстар болады[ұйқысырап сөйлеу, түс көру, гипнозға илану т.б] Мұндай құбылыстарды тәжірибеге негізделген материалистік пікір айтқан ғалым –И.М.СеченовОсындай кезде мидағы қозу, тежелу процестерінің жұмысы баяу болып келетіндігін И.П.Павлов зерттеулері дәлелдеген.ҚорытындыАса талантты ақын С.Торайғыровтың пікірінше, адам табиғаттың туындысы, ондағы себептіліктің жемісі. Адам дүние сырларын біртіндеп ашып, шама-шарқынша өзгертіп отыратын белсенді тұлға. Ол сыртқы ортамен байланысып өз ақыл-ойын дамытады.Назарларыңыз үшін рахмет!жүктеу/скачать 326,43 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|