Тақырыбы: Цилиндр формалы бөлшектерді сызба түрінде көрсету

Сабақтың тақырыбы: Бұйымға түс, фон беру технологиясы. Техника безопасности при работе с листовым железом.(теория)

Сабақтың мақсаты: Оқушыларды ою-өрнектегі түс пен рендерімен таныстыру. Түстердің мағынасы туралы

түсінікнік беру. Түстерді таңдауда эстетикалық көзқарастарын дамыту. Бояуды дайындау жол жолдарын меңгерту. Жұмыс үстінде ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың құрал-жабдықтары: түстер спектры, ою-өрнекпен әшекейленген қолөнер бұйымдарының үлгілері,түрлі түсті өрнектер үлгілері

Сабақтың барысы: 1. Өткен сабақты қайталау, бекіту.

1. Қазақ ою-өрнектері қаншаға жуық?

2. Қазақ ою-өрнектерінің неше түрлері бар?

3. Оларға мысал келтіріңдер.

2. Жаңа тақырыпты әңгімелеу. Өрнек-әшекейлерді бояудың түсіне қарай оюластырудың зор мәні бар. Әрбір түс белгілі тәртіппен кезектесіп отырмаса өрнек әрсіз, нашар болып шығады. Ретсіз орналасқан бояу түстері қандай әсем көрнекті болса да кұңгірт, салқын түске айналдырады.

Бояу мен түстерді таңдап пайдаланудың қазақ халқының этнографиялық тарихымен байланысты символдық мәні болған. Әрбір халық түрлі символдық мәнге ие. Фон және суреттердің түсі жөніндегі шешімдер композициялы болып келеді. Қазақта кейбір түстердің мынандай символдық мәні бар: көк түс – аспанның символы, қызыл түс – оттың, күн көзінің символы, ақ түс – ақиқаттың, қуаныштың, бақыттың символы, қара түс – жердің символы, жасыл түс – жастықтың, көктемнің символы. Затты осы түстердің бірімен бояғанда оған белгілі мән беріледі.

Қазақ өрнектерінде түстердің орналасуының өзіндік тәртібі бар. Мысалы: кестелі ұлт киімдерінде қара барқыт, көк барқыт негізгі түс (фон) ретінде көп пайдаланылған. Сары және қызыл жіптер негізгі түстер үшін ұнамды болып есептеледі. Ал қара түспен әшекейлеу сирегірек кездеседі., олар тек сырмаққа, аяққапқа, сандыққапқа, басқа оюлар мен күміске жүргізген. Өрнектерді халықтық мәнер көптеген оюлар мен кестелердегі бояу үстерінің бір-бірінен өте алшақ болып тым ашық түсті болып тұрғанын жаратпайды. Көп түсті өрнектермен тігілген кестелерде, құрақтарда, ши орау түрлерінде олардың көрнекі жерін бір рет ашық түспен береді де, одан әрі бірте-бірте ашыла бастайтындай етіп бояу реңін біркелкі жарасымды түстермен өрбітіп отырады.

Өрнек бірнеше түрге бөлінеді. Өрнектерді құру заңдылығына байланысты оны үш түрге бөлеміз:

1. Өрнекті ленталар (фриз, жиектеу, жолақты, т.б.)

2. Табақша (айнала қоршау ішіндегі өрнектер)

3. Торлы өрнектер (үстін толық өрнекпен безендіру)

Бұдан басқа өрнектер жазықтық бетіндегі және рельефтік болып екі түрге бөлінеді.

Жазық өрнектер – жазықтық бетінде немесе қисық бетте түспен түрлі сызықтар көмегімен безендіріледі. Жазық өрнектер киімдерді, үй ішін, тұрмыс заттарын т.б. безендіруге пайдаланылады. Сонымен қатар сәндік безендіру өнерінде кітапты безендіру, хабарлама, қабырға газеттері т.б. маңызды рөл атқарады. Рельефтік немесе бұдыр шығыңқы өрнектер ағашта, сүйекте, таста немесе темірде арнайы көркем жұмыстар көмегімен арнайы материалдармен жасалады.

Қолөнерде пайдаланылатын бояулардың негізінен үш түрі бар.

1. Осы заманғы химиялық әдістермен өндірілетін алуан түсті ұнтақ пен сұйық бояулар.

2. Табиғатта даяр күйінде кездесетін бояулар. Бұлар топырақтан, жосадан (охра), әр түрлі минералдар мен өсімдік жемістерінен, малдың қаны мен бауырынан алынады.

3. Шеберлер өздері қолдан жасап алатын бояулар, оларға әр түрлі қоспалар қосылып пайдаланылад

3. Тақырыпты түсіндіру. Өрнек – әшекейлерді бояудың түсіне қарай орналастырудың зор мәні бар. Әрбір түс белгілі бір тәртіппен кезектесіп отырмаса өрнек әрсіз, нашар болып шығады. Ретсіз орналасқан бояу түстері қандай жақсы ою болса да күңгірт, солғын түске айналады. Ою-өрнектерді әр түсті бояулармен алмастырып отырудың кейде мазмұнға байланысты логикалық ұғымы да бар. Бояу мен түстерді таңдап пайдаланудың қазақ халқының этнографиялық тарихымен де байланысты символдық мәні болған. Фон және суреттердің түсі жөніндегі шешімдер композициялы болып келеді. Бағана айтып өткендей қазақтарда қайсыбір түстің символдық мәні бар. Көк түс аспанның, қызыл түс-оттың, күн көзінің символы, сары түс-ақыл-парасаттың, қайғы-мұңның символы, қара түс-жерсимволы, жасыл түс-жастықтың, көктемнің символы. Ал енді осы түстер символикасын және өткен сабақта алған білімімізді пайдалана отырып, танысқан ою-өрнек элементтерін ақ қағаз бетіне түсіріп көрсету.

Мысалы: «ағаш» өрнегін – жасыл түспен, «жұлдыз» өрнегі-қызыл түспен, көк фонмен т.б.

4. Оқушылардың өзіндік жұмыстары. Кез келген өрнек элементін таңдап алып қағаз бетіне түсіріп мағынасын ескере отырып фон таңдау және өрнектің түсін таңдау.

-Өрнектің пішінін анықтау

-Жобалау, үйлестіру

-Түс таңдау, фон таңдау

-Суретті аяқтау

5. Сабақтың қорытындысы. Сабақты бекіту. Оқушылардың жұмыстарын көрме ұйымдастырып салыстыру арқылы бағалау.

6.Жұмыс орындарын жинақтау

8- сынып №23сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жұқа түсті металдан сувенирлік бұйымдар дайындау. (практика)

Сабақтың мақсаты:

А) Теориялық білімдерін іс жүзінде көрсетіп, жұмысты шығармашылықпен жобалап көрсетуге ықпал ету. Жаңа дизайн талаптарына сай әсемдей білу

Ә) Оқушылардың кәсіптік бейімділігін, шығармашылық шеберлігін, еңбекке икемділігін дамыту. Тұрмысқа қажетті заман талабына сай жаңа бұйым жасау.

Б) Еңбектене білуге , тиянақтылық деңгейін көтеруге баулып, эстетикалық талғамын ұштау.

Сабақтың көрнекілігі: суреттер, сызбалар, дайын бұйымдар, қоржын, асықтар.

Құрал- жабдықтар: балға, егеу, шапқы, бұрғы, керн, тістеуік, іскенже, сызғыш, темір кесетін қайшы, қыспақ.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

2.Өткен тақырып бойынша оқушылардың білімін тексеру

Әрбір сабақты халықтық педагогикамен байланыстыру өту – қазіргі кезде мектеп мұғалімдерінің алға қойған өзекті міндеттерінің бірі. Осы мақсатта «металдардың» периодтық жүйедегі орны, олардың табиғатта кездесуі және алыну әдістері тақырыбын өткенде халықтық педагогиканың элементтерін қолдауды жөн көрдім

Үйге тапсырма:

Валенттілігі II -ге тең металға сөз жұмбақ құрастыру.

Валенттілігі IV -ке тең дес металға мақал – мәтел ойлап табу.

Міне, осылай бір сабақтың өзінде оқушылар металдарға байланысты біршама халықтық педагогика ұғымдарымен танысты. Әрбір химия сабағын реті келгенше халықтың мақал-мәтелдерімен, тұрмыс-салтымен байланыстыра оқытса, ол оқушылардың пәнге қызығуын арттыруға едәуір септігін тигізер деп ойлаймын.

Мұғалім бір тақырыпты ғана емес, тарауды, реті келсе барлық тақырыпты да халықтың мақал-мәтелдерін қолдана отырып өтсе бұдан ұтылмауымыз анық.

8- сынып №24сабақ

Сабақтың тақырыбы: Мебельдік фурнитура ж/е оны орнату. Тұрғын бөлмеге жөндеу жұмыстары

Сабақтың мақсаты: Оқушыларды жаңа сөздермен таныстырып, олармен үлгі бойынша сөз тіркестерін, сөйлем құруға үйрету.Алған білімдерін тірек-схема,жұмбақ,сурет салу арқылы бекіту.

Сабақтың барысы

І.Ұйымдастыру бөлімі

ІІ.Ойын «Дұрыс айт»

-Қазір мен сөздерді айтып, доп лақтырамын, ал сіздер оның аудармасың айтып допты кейін маған лақтырасыңдар.

Школа- Синий- Бас-

Ручка- Ақ- Глаза-

Дәптер- Қызыл- Нос-

Кітап- Жасыл- Тело-

Сызғыш- Қара- Қол-

ІІІ.Ойын «Дұрыс көрсет»

-Қазір өткен материалды(дене мүшелері) қалай жаттап алғандарыңды көру үшін келесі ойынды ойнап жіберейік.

ІV. Ойын «Әріптердің үйін тап»

-Балалар, біз 1-2 тоқсанда дауысты дыбыстарды өттік. Ал енді олардың әрқайсысы қандай үйшікте тұратының есептеп көрейік.

-Қандай сөздерді білесіңдер?

V. Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.

-Балалар, дыбыстардың үйлерін таптық, ал біз сендермен қайда тұрамыз?

(Үйлерде.)

-Дұрыс.Ал үйде әр адамдардың өздерінің несі бар? (Бөлмелері)

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: «Менің бөлмем» деп аталады. Бұл сабақта біз жаңа сөздермен танысамыз. Олармен сөзтіркесін, сөйлем құрастырамыз.Алған білімдерімізді әр түрлі тапсырмалар арқылы бекітеміз.

VІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

а )сөздік жұмысы

бөлме-комната орындық-стул

керуерт-кровать есік-дверь

үстел- стол терезе-окно

ә )сөзтіркесін, сөйлем құрастыру

-Енді жаңа сөздермен сөзтіркесін, сөйлем қарастырайық.

б) дәптермен жұмыс

-Енді,балалар, дәптерлерімізді ашып, күнің жадың жазайық.Бүгінгі сауат ашу кезеңі Өө әрпі. № 2 дәптерлеріңзді ашып, үлгіні,жаңа сөздерді жазыңыз.

VІІ. Сергіту сәті

VІІІ. Жаңа тақырыпты бекіту.

1) Диалогпен жұмыс

2) Кітаппен жұмыс

-Бұл менің бөлмем

(Әр оқушы тақтаға шығып оқиды)

ІХ. Сабақтың қорытындысы.

-Балалар, бүгін не істедік? Қандай жаңа сөздермен таныстық? Қандай Ойын ойнадық?Тағы не істедік?

Х. Бағалау.

- Жарайсындар. Бәріңіз жақсы жұмыс істедіңіз. Тек ... оқушылар ... баға алды.

ХІ. Үйге тапсырма беру Жаңа сөздерді жаттау.

8- сынып №25сабақ

Сабақтың тақырыбы: Сантехникалық жұмыстар. Тұрмыстағы электротехникалық жұмыстар. (теория)

8- сынып №26сабақ

Сабақтың тақырыбы: Үй жиһаздарын, тұрмыстық техниканы жөндеу. Электрлі қыздырғыш құралдар. шамдар.(практика)

8- сынып №27сабақ

Сабақтың тақырыбы: Білімділік: Оқушыларды электр тізбегінің негізгі элементтерімен таныстыру. Сызба бойынша шартты белгілерді оқи білуге үйрету.

Тәрбиелік: Электротехникалық жұмыстарды орындағанда ұқыптылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Дамытушылық: Оқушылардың бойына еңбек дағдысын қалыптастыру. Қарапайым электр тізбегін жинай білуге, тұрмыстық электр құралдарын ақауларын жөндеуге дағдыландыру.

Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ.

Сабақтың типі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: Түсіндірме – практикалық

Сабаққа қолданылатын стратегиялық әдістер: Интерактивті әдістер, СТО әдістері

Көрнекілігі: слайдтар, ағаш, желім, ара, т.б.

Құралдары: ара, бұрандалы қысқыш, егеу, сүргі т.б.

Пайдаланған әдебиет: Технология 5 сынып

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі

1. Оқушылармен амандасу, түгендеу.

2. Сынып тазалығын тексеру.

3. Оқушы назарын сабаққа аудару.

«Өзіндік бағалау» әдісі:

Оқушылар берілген үй тапсырмасына өзінің дайындық деңгейін мұғалім сұрағына қол көтеру арқылы байқатады: Кім «беске» дайын? Кім «төртке» дайын? Кім «үшке» дайын? Кім мүлде дайын емес?

II. Үй тапсырмасын тексеру

Ток көзі. Электр өткізгіштер

III. Үй тапсырмасын бекіту

«Кім біледі?» ойыны. Шартты белгілер түрлерін слайд арқылы сұрау (8 шартты белгі) «беске» білетін оқушы 1 сұраққа жауап беріп, қалғаның оқушылардан «кім біледі?» деп сұрайды.

Электр схемасы дегеніміз?

«Иә, жоқ» ойыны

Темір тоқ өткізе ме?

Ауа тоқ өткізе ме?

Әйнек тоқ өткізе ме?

Пластмасса тоқ өткізе ме?

Мыс сым тоқ өткізе ме?

Ағаш тоқ өткізе ме?

Ылғаш ағаш тоқ өткізе ме?

Резеңке тоқ өткізе ме?

Аллюминий тоқ өткізе ме?

IV. Жаңа сабақты даярлау. Жаңа сабақ

Электротехникалық материалдармен жұмыс

Электр аспаптарымен жұмыс істегенде, көптеген материалдарды пайдаланасыңдар. Олармен жұмыс істеу үшін арнайы аспаптар қолданылады.

Электр материалдарының қатарына электр сымы, түтікшелер, оқшаулауыш таспа, бау т.б. жататын болса, аспаптардың қатарына тістеуік, монтер пышағы, қысқаш, жұмыр қысқыш, бұрауыш т.б. жатады. Электр сымдарының ішкі қабаты мыс пен алюминийден, сыртқы қабаты тоқ өткізбейтін оқшаулауыштан жасалады.

Электр бауы иілгіш оқшаулауыш әзірленіп, тұрмыстық электр жабдықтары мен тоқ көзін жалғастырады. Ол екі немесе көп тоқ өткізгіштен тұрады. Сымдардың бәрі бір түтіктің ішінде орналасады. Оқшаулауыш таспалар мен түтіктер электр сымдарының жалғанған жерін оқшаулап тұрады.

Сымдарды кесу үшін тістеуікті қолданады. Оның сабы міндетті түрдеоқшаулауышпен қапталады. Монтердің пышағы сымнан оқшаулауышты алып тастау үшін қажет. Пышақтың сабы пластмассадан немесе ағаштан жасалады. Қысқаштар электр сымдарын майыстыру немесе бұрау үшін қажет. Бұрауыштың көмегімен электр жабдықтарын құрастырады. Оның сабы да ағаштан немесе пластмассадан жасалған.

Электрмен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері

1. Ұқыпты, тәртіпті, өте сақ болыңдар: мұғалімнің ауызша және жазбаша нұсқауларын бұлжытпай орындап отырыңдар.

2. Жұмыс орындарыңды мұғалімнің рұқсатынсыз тастап кетпеңдер.

3. Электр аспаптарын, материалдар мен жабдықтарды жұмыс орындарыңа мұғалім көрсеткен тәртіппен жайғастырып қойыңдар.

4. Тапсырманы орындауда қажетсіз заттарды жұмыс орнында ұстамандар.

5. Ток көздерін мұғалімнің рұқсатынсыз қоспандар.

6. электр тізбектерін құрастырғанда, ауыстырып қосу тетігін жалғастырғанда, жөндегенде, ток көзі ажырап тұруы керек.

7. электр тогы көзінде, сондай-ақ электр қондырғысының басқа бөліктерінде кернеудің бар-жоғын бақылау үшін арнайы бақылау шамын немесе кернеу көрсеткіш аспапты пайдалан.

8. Егер жұмысшы электр желісіне жабысып қалса, оны құтқаруы үшін, тіпті электр желісін шауып тастауға да болатынын білген жөн.

9. Резеңке қолғап пен резеңке етік кию ток соғудан сақтайтынын естен шығармаған жөн.

Сарамандық жұмыс

Жеке

Жұмыс киімін кию: фартук, жеңқап

Жұмыстың мақсаты: Тұрмыста қолданылатын электр шамы патроны құрылысымен танысып, оларды құрастырып үйрену

Патрондар электр шамдарын электр тізбегіне қосу үшін қажет. Олардың төбеге, бекітілген және асып койылатын бірнеше түрі бар. Патрондардың корпусы ток өткізбейтін материалдардан әзірленген. Оның ішкі бөлігінде екі түйіспелі бұрауышы болады, ол металл пластиналарға бекітіледі.

Патрондардың құрылысымен танысу үшін суретті пайдаланып, мынадай іс-амалдарды орындаңдар:

1. Электр патронының корпусынан қақпағын ажыратып алыңдар, оның фарфордан жасалған өзегін шығарыңдар.

2. Өзектің құрылысымен танысып, оның түйіспелерін, түйіспе бұрауыштарын табыңдар.

3. Сымдарды жалғайтын жерлерді біліп алыңдар.

4. Өзектің орнына қайта бекітіп, қақпағын жабыңдар.

5. Патрон қақпағын бекітіңдер.

V. Жаңа сабақты бекіту

«Жұбын тап»

Екі бағанда тұрған сөздердің жұбын табу.

Электр үстелі

Технологиялық бұрау

Жұмыс материалдар

Сымды таспа

Оқшаулауыш пышағы

Электротехникалық схемасы

Қауіпсіздік элемент

Гальваникалық карта

Монтер ережесі

«Дұрыс жауабы»

Электр схемасы

Технологиялық карта

Жұмыс үстелі

Сымды бұрау

Оқшаулауыш таспа

Электротехникалық схемасы

Қауіпсіздік ережесі

Гальваникалық элемент

Монтер пышағы

VІ. Бағалау

VІІ. Үйге тапсырма беру

Түрлі электро шамдарының эскизін салып келу тапсырылады.

8- сынып №28сабақ

Сабақтың тақырыбы: Үй экономикасының маңызы. Үй бюджетін есептеу. Отбасылық маркетинг ж/е менеджменті. (теория)

8- сынып №2 9сабақ

Сабақтың тақырыбы: Ақпарат ж/е оның түрлері туралы түсінік. (теория)

Сабақтың мақсаты: Ақпарат ұғымын обьектілердің өзара әсерінің нәтижесінде алынатын алуан түрлі көрініс деп қарастырып ұғыну

Сабақтың міндеттері: Білімділік: 1. Қоршаған орта туралы мәліметтер, болып жатқан процестер деп түсіну

Дамытушылық: 2.Ақпарат туралы білімдерін дамыту

Тәрбиелік: 3. Қоршаған ортаны бағдарлауға , өз әрекеті туралы ойлануға , жоспарлауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдіс-тәсілдері: түсіндіру,сарамандық жұмыс,ой-қиялға үңілу,ынтымақтастықта оқыту.

Сабақтың көрнекілігі: тірек –сызбалар,сурет-сызбалар,журналдар,үлгі беттері,таратпа материалдар

Пәнаралық байланыс: сызу, информатика, физика, геометрия

Сабақтың жүру барысы:

I.Ұйымдастыру кезең

Дайындық бөлім:

II. Өткенді қайталау

1.Ауызша (пайдалы кеңестер айту)

2.Жазбаша(тест)

3.Сызбаша

III.Жаңа сабақ

Кіріспе

Сабақтың мақсатын,міндеттерін хабарлау.

Философияда «ақпарат» ұғымын обьектілердің өзара әсерінің нәтижесінде алынатын алуан түрлі көрініс деп қарастырады.Тұрмыста,ол адамның қабылдауымен немесе арнайы құрылғының көмегімен алынған күнделікті өзін қоршаған орта туралы мәліметтер және ондағы болып жатқан процестер деп түсінеді.Техникада «ақпарат» ұғымын техникалық құрылғылардың көмегімен сақталатын ,берілетін және өңделетін белгілер мен мысалдар деп қарастырады.Теорияда ақпарат деп кез-келген мәліметтті айтпайды,белгісіз мәліметтті толығымен немесе біраз мөлшерде анықтап беретін мәліметті айтады.

Ал кибернетикада ақпарат-белсенді әрекетті басқаруды бағдарлау үшін,яғни жүйенің дамуын жоғарғы сатыға көтеру,сақтау мақсатында пайдаланылатын білім.(Н.Вингер)Семантикалық теорияда ақпароатты жаңалық туралы мәлімет деп қабылдайды.Ақпарат адамға жай ғана қажет емес ,өте қажет.Қоршаған ортаны бағдарлауға және өзіңнің одан арғы әрекетің туралы ойлауға ,жоспарлауға қажет.

Информатика.-айналада болып жатқан ақпараттық процестерді , сол сияқты олардың автоматтандырылу мүмкіншілігін қарастыратын фундаментальді сала.Қоғамдағы ақпарат көлемінің тез артуы және айналымға енуі қазіргі заман адамдарының алдында онымен жұмыс істей білу мәселесін қойып отыр.

1.Ақпарат біреудің ойына ,пікіріне тәуелді болмаса,ол обьективті және әділ.

2.Ақпарат шынайы жағдайды көтерсе,ол-шүбәсіз.

3.ақпарат түсінуге және қандай да бір шешім қабылдауға жеткілікті болса,ол -толық.

4.Ақпарат сол уақытта қажет және мәнді болса , ол –көкейкесті.

5.Ақпараттың маңыздылығы соның көмегімен қандай да бір мәселені шешуге болатындығымен бағаланады.

6.Ақпарат барлық адамға түсінікті тілде айтылса , ол ұғынықты.

Ақпарат жинау мақсат емес . Бірақ алынған ақпаратты көбірек қолдану үшін оны сақтау керек. Ақпаратты сақтау оны уақытында тарату үшін қажет.

Өте көлемді ақпаратты сақтағанда,керек ақпаратты жылдам тауып алуға болатын болса,ал мәліметті қажетті формада ала алсақ,оны жинап сақтаған еңбегіміз ақталады деуге болады.

Ақпаратты қабылдау оның жеткізушісіне байланысты.(кітап-кітапхана,картина-мұражай,фотосурет-альбом)

Ақпаратты негізгі салушылар.

Адам ұшін-ес(жад)оның ішінде,генетикалық жад.

Қоғам үшін- кітапхана ,мұрағаттар,патентті бюро,мұражайлар,картиналар галереясы.

Компютерлік сақтағыштар:базалар және банктік мәліметтер,ақпараттық іздеу жүйесі,электрондық энциклопедиялар,медиатекалар,т.б.

Ақпараттық іздестіру жүйесі-бұл іске қосу,іздеу,орналастыру және ақпаратты беру рәсімдерімен жабдықталған ақпараттар қоймасы.

Ақпарат сақтауға және таратуға арналады,құжат түрінде ұсынылады.Құжат деп таратуға арналған кез-келген материалды тұтынушыға жеткізуші обьектіні түсінеміз.Құжат әр түрлі мәселелерді шешуде ақпараттың көзі ретінде қолдананылады. Барлық сақталатын құжаттар индекстеледі, яғни әрбір құжатқа жеке код беріледі. Сақтау қоймаларында құжаттар өз аттарымен емес,құжатты іздестірудің сыртқы бейнесі бойынша сақталады. Және солай ізделеді.Автоматтандырылған ақпарат сақтау қоймасының міндеті- ақпаратты өзінің түрінен басқалай түрлендіріп,физикалық сигналдар,яғни жинақтап, «таңба» түрінде сақтау.Сол сияқты ақпараттың артығын қысқартуға да болады

Ақпарат түрлері

Аңғару тәсілі бойынша

Ұсыныс формасы бойынша

Қоғамдық маңызы бойынша

Көзбен шолу

(визуальды)

Есту арқылы

(аудиальды)

Дене арқылы түйсіну

(тактильді)

Сезу арқылы түйсіну

Иіс сезу арқылы,дәм сезу арқылы түйсіну

мәтіндік

сандық

кескіндемелік

жалпы

жеке

қоғамдық-саясаттық

эстетикалық

ғылымдық

техникалық

басқармалық

білім,ақыл

болжау,жоспар

сезім,интуиция

IV.Сарамандық жұмыс

Көзбен көру,ойды бөлу,меңгеру

V.Қауіпсіздік ережелері

VI. Сабақты қорытындылау.

Рефлексия(оқушыларды бағалау)

Оқушылар өзара тәжірибе алмасу,пысықтау бөлімінде оқушының іс-әрекетін бағалаймыз,жинақтаймыз,оқушы ойланады,табады,салыстырады,талдайды,байланыстырады,жауап береді

Бекіту кезеңі.Оқушылармен сұрақ-жауап,ой-толғаныс айту,тосын сұрақтарға жауап алу,оқушыларды бақылау,бағалау,мадақтау,ескерту жасау,әділ бағалау

Үйге тапсырма беру

8- сынып №30сабақ

Сабақтың тақырыбы: Құжаттар дайындаудағы компьютердің ролі. Компьютерде құжаттарды жасау.(практика)

Сабақтың мақсаты: Компьютердің - әмбебап ақпараттық машина екенін, информатиканың не екнін түсіндіру.

Білімділік: Оқушылардың информатика пәнімен, негізгі ақпараттық процестермен, компьютер өндейтін ақпарат түрлерімен таныстыру.

Бағдарлама және бағдарламалық жабдықтама түсініктерімен таныстыру;

Тәрбиелік: Оқушыларды тәрбиелілікке, ұқыптылыққа, тиянақтылыққа үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикалық – абстракиясын дамыту.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: Оқулық, компьютер, жұмыс дәптері.

Сабақтың өту барысы:

1. Оқушыларды ұйымдастыпу.

2. Үйге берілген тапсырманы тексеру.

3. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

4. Сабақты бекіту.

5. Үйге тапсырма беру.

Өткен материалды қайталау сұрақтары:

Сигнал дегеніміз не?

Аналогтық сигналды дискреттік сигналға қалай аустыруға болады ?

Алынған хабарды қай кезде ахпарат деп есептеген , қай кезде есептеуіне болады?

Ақпараттың қандай қаасиеттері бар ?

Хабардың ақпараттық көлемі деген не ?

Жаңа түсініктер

Ақпараттық түсініктер зеріктейтін зеріктейтін ғылым информатика деп аталады. Ақпаратық процесті жүзеге асыратын негізгі құрлығы компъютер депаталады. Ақпаратты афтаматы түрде өндеу адамының қатысуынсыз өңдеу, бұл кезде компьютер алдын ала берілген багдарлама бойынша ақпаратты

өңдеуі алғашқы мәліметтер енгізуден бастап нәтежие алганга дейін жүргізіледі.

Кірістік мәліметтердің түрі мынадай болуы мүмкін:

Мәтіндік ақпарат Оқулықтағы мәтін,дәптердің шығарма,ауа райын болжау,радио арқылы хабар

Сандық Көбейту кестесі,арифметикалық мысал,хоккей оцындағы есеп.

Графикалық апарат Суреттер,схемалар,сызбалар,фотосуреттер.

Музыкалық апарат Дыбыстар,музыка,сөз.

Бейне апарат Түрлі түсті графика,дыбыс,фильмдер,екі және үш өлшемді жылжымалы обьектілер.

Компьютердің ақпараттық құралдары: * Бағдарламаларды кампьютердің жадына екілік көрсетілуде ұсынуда арналған енгізу құрылғыларына:

* Ішкі және сыртқы болып бөлінетін, деректерді, бағдарламаларды сақтауға арналған кампьютерлік жадынан:

* Мәлеметтерді өңдеу процесін басқаратын процессрдан. * өңдеу нәтижелерін шығаратын-шығару құрылғылардан :

* барлық құрылғылар арасында ақпарат жеткізу қызметін атқаратын ақпараттық

Бағдарламалық құралдар-әр түрлі мақсаттарға арналған бағдарламалар жиынтығы. Компьютердің бағдарламалық құралдарын бағдарламалық жасақтама деп те атайды.

Олар:

Қолданбалы деп, аталатын, мәліметтерді өңдеуге арналған;

Бағдарламалау жүйелері деп аталатын, басқа бағдарламаларды өңдеу қызметін атқаратын бағдарламалардан тұрады.

БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ЖАСАҚТАМАЛАР

Компьютердің бағдарламалық жасақтамалары жүйелік, қолданбалы бағдарламалардан және бағдарламалау жүйелерінен тұрады.

Жүйелік бағдамалардың ішінде операциялық жүйе (ОЖ) (операционная система –ОС) негізгі болып табылады.

ОЖ-компьютердің барлық мәліметтерді өңдеу жұмысын ұйымдастыратын бағдарламалар жүйесі. Ол компьютердің барлық құрылғыларын басқарады, компьютер құрылғыларының арасында және компьютер мен адам арасында мәліметтер алмасуын жүзеге асырады. Сонымен қатар ОЖ-әмбебап жүйе, оны әр түрлі типтегі компьютерлерге, компьютерге қосылған қосымша құрылғыларға сәйкестендіріп баптауға болады, компьютерді дербес түрде баптауға мүмкіндік береді.

ОЖ-лер өте көп, бірақ біздің қарастыратынымыз үйде және мектептерде тұрған компьютелердің операциялық жүйелері. Бұдан аз-ақ уақыт бұрын мұндай компьютерлерде ОЖ MS DOS тұратын. Қазірг кезде кең тараған жүйелер: WINDOWS 95, WINDOWS 98, WINDOWS NT.

Бұл операциялық жүйелердің және көпдеген өте маңызды қолданбалы бағдарламалардың, бағдарламалау жүйелерінің негізгі әзірлеушісі (жауапшысы) американың Microsoft фир-масы.

Компьютерде жұмыс істеу- негізінде оның ОЖ-мен жұмыс істеу. Сондықтан компьютер мен адамның қатынасу тәсілі қаншалықты қарапайым, түсінікті және жақын долстықта екендігі өте маңызды.

Адам мен компьютер арасындағы қарым-қатынас тәсілін интерфейс деп те атайды.Дербес компьютерлерде қатынасудың –интерфейстің-команданың және терезелік екі тәсілі болады.

Командалық интерфейсте адам компьтермен ОЖ-нің командаларының жиынтығының көмегімен қатынас құралады,олар өте көп және жазылу түрлері де әр түрлі.Командалық интерфейсі бар ОЖ-ға ОЖ МSDOS жатады,олкомпьютерлерде соңғы жылдарға дейін негізгі болып келді.компьютерде дұрыс жұмыс істеу үшін,ОЖ MSDOS нұсқауларының қалың томдарын оқып үйрену қажет болды.

Терезелік интерфейстің жөні басқа,ол WINDOWS тіпті Ож-де жүзеге асырылған.Мұнда компьютермен қатынасу көбіне тек маус құрылғысы арқылы жасалады.Компьютермен жұмыс істеу үшін,экранда графикалық формаларды компьютермен қатынас құруды сезу дәрежесіндетүсінікті еді.

Оның үстіне ОЖ WINDOWS бір мезгілде бірнеше мәсел елерді,ал MSDOS тек бір мәселені ғана шешуге мүмкіндік береді.

Әрине, WINDOWS типті ОЖ-лар тек белгілі жағдай жасалғанда,яғни процессордың жұмысының жылдамдығы арттырылғанда, компьютердің жедел және тұрақты жадының көлемі үлкейтілген ғана MSDOS-тың орнын басты.

Қолданбалы бағдарламалық жасақтама мәліметтерді өңдеудің нақты мәселелерін шешуге арналған.Олардың көмегімен құжаттар құруға, графикалық объектілер даярлауға, әр түрлі есептеу жүргізуге және өздеріңнің демалыстарынды ұйымдастыруға көмектеседі.

Қолданбалы бағдарламаларды арнайы және әмбебап бағдарламалар деп екі топқа бөлінеді.

Сабақты бекіту сұрақтары:

• Компьютер дегеніміз не?

• Ақпараттық құралдар неден тұрады?

• Компьютердің бағдарламалық жасақтамасына нелер кіреді?

• Бағдарламалау жүйелері не үшін қолданылады?

• Драйверлердің рөлі қандай?

Үйге тапсырма: Компьютер дегеніміз не? Бағдарламалық жабдықтар. Ақпаратты кампьютергеде сақтау.

№29сабақ 8-сынып

Сабақтың тақырыбы: Компьютерді тігін өндірісінде және қолөнерінде пайдалану

Білімділік мақсаты: үлгілерін компьютерге түсіріп, сызып, бояудың әдіс-тәсілдерін меңгерту,алған білімдерін компьютер арқылы көрсетуге, жинақтауға дағдыландыру.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың теориялық білімдерін іс жүзінде шығармашылықпен көрсетуге ықпал ету, сарамандық іс-әрекеттерін қалыптастыру.

Тәрбиелік мақсаты: Өз халқының салт-дәстүрін құрметтей білуге, ұлтының ерекшеліктерін түсінуге, елін, жерін, Отанын сүюге тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі:Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы, әңгімелеу, сұрақ-жауап.

Сабақтың түрі: Технология сабағында компьютерді пайдалану.

Кіріктірілген сабақ.

Пәнаралық байланыс: Информатика, сурет, музыка, тарих, әдебиет, математика, сызу, геометрия.

Сабақтың құрал-жабдықтары: қайшы, желім, сызғыш, бояулар, қарындаш, өшіргіш, түрлі-түсті қағаз, картон, бор, қағаз, мата, ине, жіп

Сабақтың көрнекілігі: Компьютер,матадан тігілген Құрақ үлгілері, суреттер,буклеттер, тест сұрақтары.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі.

1. Оқушыларды сабаққа даярлау,түгендеу.

2. Техника қауіпсіздік ережесін еске түсіру.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.Қызығушылығын ояту.

1.Ою-өрнек неше топқа бөлінеді?

2.Оюдың неше түрі бар?

3.Ою-өрнек дегеніміз не?

4.Өнер туралы қандай мақал –мәтел білесіңдер?

Өнер сыры – өрнекте.

Ою ойғанның ойы ұшқыр.

Ою ойған сызу да сызады.

Үлгісі көптің өрнегі көп, Өрнегі көптің ермегі көп.

Өнерсізден құт қашады.

5.Симметрия дегеніміз не?

6.Колорит дегеніміз не?

ІІІ.Жаңа сабақ.

- Балалар, бүгінгі сабақтың тақырыбы:

Оқушыларға Insert әдісін дәптерге толтыру.

Құрақ туралы не білесіңдер?

Білемін

Білдім

Білгім келеді

Халықтың ұлт екенін айыратын үш негізгі арнасы бар:тіл өнері,қолөнері және саз өнері.Халқымыздың қолөнері деп халық тұрмысында жиі қолданатын өру,тігу.тоқу.мүсіндеу.құрастыру,бейнелеу сияқты шығармашылық жиынтығын айтамыз.Солардың ішінде ертеден келе жатқан өнер апаларымыз тігетін құрақ құраудың да өзіндік тарихы бар.Екі түрлі матаны бір-бірімен қиылыстыра тігетін болсақ,қарапайым ғана құрақ шығады.

1.Кабельдердің қосылған орындарына тиюге;

2.Жұмыс істеп тұрғанда экранға ,монитор мен пернетақтаның сырт жағына тиюге;

3.Оқытушының рұқсатынсыз аппаратураларды тоқ көзіне қосуға,үзуге;

4.Кітап,дәптер және тағы басқа заттарды монитордың, пернетақтаның үстіне қоюға;

5.Су киіммен,су қолмен компьютерде жұмыс істеуге қатал тыйым салынады.

Компьютермен жұмыс жасағанда PAINT графикалық редакторды пайдаланамыз. Іске қосу үшін мына командаларды орындаймыз: БАСТАУ – БАҒДАРЛАМА – СТАНДАРТТЫ – PAINT. «Paint» (ағылшын сөзі) –қазақша сызып, бояп үйрену деген мағынаны білдіреді.

Құрақтың екі түрін сызып және бояймыз.

САРАМАНДЫҚ ЖҰМЫС

2. «Сегізжапырақ» құрағы

Тест сұрақтарын компьютердің көмегімен шешіп, компьютер бағасын өзі қояды.

V.Ой толғаныс кезеңі.

Ал енді балалар бүгінгі сабақты қорытындылай келе, мына кестені толтырамыз. INSERT әдісі.

Білдім

Білгім келеді

VІІ. Үйге тапсырма беру

8- сынып №31сабақ

Сабақтың тақырыбы: Жобаны орындаудағы өзіндік жұмыстар. (теория)

Мысалы, өте күрделі жобаны оқушының өзі ғана орындауы шарт емес. Сондықтан жобаның кейбір бөлігі дайын күйде берілсе, кейбір бөлімін оқушы мұғалімнің, ата-ананың көмегімен орындай алады. Егер бір күрделі жобаны бірнеше оқушы бірлесіп орындаса, әр оқушының үлесі алдын ала анықталуы қажет. Ол оқу жылының соңында өзінің орындаған шығармашылық жобасын оқушылардың және мұғалімнің алдында қорғайды .

Жобаны қорғау барысында қолданатын бұйымның ішінен қандай затты таңдап алу, ол бұйым қоғамға, өзіне достарына және ата-анасына қандай пайда келтіретіне ескеріледі.

Жобалау әдістемесінің талабы:

1. Міндетті түрде шешілетін мәселенің зерттемелік, ақпараттық, тәжірибелік болуы.

2. Жобаны орындау іс-әрекетті жобалаудан басталады

3. Әр жоба оқушыдан зерттеушілік жұмысы талап етеді. Сонымен, жобалау іс-әрекетінің ерекшелігі - ақпаратты іздеу болып табылады.

4. Жобаның шығуының ең соңғы сатысы - нәтиже:

5. Дайындалған жоба тапсырыс берушіге немесе қоғамдық өкілдікке көз жеткізуі керек.

Жобаның түрлері:

Шығармашылық жоба

Ақпараттық жоба

Рөлдік жоба

Тәжірибелі бағдарланған жоба

Зерттеу жобасы

Жобаның негізгі бөліктері:

1. Міндеттің қысқаша анықтамасы

а)берілген бұйым кімге арналған

б)арналған бұйымның қажеттілігі

2. Бұйымды дайындауға кіріспес бұрын

- нені міндетті түрде жобалау керек

- кімге арналған киім жобалау керек

3) Бұйымның дайындалуы. Кез-келген жағдайда жұмыстың мақсат, міндеттері оның басты бағытымен анықталады.

4) Бұйымды байқау және бағалау

Жобаның орындалу бірізділігі

1. Іздену кезеңі

2. Жобаның тақырыбын таңдау және жаңашылдыққа бет бұру

3. Жоба тақырыбы туралы ақпарат жинау

4. Жоба идеясы мен тақырыбы туралы сыныптастарымен және мұғалімдермен бірге талқылау

5. Жобаның тақырыбы мен идеясын бекіту

Сызбаны және технологиялық картаны дайындау

Шығармашылық жоба - әр оқушының жыл сайын мұғалімнің көмегімен орындайтын өзіндік жұмысы, басқаша айтқанда, технология пәні бойынша жүргізілген шығармашылық жұмыс.

Шығармашылық жобаның технология пәнінде алатын орны өте зор. Шығармашылық жоба арқылы оқушының ұлттық дүниетанымы, эстетикалық талғамы дамиды. Оқушылар санасына жас кезінен бастап еңбек етуінің қажеттілігін, маңыздылығын сіңіру, пайдалы іс жасауға, қандай іс болса да шын ниетпен және ұқыпты орындауға дағдыландырады.

Оқытудың осындай идеяларын ұстанған сабақтарда оқушылар өз ойларын еркін айтатын болғандықтан, оларда түрлі пікірлер пайда болады. Олардың қандай да болмасын мүмкін қате немесе шала ойларын шыдымдылықпен тыңдап, оқушыларды сенімділікке бастау мұғалімнің басты міндеті. Қолданбалы экономика мақсаттары:

- жеке меншік, баға белгілеу және бәсеке жүйесіне көп көңіл бөлу

- экономикалық заңдардың іскерлік шешімдерге әсерін анықтау:

- нарықтық экономикадағы үкімет ролін көрсету

- кәсіпкер мен тұтынушыларды этикалық нормалар мен ережелердің болу қажеттігін оқушылардың түсінісуіне көмектесу

- мамандықты, сонымен қатыр жеке экономика мәселелерін таңдауда оқушылардың өз мүмкіндіктерін ұсынады. Олар:

- оқу, хат және базалық білім

- Графиктер мен таблицаларды түсіну

- Алынған мәліметтерді зерттеу және талдау

- Кішігірім топтарда жұмыс істеу және оларды басқару және т. б.

Шығармашылық жобаны рәсімдеу:

1. Бастапқы бет

2. Мақсаты, міндеті, болжамы, күтілетін нәтижесі

3. Шығу тарихы

4. Жалпы эскизі

5. Нұсқау карта

6. Қажетті құрал-жабдықтар

7. Құны

- Сабақтан бос уақытта маңызды әлеуметтік шығармашылықпен айналысатын балалар санының өсуі

- Ата-аналардың өз балаларының іс-әрекеттерін ұйымдастыруға қатысуға қызығушылығының артуы

- Баланы шығармашылық жұмыс істеуге дағдыландыруға бағытталған әр іс-шараның тәрбиелік мақсаттарға жетуі.

- Ұйымдастырылған іс-шаралардың сапасы және жобаға қатысушылардың ынталандырылуы

Жобалау технологиясының негізінде –оқушылардың жұппен бірігіп немесе әр оқушы өзі дайындайтын шығармашылық жұмыстар жатыр.

Оқушылардың шығармашылық жоба жұмыстарын ұйымдастыруды жоспарлау және жоба жұмысының кезеңдері

Тірек сызба:

Жоба

Практикалық Теориялық

Еңбек тәрбиесінің мазмұны мен жүйесі

Жас өспірімдерді еңбекке тәрбиелеудің жалпы міндеттері бірнеше жеке міндеттерді орындау арқылы іске асырылады. Олар білім алушыларды еңбекке практикалық тұрғыдан даярлау.

Білім алушының ынтасын және қабілетін дамыту еңбек тәрбиесіндегі жеке міндеттердің бірі. Халық шаруашылығында автоматтарды, компьютерлерді, т. б қолдану барлық мамандардан жоғары техникалық сауаттылығы талап етеді. Сондықтан оқыту идеялар. Саралап оқыту - оқушылардың туа біткен ақыл-ой қабілетінің жеке дамуының жан-жақтылығына негізделген білім беру жүйесі. Барлық педагогикалық жүйе құрам бөліктерінде инновация үрдісі іске асу үшін төмендегі дей жұмыстар істелу керек:

- Мұғалім мен оқушылар арасында тұлға аралық қатынас қалыптастыру

- Сабақ барысында сыйластық пен сенімнің жоғары деңгейімен ерекшеленетін бірлестік жұмыс әдісі қалыптасады.

- Оқушыларды ашық түрде пікір алысу мәдениетіне баулиды.

Жас ұрпақты еңбексүйгіштікке, іскерлікке баулу, әсіресе қазіргі кезде ауадай қажет. Оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін сабақтарды түрлендіріп өткізу қажет. Ең бастысы оқушылардың сабақ үстінде шет қалмауы, берілген тапсырмамен айналысып отыруын қадағалау.

Жаңашыл әдістер мен жаңа технологияның білім берудегі жолдары мен әдіс-тәсілдері

Дамудың жаңа сатысында бағыт алған мектептің ең негізі өзегі мұғалімнің жеке басының ізденімпаздығы мен білімділігіне көп жағдай тәуелді. Жалпы пәндер бойынша В. Ф. Шаталовтың ұсынған әдісі бойынша трек-конспект, диаграмма, график, логикалық тірек-сызба арқылы теориялық материалдарды блокпен оқытып, дамыта оқыту технологиясы бойынша оқушылардың әр түрлі кезеңдерінде үздіксіз білім алуға жағдай жасап, оқыта отырып дамытуға, екіншіден өз бетінше білім жинақтауға шығармашылықпен жұмыс істеп өмірге бейімделуіне ықпал жасайды.

Жаңа технология жүйесінде проблемалық және іскерлік ойын арқылы оқытудың да маңызы зор. Оқушылар әр түрлі проблемаларды талдайды, оның шешу жолдарын іздестіреді. Мұндай сабақтар оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамытады, пәнге қызығуын арттырады, өмірде кездесетін түрлі қиындықтарды жеңуге тәрбиелейді. Іскерлік ойын сабақтарын өткізу технологиясы үш кезеңнен тұрады.

1-кезең: Дайындық (рөлдерді бөліп беру, оқушыларды топтарға бөлу, проблемаларын алдын-ала таныстыру, қажетті материалдарды жинау.

2-кезең:Ойын кезеңі

3-кезең:Қорытындылау

Іскерлік ойындардың дидактикалық, тәрбиелік, дамытушылық маңызы зор екенін ескерсек, ретіне қарай әр түрлі пәндерден дәстүрлі емес сабақ түрлерін көбірек өткізу қажет

Дәстүрлі емес сабақтардың психологиялық, педагогикалық ұйымдастыру және өткізу жолдарын жан-жақты зерттеп, оқушылармен өткізілетін сабақтар жүйесі жасалынуы қажет.

8- сынып №32сабақ

Сабақтың тақырыбы: Ағаш ж/е басқа материалдармен жұмыс істеу.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға ағашты көркемдеп өңдеу әдістерін меңгерту үшін әр түрлі станоктардың жұмыс атқару операцияларымен таныстыру.

Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың икемділігін, іскерлігін, шеберлігін қалыптастырып, ұқыптылыққа баулу.

Тәрбиелік мақсаты: Оқушыларға еңбек және эстетикалық тәрбие беру.

Сабақтың түрі: Сарамандық сабақ.

Сабақтың оқыту әдісі: Әңгімелесу, сарамандық және өз бетімен жұмыс істеу.

Көрнекілік: пышақ , сызғыш, қалам.

Сарамандық жұмыс:

Ағаш бұйымдарын көркемдеп өңдеу үшін композициялық пішін арқылы жаттығып көреміз.

Үш бұрыш тұмарша түріндегі өрнектерді тақтай бетіне салып үйренеміз. Ол үшін ойға алған мақсатымыз сәтті шығу үшін қауіпсіздік ережесін білу керек.

1. Ағашты қолмен өңдеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері.

Жұмысқа дейін

1. Жұмыс киіміңді киін (фартук, халат)

2. Жұмысқа қажетті құрал саймандарыңды түгендеп, мұқият тексер (верстактың қысқыш қораптарын, тіреуішін т.б)

3. Жұмыс орныңды, саймандарыңды ережеге сай орналастыр.

4. Жұмыс орныңда артық ешнәрсе тұрмасын.

Жұмыс кезінде

1. Дайындаманы верстакқа мықтап бекіт.

2. Әр амалды өзіне тиісті сайманмен атқар. Саймандарың қайралған, әрі тұтқасы жарылмаған болсын.

3. Нұсқау карта бойынша әр амалдары (кесу, жону, тесу, біріктіру т. б.) өзіне тиісті құралдарды пайдаланып атқар.

4. Жұмыс орныңды әрдайым тазалап отыр.

5. Жұмыс кезінде алаңдама.

6. Құрал – сайманың бүлінсе міндетті түрде ауыстырып ал.

Жұмыстан кейін

1. Жасап жатқан бұйымыңды, материалдарды кезекшіге немесе мұғалімге тапсыр.

2. Жұмыс орныңды ретке келтір. Қолмен сыпыруға, ауызбен үрлеуге болмайды.

3. Өзіңді ретке келтір.

4. Шеберханадан мұғалімнің рұхсатымен шық.

2. Ағаш өңдейтін токарь станогімен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелері.

Жұмыс кезіндегі қауіп түрлері:

1. Жаңқаның ұшуынан көз жарақаты;

2. Айналу бөліктеріне жанасудан қол жарақаты;

3. Дұрыс пайдаланбаудан қол жарақаты;

4. Дайындаманы станокқа дұрыс бекітпеуден немесе дайындаманың сапасыздығынан дене жарақаты болуы мүмкін, сондықтан:

Жұмысқа дейін

1. Жұмыс киіміңді дұрыс кейін (фартук, халат)

2. Станогті тексер (қайысты берілістің қорғаныш бөліктері, жермен жалғанысты)

3. Жұмыс орныңда артық ешнәрсе тұрмасын.

4. Дайындаманы мұқият тексеріп (көз, жарық т.б.) станокқа дұрыс бекіт.

5. Кескіш тіреуіштің биіктігін дайындаманың центрлік сызығына дәл келіп, ара қашықтығы 2 – 3 мм. болсын.

6. Жүзін тексер.

7. Станокті бос айналдырып тексеріп көр.

8. Көзге көзәйнек ки.

Жұмыс кезінде

1. Кесу жұмысын станок толық күшімен айналған соң баста.

2. Пышақты (кескішті) дайындамаға күш түсірмей, аздан тос.

3. Пышақты (кескіш) тіреуішпен дайындаманың арасын қалыпты жағдайға келтіріп отыр (2 – 3 мм.)

4. Жарақат алмас үшін:

а) станокқа қатты басты еңкейтпе;

ә) станок үстінен алыс – беріс жасама;

б) өлшеу жұмыстарын станок толық тоқтаған соң орында;

в) қолыңмен тоқтатушы болма;

г) жұмыс істеп тұрған станокті тастап кетпе.

Жұмыстан кейін

1. Жұмыс орныңды ретке келтір.

2. Станокті тазалап мұғалімге тапсыр.

3. Өзіңді ретке келтір.

Бекіту: 1.

8- сынып №33сабақ

Сабақтың тақырыбы: Шығармашылық жобаны орындау

Еңбек сабағында оқушылардың іске икемділігі мен іскерлігіне, өнерге, шеберлікке деген бейімділігін дамыта отырып қалыптастырамыз. Оқушылар отбасында да тұрмыстың әр түрлі өнімді еңбегіне қатысады. Баланың бойындағы сапалық қасиеттері, еңбекке қызығушылығы, табиғатты қорғауы, ұқыптылығы арқылы еңбек адамын көру. Қазіргі кезде білім беру кеңістігінде инновациялық үрдістердің бағыттарының бірі - мектепке бағдарлау болып табылады. Оқушылардың қызығушылықтары, қабілеттері толық ескеріліп, сол қажеттілікке сай тиімді жағдайлар жасалып, білім беріледі.

Оқыту мәселелерін бастамас бұрын, жас ұрпақты ұлттық рухта тәрбиелеуге ерекше мән беру керек.

Сабақ - оқыту мен тәрбиелеу үрдісінің негізгі формасы . Ендеше сабақтың мәнді өтуі мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Инновация –оны жеке түсініп, оқу үрдісіне енгізу - оқушылардың саналы да сапалы білім алудың бірден бір шарты. Инновациялық әдіс-тәсілдерді енгізу жаңа білім берудің бірден бір шарты деп айттық. Саралап оқыту - оқушылардың туа біткен ақыл-ой қабілетінің жеке дамуының жан-жақтылығына негізделген білім беру жүйесі.

- оқытудың дәстүрлі емес сабақ түрлері мен жаңа әдіс-тәсілдерін қолдану

- сабақтарда пайдаланатын негізгі әдістер оқушылардың көңіл күйіне, ынтасына, қабілетіне қарай, топпен, жеке оқушылармен жұмыс істеу, ойын элементтерін пайдалану т. б.

Технология - пәні география, бейнелеу өнері, тарих, музыка пәндерімен тығыз байланысты. Электронды кәсіптік бағдарлау жүйесі - қазіргі заманға сай ақпараттық-коммуникациялық технология негізінде жасалып, оқушының өзіне қажетті мамандықты таңдап, оның ерекшеліктері жөнінде тұтас ақпаратты ұсына отырып, өз мүмкіндігі бойынша қалаған мамандығын анықтауға көмектеседі.

Оқушыларды кәсіптік бағдарлау ақпараттық үрдісі, ұдайы кәсіптік білім жөніндегі ақпараттарды талдауды және қорытындылауды қажет етеді. Бүгінгі еңбектің сипаты, мазмұны өзгеріп, жаңа талап пен міндеттерді қажет еткенімен, еңбекті құрмет тұту – халықтар дәстүрінде ежелден қалыптасқан.

Балаларды еңбекке тәрбиелеу - қол еңбегі сабағынан басталады. Адам баласы туа сала емес, көре-көре, жүре-жүре жетіледі. Бір адам еңбекке өте қабілетті болып өссе, енді бірі керісінше болады. Баланың жас шағында еңбек тәрбиесін дұрыс алуы немесе одан шет қалуы оның келешек өміріне үлкен әсер етеді.

Баланың еңбек тәрбиесін меңгеруі, қоғам үшін ғана емес, оның жеке басы, өз тіршілігі үшін де қажет. Еңбекке сүйетін адамның өмірінде реніш болмайды. Олар үнемі көтеріңкі көңіл-күйде жүреді.

Отбасына еңбек тәрбиесін жүргізгенде, баланы белгілі бір мамандыққа бейімдей даярлауды ескерген жөн .

Егер бала отбасында еңбек тәрбиесін дұрыс алып шықса, мектепке іскерлікке үйрену оңайға түседі. Өйткені, отбасында алған еңбек дағдылары балаға түрлі мамандықты үйренген кезде жәрдемдесіп, оны игеруді оңайлатып отырады.

Технология сабағында жобалау әдісін қолдану

Жоба - әр түрлі бөлімдерден арнайы сызбалардан, суреттерден, жасалатын бұйымның технологиялық картасынан құралуы мүмкін. Ол бұйымдарды жасаған кезде есеп, экономикалық немесе экологиялық дәлелді түсінік хаттар да пайдаланылады.

Жобаның бірнеше нұсқасы болуы мүмкін.

Мысалы, өте күрделі жобаны оқушының өзі ғана орындауы шарт емес. Сондықтан жобаның кейбір бөлігі дайын күйде берілсе, кейбір бөлімін оқушы мұғалімнің, ата-ананың көмегімен орындай алады. Егер бір күрделі жобаны бірнеше оқушы бірлесіп орындаса, әр оқушының үлесі алдын ала анықталуы қажет. Ол оқу жылының соңында өзінің орындаған шығармашылық жобасын оқушылардың және мұғалімнің алдында қорғайды .

Жобаны қорғау барысында қолданатын бұйымның ішінен қандай затты таңдап алу, ол бұйым қоғамға, өзіне достарына және ата-анасына қандай пайда келтіретіне ескеріледі.

Жобалау әдістемесінің талабы:

1. Міндетті түрде шешілетін мәселенің зерттемелік, ақпараттық, тәжірибелік болуы.

2. Жобаны орындау іс-әрекетті жобалаудан басталады

3. Әр жоба оқушыдан зерттеушілік жұмысы талап етеді. Сонымен, жобалау іс-әрекетінің ерекшелігі - ақпаратты іздеу болып табылады.

4. Жобаның шығуының ең соңғы сатысы - нәтиже:

5. Дайындалған жоба тапсырыс берушіге немесе қоғамдық өкілдікке көз жеткізуі керек.

Жобаның түрлері:

Шығармашылық жоба

Ақпараттық жоба

Рөлдік жоба

Тәжірибелі бағдарланған жоба

Зерттеу жобасы

Жобаның негізгі бөліктері:

1. Міндеттің қысқаша анықтамасы

а)берілген бұйым кімге арналған

б)арналған бұйымның қажеттілігі

2. Бұйымды дайындауға кіріспес бұрын

- нені міндетті түрде жобалау керек

- кімге арналған киім жобалау керек

3) Бұйымның дайындалуы. Кез-келген жағдайда жұмыстың мақсат, міндеттері оның басты бағытымен анықталады.

4) Бұйымды байқау және бағалау

Жобаның орындалу бірізділігі

1. Іздену кезеңі

2. Жобаның тақырыбын таңдау және жаңашылдыққа бет бұру

3. Жоба тақырыбы туралы ақпарат жинау

4. Жоба идеясы мен тақырыбы туралы сыныптастарымен және мұғалімдермен бірге талқылау

5. Жобаның тақырыбы мен идеясын бекіту

Сызбаны және технологиялық картаны дайындау

Шығармашылық жоба - әр оқушының жыл сайын мұғалімнің көмегімен орындайтын өзіндік жұмысы, басқаша айтқанда, технология пәні бойынша жүргізілген шығармашылық жұмыс.

Шығармашылық жобаның технология пәнінде алатын орны өте зор. Шығармашылық жоба арқылы оқушының ұлттық дүниетанымы, эстетикалық талғамы дамиды. Оқушылар санасына жас кезінен бастап еңбек етуінің қажеттілігін, маңыздылығын сіңіру, пайдалы іс жасауға, қандай іс болса да шын ниетпен және ұқыпты орындауға дағдыландырады.

Оқытудың осындай идеяларын ұстанған сабақтарда оқушылар өз ойларын еркін айтатын болғандықтан, оларда түрлі пікірлер пайда болады. Олардың қандай да болмасын мүмкін қате немесе шала ойларын шыдымдылықпен тыңдап, оқушыларды сенімділікке бастау мұғалімнің басты міндеті. Қолданбалы экономика мақсаттары:

- жеке меншік, баға белгілеу және бәсеке жүйесіне көп көңіл бөлу

- экономикалық заңдардың іскерлік шешімдерге әсерін анықтау:

- нарықтық экономикадағы үкімет ролін көрсету

- кәсіпкер мен тұтынушыларды этикалық нормалар мен ережелердің болу қажеттігін оқушылардың түсінісуіне көмектесу

- мамандықты, сонымен қатыр жеке экономика мәселелерін таңдауда оқушылардың өз мүмкіндіктерін ұсынады. Олар:

- оқу, хат және базалық білім

- Графиктер мен таблицаларды түсіну

- Алынған мәліметтерді зерттеу және талдау

- Кішігірім топтарда жұмыс істеу және оларды басқар

.

Сабақтың тақырыбы: Шығармашылық жобаны қорғау.(практика)

Мақсаты: Шығармашылық жоба туралы білімдерін арттыра отырып, жоба жасау және оны қорғауды үйрету.

А. Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін арттыру, өзінің қиялын, пікірін, көзқарасын қалыптастыра отырып, ой-өрісін дамыту.

Ә. Оқушының ізденімпаздығын, іскерлігін, шеберлігін, икемділігін арттыру, жоспар құруды үйрету алдына қойған мақсаттарына жету, қабілеттерін дамыту.

Б. Ептілікке, шыдамдылыққа, ұқыптылыққа, тазалыққа тәрбиелей отырып, оқушылардың эстетикалық талғамын арттыру.

Сабақтың түрі: Аралас.

Сабақта қолданатын әдістер: Мәтінмен жұмыс, «Әңгімелесу парағын» толтыру, кестелерді, схемаларды толтыру, топтастыру әдісі, тест, шығармашылық жобаны қорғау, ой-пікір алысу.

Сабаққа керекті құрал-жабдықтар, көрнекіліктер:

III. Шығармашылық жобаны қорғау:

1) Экономикалық есептер шығару.

2) Экологиялық дәлел.

3) Пайдалануы.

4) Жарнама жасау.

5) Пайдаланған әдебиеттер, сайттар, интернет.

10. «Ой-пікір алысу» парағын толтыру – 1 мин.