|
|
| бет | 5/5 | | Дата | 07.02.2022 | | өлшемі | 2,6 Mb. | | #84840 | | түрі | Сабақ |
| Байланысты: eghsd4d6g Антони ван Левенгук (1632-1723) Нидерландтьщ табиғат зерттеушісі Илья Ильич Мечников (1845-1916) Сергей Николаевич Виноградский (1856-1953) Луи Пастер (1822-1895) 4.Кесте толтыру 5. Суретпен жұмыс - Жасуша мембранасы
- Жасуша қабырғасының астында болады.
- Қызметі:
- Жасуша құрамын шектеп, бір пішінге келтіріп тұрады;
- Жасушаны қорғайды;
- Сыртқы ортамен зат алмасуды реттейді.
- Цитоплазма
- Жасушаны толтырып тұратын тұтқыр сұйықтық;
- Көрші жасушалар бір бірімен цитоплазма арқылы байланысқан.
- Қызметі:
- Жасушаның тіршілік әрекетіне қажетті заттарды жинақтау;
- Қоректік заттарды қорға жинау.
- Ядро
- Хромосомалар болады;
- Қабықпен қапталған.
- Қызметі:
- Ұрпақтан ұрпаққа тұқымқуалаушылық ақпаратты сақтау және беруге қатысады;
- Жасушадағы үрдістерді реттейді.
- Ядрошық
- Ядролық заттардың ядрода жинақталуы
-
- Қызметі
- Рибосома түзу
-
- Рибосомалар
- Дөңгелек пішінді және көлемі кішкентай;
- Цитоплазмада немесе эндоплазмалық торда еркін орналасқан.
- Қызметі:
- Нәруыз түзу (синтез)
- Эндоплазмалық тор
- Тор түзетін түтіктерден тұрады;
- Өз қабықшасы болады.
- Қызметі:
- Органикалық заттар түзу (нәруыздар, майлар және көмірсулар)
- Жасушадағы заттарды тасымалдайды.
- Гольджи аппараты
- Түтікшелер мен көпіршіктерден тұрады;
- Өз өабықшасымен қапталған.
- Қызметі:
- Күрделі органикалық заттарды түзу;
- Лизосома түзу.
- Лизосомалар
- Бұлар кішірек көпіршіктер;
- Құрамында ферменттер болады;
- Өзінің жеке қабықшасы болады.
- Қызметі:
- Органикалық заттарды ыдырату (нәруыздар, майлар, көмірсулар).
- Митохондрия
- Сопақша пішінді;
- Екі қабатты қабықпен қапталған;
- Ішкі қабық қатпар түзеді.
- Қызметі:
- Энергия түзу және жинақтау (жасушаның энергия көзі)
- Жануар жасушасы
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- Өсімдік жасушасы
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- Жануар жасушасы
- 1.Сыртқы қабықша
- 2.Цитоплазма
- 3.Ядро
- 4.вакуоль
- 5.Митохондриялар
- 6.Ядрошық
- 7.Цитоплазмадағы нәруыз, көмірсу, май тәрізді заттар
- Өсімдік жасушасы
- 1.Цитоплазма
- 2.Вакуоль
- 3.Ядро
- 4.Пластидтер
- 5.Қабықша
Жасушаның химиялық құрамы Жасушаның химиялық құрамы - Бейағзалық заттар ағзалық заттар
- макроэлементтер нәруыздер
- микроэлементтер көмірсулар
- су липидтер
- минералды тұздар нуклейн қышқылдары
-
6.Топтастыру - 1.Ядросы бар 8.Цианбактериялар
- 2.Ядросы жоқ 9. Хромосома
- 3.Өсімдіктер
- 4.Жануарлар
- 5.Бытыранықтар 10.гликоген
- 6.Көк-жасыл балдырлар 11.пластид
- 7.Басқа органоидтары бар 12.Нағыз вакуоль
6.Топтастыру - Эукариоттар
- 1.Ядросы бар
- 3.Өсімдіктер
- 4.Жануарлар
- 7.Басқа органоидтары бар
- 9. Хромосома
- 10.гликоген
- 11.Пластид
- 12.Нағыз вакуоль
| - Прокариоттар
- 2. Ядросы жоқ
- 5.Бытыранықтар
- 6.Көк-жасыл балдырлар
- 8.Цианбактериялар
| - 1.Ядросы бар 8.Цианбактериялар
- 2.Ядросы жоқ 9. Хромосома
- 3.Өсімдіктер
- 4.Жануарлар
- 5.Бытыранықтар 10.гликоген
- 6.Көк-жасыл балдырлар 11.пластид
- 7.Басқа органоидтары бар 12.Нағыз вакуоль
- Тірі ағзалар жасушалары жетілуіне байланысты
- Прокариоттар
- ядросыз жасушалар
- Эукариоттар
- ядролы жасушалар
- Жасушаны зерттеу әдісі. Бұл мироскоп құралы болып табылады.
7.Сызықтық диктант - «^»-дұрыс, «-»-қате
- 1 топ
- Жасуша - барлық тірі организмдердің ең кіші өлшем бірлігі.
- Жасушалар бөліну арқылы көбейеді.
- Эукариоттар мен прокариоттар құрылысы мен қызметі жағынан ұқсас.
- Адамда 46 хромосома бар.
- Пластидтер барлық организмдердің жасушаларында кездеседі.
- Грекше «карион» жасуша деген мағынаны білдіреді.
- 2 топ
- Прокариотты организмдердің фототрофты тобы (цианобактериялар) көк-жасылбалдырлар деп аталады.
- Қабықшаның өте жұқарған жерін саңылау деп атайды.
- Вакуольдер тек өсімдік жасушасында кездеседі.
- Хромопластарда әртүрлі-сары, қызыл, қоңыр, т.б. түсті пигменттер болады.
- «^»-дұрыс, «-»-қате
- 1 топ
- Жасуша - барлық тірі организмдердің ең кіші өлшем бірлігі. +
- Жасушалар бөліну арқылы көбейеді.+
- Эукариоттар мен прокариоттар құрылысы мен қызметі жағынан ұқсас.-
- Адамда 46 хромосома бар.+
- Пластидтер барлық организмдердің жасушаларында кездеседі.-
- Грекше «карион» жасуша деген мағынаны білдіреді.+
- 2 топ
- Прокариотты организмдердің фототрофты тобы (цианобактериялар) көк-жасылбалдырлар деп аталады.+
- Қабықшаның өте жұқарған жерін саңылау деп атайды.+
- Вакуольдер тек өсімдік жасушасында кездеседі.-
- Хромопластарда әртүрлі-сары, қызыл, қоңыр, т.б. түсті пигменттер болады.+
8.Биологиялық диктант - Мына сөйлемді толтырыңдар.
- 1 топ
- Ядроның негізгі сұйықтығы…………………………деп аталады.
- .......................... тек өсімдік жасушасында кездеседі.
- ................. тұқымқуалау…………………….жазылған.
- Липидтердің ішінде табиғатта көп таралғаны .....
- Хромопластарда әртүрлі - сары, қызыл, қоңыр, т.б. түсті ..................болады.
- 2 топ
- Жасуша терминің ……….жылы………….………….енгізді.
- Жасуша ………………..бөлінуі арқылы көбейеді.
- Пластидтерге ………………………………………………….жатады.
- Жасуша дегеніміз ...................................................................................
- Жасуша теориясының негізін қалаған ғалымдар ...................................
- Бос ұяшықтарды, алфавитті
- (42 әріпті)
- пайдалану арқылы
- терминологиялық сөзбен толтырыңыз.
1- топ 2- топ 1- нұсқа 2- нұсқа - Бекіту сұрақтары
-
- 1. Тірі ағзаның ең кіші бөлігін ата?
- 2. Жасушаның құрылысы қандай?
- 3. Саңылау дегеніміз не?
- 4. Пластидтердің түрлері?
- 5. Жасушаның көбеюіне қатысатын мүше?
- 6. Жасуша бөліктерін не қорғайды?
- Үйге тапсырма: Жасуша құрылымдары: плазмалық мембрана, цитоплазма, ЭПТ, Гольджи жиынтығы, лизосомалар (мазмұндау).
-
- Сабақтан
- қалмай,
- сапалы да,
- саналы
- білім ал.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
