9.4. Сүт өндіру гигиенасы Биені сауу тәсілдері: қолмен және механикалық әдіспен сауады.
Бинені қолмен сауғанда күндіз құлындрда енесінен бөлек ұстайды және 1-2 сағат сайын сауып алады да, түнге қарай құлындарды қосып жібереді.
Сауу кезінде емшекті атты қысуға немесе тартуға болмайды, өйткені мұның өзі биелердің ауырсынуына және тынышсыздануына, шала сауылуына себеп болады. Биелерді күн тәртібінде белгілегендей дәл уақытында сауып отыру керек. Уақытты өзгерту, сүттің тартылуын немесе өздігінен иіп кетуін туғызады, сапасын төмендетеді және сүт безі ауруға шалдығуы мүмкін.
Биелерді машинамен сауу алғаш рет 1961 жылы қазақ мал шаруашылық ғылыми- зерттеу институтында жүргізілді.
Қымыз ферамсында қызмет ететін адамдар малдан адамға және керісінше жұғатын әр түрлі індетті аурулардың таралу жолдарын жетік біліп,оны болдырмау шарарлын ұдайы қарастырып отыру керек. Шаруашылықтағы малдарға әртүрлі жұқпалы аурулардан аман сақтау мал дәрігерлерінің тікелей міндетіне жатады. Әсіресе, сауын биелері маңқа, туберкулез, желінсау ауруларын алдын алу шараларын сақтау қажет.
5. Малды бордақылау кезіндегі гигиеналық талаптар Жылқыларды бордақыға қойғанда оларға ветеринариялық, зоотехникалық шараларды жүргізеді де олардың қоңдылығын анықтайды, өлшейді, құрт ауруларына қарсы емдік шаралар жүргізеді. Алғашқы күндері рациондағы ірі шөп және құрама жем 30 пайыз, шырында 40 пайызды құрайды да, ал бордақылаудың соңғы күндері шөп -30 пайыз, шырынды шөп 10 пайызды құрайды, құрама жем көбірек беріледі.
Жылқыларды табында бордақылау кезінде оларды умен қамтамасыз етуге аса көңіл бөлу керек. Табында семірткен жылқының етінің сапасы жоғары болады. Жылқы тезсеміреді, салмағы тәулігіне 1,5-2 кг дейін өседі.