Тақырыптық күнтізбелік жоспар

9 сынып. Информатика мен есептеуіш техника негіздері. Б. Бөрібаев, Б.Нақысбеков,, Г.Мадиярова - Алматы: Мектеп, 2009

№ 1 сабақ
Күні________ Сыныбы_______
Тақырыбы: Есептеуiш техника кабинетiндегi қауiпсiздiк техника ережесi мен еңбек тәртібі. Электр тогы зақымдаған жағдайда алғашқы көмек көрсету. Көз жаттығуы. Жұмыстық уақытты есептеу журналы.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушыларды қауіпсіздік ережесімен, компьютер сыныбында өзін-өзі алып

жүру ережелерімен, көз жаттығуларымен, төтенше жағдайдағы іс-әрекет

1. 
   Оқушыларды ұйымдастыру
   
2. 
   Жаңа тақырыпты түсіндіру
   
3. 
   Сабақты бекіту
   
4. 
   Үйге тапсырма
   

1. 
   Жалпы
   
2. 
   ДК-де жұмысты бастау алдында
   
3. 
   Жұмыс істеу кезінде
   
4. 
   Авариялық жағдайларда
   
5. 
   Жұмысты аяқтағанда
   

1. 
   Мұғалімнің рұқсатынсыз құрал-жабдықтарды орнынан қозғауға, сымдарға,
   розеткаларға, штепсельдің айырына, штекерге тиісуге тыйым салынады.
   

1. 
   Мұғалімнің рұқсатынсыз сынынқа кіруге және сыныптан шығуға болмайды.
   
2. 
   ДК-де су киіммен және су қолмен жұмыс істеуге болмайды.
   

2. 
   Корпусы мен сымдарының бүтіндігі бұзылған (ашық) ДК-де жұмыс істеуге тыйым салынады.
   
3. 
   Үстелге, ДК-дің жанына сөмке, портфель, кітап қоюға болмайды.
   Үстелде тек дәптер мен қалам ғана жатуы керек.
   

3. 
   Пернетақтаның үстіне ештеңе коюға болмайды.
   
4. 
   Компьютер сыныбында жүгіруге, ойнауға, жолдастарыңның көңілін қажетсіз аударуға, бөгде жұмыстарды істеуге тыйым салынады.
   

ДК-де жұмыс істеуді бастау алдында қойылатын қауіпсіздік талаптары:

1. 
   ДК электр тогына косылмаған жағдайда сымдардың, ДК-дің корпусының бүтіндігін және айыру (изоляция) бұзылмағанын қарап шығып, олардың дұрыс жағдайда екендігіне көз жеткізу керек.
   
2. 
   Жұмыс кезінде оларға тие бермеу үшін, сымдар салбырап тұрмауына көңіл бөлу керек.
   
3. 
   Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналына белгі қою керек.
   

1. 
   ЭЕМ-да жұмыс істеу кезінде көздің экраннан ең қолайлы кашықтығын (60-70см)
   сақтау керек. Мүмкін қашықтық - 50 см.
   
2. 
   Келушілер кіргенде окушынардың орнынан тұруының қажеті жоқ.
   
3. 
   Көз талғанда немесе шаршағанда орнынан тұрмай көзді демалдыратын бірнеше
   жаттығу орындау керек.
   
4. 
   Оқушылар электр тогымен зақымданғанда алғашқы медициналық көмек көрсету әдістерін, өрт сөндіргішпен жұмыс істеу және өрт сөндіру әдістерін білуі керек.
   
5. 
   Оқушылар көзді дем алдыру жаттығуларын білуі керек.
   

ДК-де жұмысты аяқтау кауіпсіздігінің талаптары:

1. 
   Аппаратураны оқытушының нұсқауымен өшіру керек.
   
2. 
   Жұмыс орнын ретке келтіру керек.
   
3. 
   Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналына белгі қою.
   

Электр тогымен зақымданғанда көмек көрсету:

1. 
   Токты ажырату (тарату тактасындағы тумблерді өшіру);
   
2. 
   Зақымданған адамды электр тогының әсерінен электр тогын өткізбейтін қол астындағы материалдарды пайдаланып босату;
   
3. 
   Зақымданған адамды қарап шығып, оған зардабының ауырлығына байланысты көмек
   көрсету;
   
4. 
   Дәрігер шақыру {мектептін медпунктінен, 03 телефоны арқылы жедел жәрдем немесе
   жакын жердегі емдеу мекемесінен).
   

1. 
   Ауруды сездірмейтін және тыныштандыратын дәрілер беру (анальгин, валерьянка);
   
2. 
   Күйген жеріне май жағу (винилин);
   
3. 
   Жарақаттанған жерге микробтар түспеуі үшін алдын-ала целлофанмен орап, суық судың астына ұстау;
   
4. 
   Дәрігер шақыру (мектептің медпунктінен, 03 телефоны арқылы жедел жәрдем немесе
   жақын жердегі емдеу мекемесінен).
   

Талып қалғанда көмек көрсету:

1. Зақымданған адамды басын бұрып жазық жерге шалқасынан жатқызу;

2. Дәрігер шақыру ( мектептің медпунктінен, 03 телефоны арқылы жедел жәрдем немесе жақын жердегі емдеу мекемесінен).

1. 
   Зақымданған адамды тілінің аузындағы қалпын тексеру керек, егер ары кетіп қалған
   болса. қолмен орнына келтіру;
   
2. 
   Дәрігер шақыру (мектептің медпунктінен, 03 телефоны арқылы жедел жәрдем немесе
   жакын жердегі емдеу мекемесінен).
   
3. 
   Демі қалпына келгенше немесе дәрігерлер келіп жеткенше қолдан дем алдыру ауыздан- ауызға) керек.
   

1. 
   Өмірде кездесетін және өздеріңе белгілі бірнеше алгоритмдерден мысал келтіріңдер.
   
2. 
   Берілген формула бойынша у-тің мәнін есептейтін алгоритм құрыңдар:
   

№ 3 сабақ

Қолданылатын көрнекіліктер: интерактивті тақта, электронды оқулық, Турбо Паскаль бағдарламасы, үлестірме қағаздар.

1. 
   Оқушыларды ұйымдастыру (3-минут)
   
2. 
   Үйге берілген тапсырманы тексеру(8-минут)
   
3. 
   Жаңа тақырыпы түсіндіру(10-минут)
   
4. 
   Тапсырмаларды орындау (15-минут)
   
5. 
   Сабақты бекіту (6-минут)
   
6. 
   Оқушыларды бағалау (2-минут)
   
7. 
   Үйге тапсырма беру (1-минут)
   

Оңай сұрақтар

1. 
   табиғи тілдегі жазыуы;
   
2. 
   белгілі бір түйінді сөздер — терминдер арқылы қысқаша тізбекті түрде жазу, мұны қарапайым алгоритмдік тіл деп те атайды;
   
3. 
   графиктік жолмен (блок-схема арқылы) жазу;
   
4. 
   программалау тілдеріндегі жазылуы.
   

Алгоритм схемасын оның блок-схемасы деп атайды.

Мектепте оқып үцренуге арналған алгоритмдік тіл деп—орындалатын әрекеттерді, амалдарды біріңғай дәл жазуға арналған, өз тіліміздің кейбір сөздерін пайдаланатын белгілер мен ережелер жүйесін айтады.

Алгоритмдерді және алгоритмдік тілде құрылған амалдар тізбегін компьютерге түсінікті командалар мәтіні түрінде жазуға арналған жасанды тілдерді программалау тілдері деп атайды

Алгоритмнің бірінен кейін бірі орындалатын

Үйге тапсырма.

у=(ах³+b)/ (cх³+d) формуласы бойынша х-тің кез келген мәні үшін у мәндерін есептеу алгоритмінің блок-схемасын құру керек.

№ 4 сабақ

А) Оқушылармен сәлемдесу.

Ә) Оқушыларды түгелдеу.

Б) Назарын сабаққа аудару.

1. 
   Есептің берілуін ауызша сипаттау.
   
2. 
   Есепті математикалық түрде өрнектеу,(есептің берілісін жазу)
   
3. 
   Есеп шығарудың компьютерде ыңғайлы сандық тәсілін анықтау.
   
4. 
   Есеп шығарудың алгоритмін құру.
   
5. 
   Есепті компьютерде шығарудың программасын құру және оның қатесін түзету.
   
6. 
   Есепке керекті мәліметтер дайындау.
   
7. 
   Компьютерде есеп шығару және шыққан нәтижені іс жүзінде қолдану.
   

Күрделі формулаларды,теңдеулерді арифметикалық амалдар тізбегіне айналдыру есеп шығарудың сандық тәсілін табу не анықтау болып табылады.Қазіргі кезде есеп шығарудың көптеген сандық тәсілі белгілі. Соның ішінен өзімізге тиімдісін таңдап алуымыз керек. Осы мақсатта есеп шығарудың дәлдігін ,нәтижені жылдам табу мүмкіндігін,мәлімет дайындау мен есеп шығару құнын салыстыра отырып қарастыру қажет.

Есептің алгоритмін құрғанда ,оның шығару жолы тізбектелген іс-әрекеттердің схемасы түрінде кескінделеді.

Сонымен есеп шығаруда жоғарыда айтылған әрекеттер тізбегін орныдау ұсынылады.

Есепті мәселе ретінде қойғаннан кейін ,оны ықшамдап,шығару алгоритмін құру керек.Ықшамдау кезінде белгілеу таңбалары енгізіледі де,яғни айнымалылар ,тұрақтылар белгіленіп,есептеу формулалары,теңдіктері айқындалады.

Сабақты бекіту:

1. Алгоритмдердің қасиеттерін ата.

2. Алгоритмнің жазу жолдарын ата.

3. Алгоритмнің график түрінде кескінделуін ата.

4. Алгоритмдік тілдің жалпы ережесі.

ЕСЕП: Центрі координаталар басында жататын шебер радиусы берілген. Координаттары (бүтін) белгілі А(х,у) нүктесінің шеңберге тиістілігін анықтайтын алгоритм жазыңыз. Нүкте шеңбер сызығының бойында жатса тиісті болады.