56. Сертификаттаудың негізгі принциптері.
Сертификаттаудың негiзгi мақсаты:
1) Тауарларды тандауға тұтынушылардың әсерi.
2) Жауапсыз өндiрушiлерден тұтынушыларды қорғау.
3) Мәлiмдеме дайындаушының өнiмiнiң мөлшерлiк көрсеткiштерiн бекiту.
Сертификаттауды төмендегiдей принциптармен жұргiзедi:
• Тұтынушы мен шығарушыға байланыссыз және бiрiккен;
• Сертификация обьектiсi туралы хабарламалармен қамтамасыз ету;
• Сертификацияны ашушы және жауаптысы.
57. Тауарлардың қасиетіне сарапатама жүргізудің әдістері.
1.Өлшеу әдістер
2.Тiркеу әдістер
3.Органолептикалық әдістер
1.Өлшеу әдiстері - техникалық құрылымдар көмегiмен сапа көрсеткiштерiнiң нақты мәндерiн (өлшем ) анықтаудың әдiстерi.Микробиологиялық және физика-химиялық сапа көрсеткіштерін анықтау үшін арналған.Өлшеу әдiстері органолептикалық әдiстермен өзара байланыстырылған,толықтырады, бiрақ оларларды алмастырмайды.Бұл шартталған бағаның объективтігі -өлшеуіш әдістердің бағасы,белгілі өлшем бірліктер нәтижесі салыстырымдылық және қайта өндіргіштік нәтижесі-органолептикалық әдістердің кемшілігін мінейді. Бұл екi топтардың әдiстерiнiң тiркесi осыған байланысты тауарлардың өте толық сарапшылық бағасын өткiзуге мүмкiндiк бередi.Өлшеу әдiстер белгiлердiң қатары бойынша шағын топтар, түрлер және бiр түрлерге бөлшектенедi. Өлшеу әдiстері хронологиялық белгiге және сезгiштiктер бойынша классикалық және қазiргiге жiктеледi; сынау нәтижелерiнiң алулары әр уақытта - экспресс-әдiске және ұзақ мерзiмдi; әдiстiң қағидалары бойынша - физикалық, химиялық, физикалық-химия, биохимиялық, микробиологиялық және биологиялық.
Спектрлiк әдiс - әр түрлi заттарды өткiзу немесе нақтылы толқын ұзындығының жарықты сiңiруiн өлшем негiзделген әдiс. Спектроскопиялар негiзге жұту немесе өткiзудi шамамен және сорып алатын немесе өткiзетiн заттың санының аралығында байланыс қоятын ортақ заңдар қойған..Спектрлiк әдiстiң бiр түрлерi: сорғыш, инфрақызыл және спектроскопия атом-сорғыш.
Потенциоөлшегiш әдiс - сутегi қаныққан электродтың аралығында потенциалдың анықтау негiзделген әдiс және сутектi ион болатын сұйықпен. РН-ның өлшемi үшiн шырындардың белсендi қышқылдығының анықтауында қолданылады, жазық, басқа сусындар, жемiстер, көкөнiстер және т.б.
Реологиялық әдiстер - әр түрлi заттар және материалдардың деформациясының өлшем негiзделген әдiстер. Анықтау үшiн құрылым арналған - көбi консистенцияларды мiнездейтiн (тұтқырлық, тығыздық, икемдiлiк және берiктiк) тауарлардың механикалық қасиеттерi. Олардың көмегiмен жемiстер және көкөнiстердiң ет салған фаршының тұтқырлығы, жайманың әсемдiлiгi, қаттылығы, маргаринның консистенцияларын анықтайды.
Экспрессәдiс - тауарлардың сапа көрсеткiштерiнiң тез анықтауы үшiн қолайлы әдiстер.
2. Тауарлық сараптаманың өлшеу әдiстерiнiң дамытуының негiзгi бағыттарының тiркеу әдiсi.Тiркеу әдiсi объекттердiң саны бақылаулар және есептеулерiнде негiзделген, айқын белгi бойынша таңдаулы.Мiндердiң нақты түрлерi немесе тауарлардың градациясының таңдалғандары, сонымен бiрге олардың аты, түрлер, шағын топ және топ классификациялық белгi ретiнде бола алады.Тiркеу әдiсiмен тауарлардың қабылдауы, ақау тауарлардың санының жанында қабылдау және ақауын iрiктеу сандармен анықталады. Мiндердiң жеке түрлерiнiң сандық байланысы бекiтiлу керек болса. (үйреншiктi, қалыпсыз, қалдық, брак, сонымен бiрге тауарлық сорттарға) сапаның градациясындағы тауарларының iрiктеуi бұл әдiс көмегiмен iске асады.Егер тауарлық сараптаманың есептерiнде сарапшылық баға кiрсесаудалық ұйымның ассортимент саясатының тиiмдiлiктер, онда тiркеу әдiсi көмегiмен (кеңдiк, толықтық, жаңалық, ассортимент минимумы тағы сол сияқтылар) ассортименттiң негiзгi көрсеткiштерi есеп айырысады
Тiркеу әдiсi - сарапшылық бағаның әдiстерiнiң кең таралғандары бiр қабылдауға және тауарлардың сақтауында. Сарапшыларды бөлшек сауданың қызмет сапасының бағасының жанында сатып алушылар, нақтылы уақыт мерзiмiне қызмет көрсетiлетiн сатып алушылардың санынан зарлардың санның тiркеуi саудалық қызмет көрсетудi сапаны тексеру үшiн бұл әдiс жолымен қолдана алады тағы сол сияқтылар.
3. Оргаволептикалық әдістер- сапа көрсеткiштерiнiң мәндерiнiң анықтаБағасының сапа көрсеткiштерiнiң мәндерiнiң анықтауын ашықтық және тездiк, сонымен бiрге қымбат бағалы жабдықтың жоқтығы өлшемдерде жатады. Адамдардың көпшiлiгi сырт пiшiнiнiң органолептикалық бағасының өткiзуi, дәм, иiс және консистенция үшiн (сезгiш ) жеткiлiктi сенсор мүмкiндiктерiмен ие болады. Органолептикалық бағада адамның барлық бес сезiм мүшелерiне қатысады. Қолданылатын сезiм мүшелерi және анықталатын сапа көрсеткiштерiне байланысты органолептикалық әдiстер бес шағын топтарға бөлшектенедi: көз мөлшерiмен, сезiм, иiс сезiм, дәмдi және әдiс.
Иiс сезiу әдiсi мысалы, барлық азық-түлiк өнiмдерi, азық-түлiк емес тауарларының жеке топтарының иiсiнiң бағасының жанында қолданылады парфюмерлiк-косметикалық, жуу басқа жуғыш заттар тағы сол сияқтылар ұнтақ.
Дәмдi әдiсі - ортақ және барлық азық-түлiк өнiмдерiнiң бағасы үшiн әдiс сөзсiз; азық-түлiк емес тауарлар үшiн қолданбаймыз. Дәмдi әдiстiң азық-түлiк өнiмдерiнiң сапаларын бағаның жанында тiркесте иiс сезiм әрдайым қолданылайды.
Аудио әдісі (акустикалық ) жеке топтардың бағасы үшiн мән азық-түлiк емес ең үлкен алады және үшiн азық-түлiк сиректеу қолданылады. Мұндай ойын құралы, аудио және видеотехника тауарлардың топтары үшiн бұл әдiс әсiресе маңызды.Сонымен бiрге, көрcетiлген органолептикалық әдiстердiң әрбiрi адамның нақтылы сезiм мүшелерi көмегiмен iске асады (кесте 2) нақты сапа көрсеткiштерiнiң мәндерi өлшенедi.
Көз мөлшерлеу әдiсі - объекттiң түсiнiң немесе кескiн-келбетi қабылдауда көз арқылы негiзделген әдiс.талған.уының әдiстерi сезiмдерi органдары арқылы.Көз мөлшерлеу әдiсі - сырт пiшiнi және объекттiң түсiнiң қабылдауында көз арқылы негiзделген әдiс.Сырт пiшiнi беттiк күй, бүтiндiк форманы қосатын кешендi көрсеткiш (түске бояуды ) түс болып табылады және көрiп анықталады. Ең үлкен (70—80% ) мәлiметтi адамы көзi арқылы алады.
Достарыңызбен бөлісу: |