«Театрлік хореографиялық өнер және кітапханатану» кафедрасы
жүктеу/скачать 1,02 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Құжатты ақпараттық мазмұндылығы бойынша топтастыру
| Дәріс 6
Тақырыбы: Құжаттарды жіктеу. Дәрістің мақсаты: Құжаттарды жіктеу тәсілдерін анықтау Дәрістің мазмұны: Құжаттарды топтастырудың дамуы. Құжатты ақпараттық мазмұндылығы бойынша топтастыру. Құжаттарды топтастыру- бұл өте ертеден және әлі еүнге дейін шешмін таппай келе жаикан мәселенің бірі. Оның бастапқы кезеңі- жинақтарды ұйымдастыру және жүйлендірумен, сақтау бірліктерінің тізбесін жасаумен,яғни алғашқы, әсіресе ежелгі египеттік және ассириялық кітапханалардың жұмыс істеуімен байланысты. Құжаттарды логикалық жүйелендірумен бөлудің тарихи практикалық тәсілі (кластарға,класс тармағына,құжаттың мазмұнына және одан ұсақ бөліктерге)-әсіресе тақырыбына, құжаттың мазмұнының көріністеріне негізделген топтастырулар болып табылады (IХғ.ортағасырлық Еуропа кітапханалары,Араб Халифалы елдердің кітапханалары). Кітапханалық-библиографиялық топтастыру негізіне салынған тақырыптық көрініс нәтижесінде М.Дьюидің ондық топтастыру мен оның әлемнің көптеген кітапханаларында пйдаланылатын модификацияларының пайда болуына әкелген болатын.Баспа шығармалары,қолжазбалар және т.б. құжаттардың топтастыруына ұқсас заттастыру негізінде алғашқы өнер табыстарды суреттеуді топтастырулар тірек етілді: ағылшындық (1852-1855ж.ж), неміс (1906ж) және т.б. Алғашқы топтастырулар құжаттың ақпараттық мазмұндылығы ескере жасалды. Мазмұны мен формасы ерекшелігін ескеретін құжаттарды топтастыруға деген кешенді әрекет. ХХ ғ. Басында ,яғни ғылыми айналымға “құжат”пен “құжаттану” түсініктерінің пайда болуымен (енгізілуімен) бастау алады. Осылай топтастырудың алғашқы әркекті П.отленің “құжат туралы трактатында” (1934ж)жүзеге асырылған,сонымен жқатар,ақпараттың белгілік табиғатының ерекшелігін, құжат формасының сипатын ескеретін топтастыру негіздғрі жазылған. Құжаттарды тптастыру проблемасын белсенді түрде зерттеу мен 1960ж. аяғында-1970жж. Басында информатика,кітап-мұрағаттану шнң берінде жүрсе,ал 1980жж. Аяғында кітапхана,библиография танушымен қолға алына бастайды. Тек соңғы жылдарда ғана А.В.Соколовтың,Г.Н.Швецова-Водканың,С.Г.Кулешованың еңбектерінің арасында құжаттың ақпараттық және материалдық мазмұндылығын ескеруге негізделген көп аспектілі топтастыруды жасауға қол жеткен болатын.
Құжатты ақпараттық мазмұндылығы бойынша топтастырудың негізгі көріністері- құжаттың мазмұны; ақпараттың жинақталып қорытылу дәрежесі; ақпаратты жазуға пайдаланылған белгілердің түрі; ақпаратты адаммен қабылдауға арнвлғандығы; мазмұнын жазуға падаланылған белгілерді қабылдау арнасы; ақпараттың таралу дәрежесі; ақпаратты жазу тәсілі және т.б. жүктеу/скачать 1,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|