Жинақталған материал принциптерін жүйелеу

Зерттеу материалын беру ғылыми-зерттеу жұмыс жөнінде арнайы есеп, курстық жұмыс, дипломдық жұмыс, тәжірибе бойынша есеп формасында бола алады.

Ақпарат – әкімшілік, ұйымдастырушылық шаралар, сондай-ақ ұсыныстар мен ұсынымдарды дайындау үшін шешімдер қабылдау үшін негіз болатын фактілер (тұлғалар, іс-әрекеттер, ұйымдар, оқиғалар) жөнінде мәліметтер. Ақпарат философиялық түсінікте мәлімет (белгі) алу нәтижесінде талданатын құбылыстар (процестер) туралы біздің көзқарастарымыздың азаюын не алынуын қамтамасыз етеді.

Ақапараттық жұмыс – лауазымды тұлғаларды оларға жүктелген міндеттерді шешуге қажетті мәліметтермен қамтамасыз ету бойынша әрекет.

Ақпараттық жұмыс құралдары – ақпаратты жинақтау, өңдеу, жүйелеу, сақтау мен беруге арналған деректі, техникалық және өзге де құрылғылардың жиынтығы.

Ақпараттық жұмыс формалары – басқарушылық процесті ұтымды және тиімді іске асыру мақсатында басқару жүйесінің түрлі буындарында ақпараттық деректерді құжаттау, жинақтау, сақтау және интеграциялау ерекшеліктері.

Ақпараттық жұмыс процесі – нақты тұтынушылармен сұралған қажетті мәліметтерді толық көлемде жылдам табуға мүмкіндік беретін операциялардың бірізді жиынтығы (тіркеу, беру, жинақтау, сақтау, өңдеу, ақпарат беру).

Ақпарат сапасы – ақпараттың зерттеуге арналған тәжірибелік жарамдылығын анықтайтын қасиеттерінің даму дәрежесі. Ақпарат сапасы келесі сипаттамаларға байланысты болады:

-деректілік;

- қатыстылық;

- уақыттылылық;

-толымдылық;

- маңыздылық.

Ақпаратты таңдау – материалдар мен құжаттарды, нақтылауларды, ақпаратты толықтыру мен қалыптастыруды қарау нәтижесі.

Ақпаратты жинақтау – белгіленген жүйеде ақпаратты интеграциялау, жүйелеу, анықтау мен есепке алу нәтижесі.

Ақпаратты сақтау – деректер жинағын орталықтандыру, түзету, жаңарту мен сақтау нәтижесі.

Ақпаратты өңдеу – қайта өңдеу (іріктеу, топтау, толықтыру, салыстыру, т.с.с.) мен жұмысқа ыңғайлы формалар.

Ақпаратты беру – дабылдық ақпараттандыру не сұраныста көрсетілген бағдарламаға сәйкес тұтынушыға ақпаратты беру.

Таңдау әдістері мен ақпараттық ізденіс шектіктері келесілерді есепке алумен анықталады:

- талдауға жататын нақты міндеттерді белгілеумен талданатын мәселенің құрылымы мен мазмұнын;

- қажетті ақпараттың болуы мүмкін аралас салалар мен мәселенің болуын;

-ретроспективті ізденіс тереңдігін;

- зерттеуге қажетті құжатталамалық көздер түрлерін.

Ақапаратты өңдеу – жинақталған материалдарды жүйелеу арқылы көзге түсерлік, жинақы, талдауға жарамды ету мақсатында реттеу, яғни нақты деректердің «сөйлей» бастайтындай түрлеріне келтіру.

Зерттеу тақырыбы бойынша материалдарды таңдау және өңдеу – аналитикалық жұмыс процесінің ақпаратты іздеу, оның сапалы сипаттамаларын тексеру, сондай-ақ зерттелетін фактілер, оқиғалар мен құбылыстарды дұрыс бағалау үшін жағдайлар жасау мақсатында өңдеу іске асырылатын дайындау кезеңі.

Зерттеудің ақпараттық базасы – шектіктерінде ақпараттық материалдар жеткіліктілігі, оларды алудың жолдары мен әдістері анықтлатын, олардың көздері бойынша библиографиясы құралатын мәселелерді алдын ала өңдеудің құрамды бөлшегі.

Зерттеудің мақсаттары мен міндеттеріне сәйкес жиналған материалдарды талдау – аналитикалық жұмыстың материал мазмұны іске асырылатын, жаңа қорытынды ақпараттың өңделетін, оларды тәжірибеде қолдану және зерттеу нәтижелерін құжаттау бойынша ұсыныстар қалыптасатын негізгі кезеңі.

Ақапаратты талдау – нақты деректердің қалыптасуының салыстырмалылығын (сәйкестілігін), жаңа қорытынды ақпараттың өңделуі мен объективті бағалануын қамтамасыз етуші әдістерінің жиынтығы.

Жаңа ақпаратты өңдеу – бастапқы деректердің барлық массасынан мазмұнын алу, сәйкестендірілетін мәліметтер арасындағы себеп-салдар және кеңістіктің-уақытша байланыстар мен өзара байланыстарды іздеп табу.

Зерттеу нәтижелерін құжаттау – зерттеу нәтижелерін сипаттамаға қатаң форма, көрнекілік, логика, қысқалылық, айқындылық беріп, зерттеудің мақсаттары мен міндеттеріне сай болатын белгілер жүйесі арқылы орнатылған тәртіпте тіркеу.

Зерттеу әдістерін апробациялау – зерттеу нәтижелерінің сапалы сипаттамаларын, іске асыру және тәжірибеге енгізу мүмкіндіктерін анықтауға бағытталған тексеруші процедура.

Зерттеу нәтижелерін бекіту – оның көмегімен аналитикалық құжаттың барлық мүдделі салаларда қолдану үшін жарамдылық пен міндеттілік сапасына ие болатын келісушілік процедура.

Зерттеу нәтижелерін іске асыру – олардың әрекетінің тиімділігін арттыруды қамтамасыз етуші мүдделі тұлғалар жұмысының тәжірибесіне енгізуге ыңғайлы формада беру.

Аналитикалық жұмысты тексеру, бекіту мен енгізу нәтижелері – зерттеу процесінің аналитикалық жұмысының кемшіліктері белгіленетін, олардың жойылуы іске асырылып, алынған нәтижелер сапасы бағаланатынқорытынды кезеңі.