Түрік қағанаты Анықтамасы: Қазақстан жеріндегі орта ғасырлардағы мемлекет. Хронологиясы
жүктеу/скачать 0,65 Mb.
|
ТИРЕК-СЫЗБАЛАР. 7 СЫНЫП (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.Хронологиясы
- 4 .Оңтүстік Қазақстандағы қалалар
- 5 .Қалардың көлемі, экономикалық дамуы 3 топқа бөлінген.
- 6.Ерекшелігі
- 4.Шаруашылығы
- 6 .Археологиялық ескерткіштер
- 8 .Сүйектен жасалған бұйымдар
| §16.Қалалық мәдениеттің дамуы.
1.Анықтамасы:Орта ғасырдағы Қазақстан жеріндегі қалалық мәдениетің дамуғани аймғы – жетісу жері.Әсіресе Тараз да қала мәдениеті өркендеген.Бұл аймақтан 36 қала. 70 қала жұрты табылған. 2.Хронологиясы: IX ғасырдың екінші жартысы – XIII ғасырдың басы. 3 .Астанасы: 1. Осбаникет қаласы маңындағы Кенже аймағы. 2.Отырар қаласы 4 .Оңтүстік Қазақстандағы қалалар: 1.Шауғар аймағында-Қарнақ, Қарашық, Шур, Шағылжан. 2.Сырдың ортаңғы ағысында-Сүткент, төменгі ағысында –Сығанақ, Жанкент, Аснас, Баршыкент. 3.Қаратаудың терістігінде- Балаж, Берукет қалалары бар. 5 .Қалардың көлемі, экономикалық дамуы 3 топқа бөлінген. 1.30 гектардан асатын қала жұрты.Ондай қалалар-Испиджаб, Сауран, Сығанақ. 2.10 гектардан 30 гектарға дейінгі қалалар. Ондай қалалар-Бурух, Хурлуг. 3.10 гектарға жетпейтін қалалар. Ондай қалалар-Алмалық, Лавар, Қапал, Ақтам, Арасан. 6.Ерекшелігі:Отырықшылық мәдениеттің дамуы § 17.IX-XII ғасырдағы қолөнер, сауда және шаруашылықтың дамуы. 1.Анықтамасы:9-12ғасырдағы халықтардың қолөнер, сауда және шарушылықтағы жетістіктері. 2.Хронологиясы: IX-XIIғасыр. 3.Шеберханалар:Құйрықтөбе Отырар:шыны ыдыстар ұрлеу тәсілімен жасалған. Тараз:ыдыстар алмұрт тәрізді өркектелген. Талғар т.б. қаладан табылған. 4.Шаруашылығы:XIV-XVғ.Шу аңғарында өңделетін жердің жалпы көлемі 700 шаршы метр болған. 5.Еңбек құралдары:пышақ, біз, қайшы, кетпен, соқаның тісі. 6 .Археологиялық ескерткіштер: 6.1.Талғар қаласындағы темір ұста дүкендерін қазғанда соқа-түрендері, балға, темір қыздыратын ошақ т.б. заттар табылды. 6.2.Отырар , Тараз, Талғар қалалар аймағындғы зираттардан күміс білезік, алтын сырға, сақин түрлі алқалар табылған. 6.3.Испиджаб, Отырар, Фараб қалаларында ақша шығаратын сарайлар болған. 7 .Деректер: Әл-Максиди: Шаштан басқа елдерге сүекпен қаптап, күміс жалатқан ерлер, жебе салатын қорамсақтар, шатырлар шығарылса, ал мұнда түріктердің былғарысы бағалы терілері әкелінген.Ферғана мен Испиджбқа ақ маталармен, Таразда ешкі түбіттерімен айырбас сауда болғандығы жазылған. 8 .Сүйектен жасалған бұйымдар: 8.1.Талғар қаласынан - сүйектен жасалған түйреуіштер, шахмат тастары табылған. 8.2.Құйрықтөбе қаласынан - сүйектен жасалған қалақшалар табылған 8.3. Алматы қаласынан - түрік дәуірінң зиратын қазғанда сүйекпен қаптап жасалған садақ табылған. 9 .Мәдениеті: 9.1.Қала мәдениеті дмыды 9.2.Дала мәдениеті дамыды Ұлы Жібек жолы бойындағы қалаларда сауда , айырбас сауда түрлері дамыған.Хорезм шахы Мұхаммед Текеш 1210 және 1271-1218ж. Отырарда теңге соқтырған.Айырбас сауда ақша арқылы жүрді. 1 0.Ерекшелігі:Қыш ыдыстардың іші-сырты жылтырап тұратын түрлі түсті әйнек тәрізді сырмен сырланған. жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|