Орта ғасырлардағы әдеби мұралар және олардың көтерген басты мәселелеріне тоқталыңыз

Орта ғасыр, дәлірек айтсақ, X-XII ғасырлар – Орта Азия мен Қазақстан халықтарының ана тілі мен әдебиетінің өркендеп-өсуіндегі жаңа басқыш болды. Өйткені бұл кезде араб халифатының билігі жойылыпы, ел басқару ісін жергілікті жерлердегі феодалдар мен ақсүйектер өз қолдарына алған еді. Енді араб тілі бұрынғыдай міндетті мемлекеттікт іл болудан қалды. Сонымен, X-XII ғасырларда түркі әдеби тілі жан-жақты дамып, жетіле түсті. Мұның өзі түркі халықтарының, соның ішінде, қазақ, өзбек, ұйғыр, қырғыз, т.б. халықтардың этникалық құрамының қалыптаса бастауы мен олардың әлеуметтік-қоғамдық өмірдегі ролінің біртіндеп арта түсуіне байланысты болды. Сөйтіп, “қыпшақ, оғыз, қарлұқ және ұйғырт айпалары мен халықтарының тілдері негізінде X-XII ғасырларда араб графикасының түрік жазуы қалыптасты. Әдебиеттің көптеген ескерткіштері аралас қарлұқ-ұйғыр және қыпшақ-оғыз тілдерінде жазылды.” Бұл кезде Орта Азия мен Қазақстанда ӘбуНасырәл-Фараби, ӘбуӘли ибн Сина, Әбу Райхан Беруни сияқты есімім әшһұр энциклопедист ғалымдардың ішіндеӘл –Фараби тұлғасы оқшауланып тұрды. Сонымен қатар орта ғасырларда Махмұт Қашқари, Жүсіп Баласағұн, Ахмет Иүгінеки, Ахмед Яссауи сияқты көркем сөз зергерлері мен тілші – ғалымдар түркітіліндегі көркем әдебиеттің шарықтап, өсіп-өркендеуіне мол үлес қосты.