Учебно-Методический Комплекс дисциплины (для преподавателя) включает следующие материалы
жүктеу/скачать 2,31 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мезоплазма
| Плазмалемма – цитоплазманың сыртқы мембранасы, клетка қабықшасының ішкі бетін астарлап, оған тығыз өңезденіп жұғып жатады. Клетканың сыртқы ортамен зат алмасупроцесін реттейтіндіктен, ол суда еріген әр түрлі заттарды жартылай өткізеді.
Плазмалемма клеткаға негізінен диффузия жолымен өтетін суды ғана еркін өткізеді. Ірі молекулаларды әдетте өткізбейді. Майда молекулалар және иондар плазмалемма арқылы гиаплазмаға әр түрлі жылдамдықпен өтеді, олардың еркін өтуі ерітіндінің қоюлығына байланысты. Кей жағдайларда плазмалемманың кескіні толқынды болып келеді, кейде онда бірнеше терең қатпарлар пайда болады. Бұл мембраналардың молекулалар мен иондардың цитоплазмаға өтуіндегі немесе олардың клеткадан бөлініп шығуындағы белсенділігінің белгісі іспетті. Мұндай қатпарлар, әсіресе, заттарды қарқынды тасымалдауды іске асыратын клеткаларда жетілген. Заттардың клеткаға өтуін және одан бөлінуін реттеумен қатар, плазмалемма өсімдіктердегі синтездеу қызметін де атқарады. Онда орналасқан ферменттердің қатысуымен клетка қабықшасында целлюлозалы микрофибриллдердің түзілуі жүріп жатады. Сол сияқты ол тітіркенуді, гормондық стимулдарды қабылдайды. Тонопласт. Мұны кейде вакуоль мембранасы деп те атайды. Өйткені бұл жас клеткалардағы майда вакуольдерді орталық бір вакуолі бар ересек клеткалардағы шырынды цитоплазмадан бөледі. Тонопластқа да жартылай өткізгіш қасиет тән. Ол вакуолге өтетін заттардың құрамы мен жылдамдығын реттейді. Мезоплазма- плазмалемма мен тонопластың арасындағы аралық мембрана. Бұл мембранада клетканың протопласт бөлігінің органеллалары орналасады. Сондықтан бұл мембрана арқылы мембранааралық зат, органеллааралық зат алмасу жүзеге асады. жүктеу/скачать 2,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|