Дур-Шаррукиндегі Саргон ІІ сарайы (б.з.д. 711-707 ж.) Сарай қайта негізі қаланған астана-қамал – Дур-Шаррукинде
Саргон ІІ нұсқауымен салынды
(10-сурет). Қаланың қатаң «әскери»
жоспары болды. Оның ауданы 18 га (1780 х 1685 м). Сарай телімі
қала қабырғасының сызығына орнатылған, қосымша өз қабырғалары
болды және 14 м биіктіктегі платформаға тұрғызылды.
Екі жақтан орнатылған көлбеушелер сарайға апарады. Биіктігі
6,5 м және ені 4,3 м әшекейленген арка түріндегі монументті бас есік
жанында сақалды жауынгер, қанатты бұқалар бейнесіндегі мүсін
шеду орнатылған. Сарай қабырғалары күйдірілмеген кірпіштен
қаланып, таспен қапталған, олардың биіктігі 18 м. Саргон ІІ сарайы
қаланың солтүстік-батыс шекарасында, оның Асссириядағыдай 30
ашық аула айналасына топтастырылған шамамен, 200 салтанатты
залы, тұрғын және қосымша бөлмелері бар. Ең үлкені ауданы 1 га
жерді алып жатқан кіреберіс аула, әскери жорықтар алдында салта-
натты байқау және жиындар өткізетін орын болған.
Салтанатты аула орталығы шиыршық көлбеушелермен
қоршалған 42 метрлік зиккурат болған патша үйін, ресми залдар-
ды, қызмет үйін және діни имараттарды біріктірді. Оның қалауы
бүкіл сарай платформасының қалауы сияқты ағын және желдету
арналарының жүйесімен өткізілген, жан-жағынан салмағы 2-4 тонна
тас үйіндісімен бекітілген.
Сарай бөлмелері, ұзын және тар, балқарағай арқалықтармен
жабылған, кіші аражабындар – күмбез тәрізді. Қабырғалар 1-2 х 3-4 м
және қалыңдығы 20 см тас тақталармен қапталған. Ішкі бөлмелерде
түрлі түсті глазурлі кірпіш панельдер мен қабырға суретінің іздері
табылған. Сарайдың су құбыры, еденіне асфальт төселген ван-
на бөлмесі мен канализациясы болған. Сарайдың шығыңқы іргесі
күйдірілмеген кірпіштен орындалған және ірі тас блоктармен
қапталған.
32
Ассирияны арамей-халдейлер қиратты, бірақ VІІ ғасырда Ва-
вилон Ассирияны қайта жөндеді. Набопаласар патша астананы
Вавилонға көшірді.
