Нормативтік бөлім
( аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)
р/с
|
Тақырыптың аты
|
Сағат саны
|
Өткізілу түрі
|
Білім өнім
|
|
Барлығы:
|
Лекция/
теория
|
практика
|
1
|
Кілем тоқу кезіндегі қауіпсіздік ережесі.Кілем тоқуға арналған керігі ағашының құрылысы
|
1
|
1
|
|
Дәріс
|
Қауіпсіздік ережелерін біледі.
|
2
|
Қазақ халқының кілем тоқу өнерінің тарихи қалыптасуы, түрлері.
|
1
|
1
|
|
Дәріс
|
Кілем тоқудың тарихымен танысады.
|
3
|
Кілем тоқуға арналған жабдықтар, жіп талшықтарының түрлері, арқау желі жіптері.
|
1
|
|
1
|
Дәріс/практика
|
Кілем тоқуға қажетті заттарды біледі
|
4-6
|
Кілемге түсетін ою-өрнектер зскизін дайындау.
|
3
|
1
|
2
|
Дәріс/практика
|
Ою-өрнек эскизін жасай алады
|
7-8
|
Желі жібін дайындау
|
2
|
|
2
|
Практика
|
Желі жібін дайындауды үйренеді
|
9-10
|
Кергі ағашына желі жібін жүгірту.
|
2
|
|
2
|
Практика
|
Желі жібін қолдануды үйренеді
|
11
|
Тақта жүргізу
|
1
|
|
1
|
Практика
|
Тақта жүргізуді біледі
|
12
|
Арқау жібін анықтау, кілем тоқуда кететін қателіктер, оларды болдыртпау.
|
1
|
|
1
|
Практика
|
Кілем тоқуда қателіктер жібермеуге үйренеді
|
13
|
Оң, теріс жіптерін бөліп дайындау.
|
1
|
|
1
|
Практика
|
Жіптермен жұмыс жасай алады
|
14-15
|
«Алақұрт» жүргізу.
|
2
|
|
2
|
Практика
|
Алақұрт жүргізуді біледі
|
16
|
Кергі ағашқа оралған жіпке арқау жібін бекіту.
|
1
|
|
1
|
Практика
|
Арқау жібімен жұмыс жасай алады.
|
17-18
|
Тоқуға қажетті жіп түстерін таңдау, дайындау
|
2
|
|
2
|
практика
|
Жіп түстерін таңдай алады
|
19-20
|
Тықыр тоқу әдісімен ою-өрнек салып тоқуда өткізбе әдісін жалғастыру
|
2
|
|
2
|
практика
|
Тықыр тоқуда ою-өрнек әдісін салып тоқуды үйренеді
|
21-26
|
Эскиз бойынша тоқу, жұмыс жасау
|
6
|
1
|
5
|
дәріс/практика
|
Эскиз бойынша тоқуға үйренеді
|
27-28
|
Шеткі өрнегін салып «ала-құрт» жүргізу тәсілімен кілемді аяқтап қырқу, кергі ағаштан шығару.
|
2
|
|
2
|
практика
|
Кілемді тоқып үйренеді
|
29-30
|
Шашақ бау жасап , әсемдеу.
|
2
|
|
2
|
практика
|
Шашақ бау жасай алады
|
31-32
|
Жоба даярлау. Көрме жасауға дайындық
|
2
|
|
2
|
практика
| Жасалған жұмысқа компьютермен слайд арқылы жоба дайындайды |
33-34
|
Жобаны қорғау
|
2
|
2
|
|
дәріс/практика
|
Жобаны қорғайды
|
Ақпараттық-әдістемелік бөлім
Бағдарлама түрлі әдіс-тәсілдер арқылы жүзеге асырылады:
Әрбір жетекші мұғалім өз пәнін жақсы біліп қана қоймай, үнемі ізденіс үстінде болу керек, жұмыс жасауға қажетті материалдарды көркем әдебиеттерден, баспа сөз беттерден, ақпарат құралдарынан іздестіре отырып, тақырыпқа байланысты элементтерін, дайын бұйым түрлерін, слайд-фильмдерді, әсіресе компьютер арқылы фото туындылары т.б.с.с. көрнекі материалдарды барынша пайдаланып, көп еңбектенуге тура келеді.
Сабақтың түрлері: баяндама, лексия, пікірталас, әңгімелесу, талдау, теориялық, машықтық, жеке, топтық, сауалнама, кездесулер түрінде, технологиялық нұсқау карталар, үлгі суреттер арқылы орындалуы жүзеге асырылады
Кілемге жұмсалатын, қолданылатын жабдықтар, құралдар:
Кілем негізінен таза жүннен тоқылады: Қой жүнінен дайындалған жіптерден тоқылады. Жібек жіптен де тоқылады.
Желілер көбінесе ешкі қылынан дайындалады.Мақта жібінен де дайындалады.
Кілемдер тік станоктарда және жер станоктарда тоқылады.
Арқау жіпті нықтап ұрғылап отыру үшін тарақ немесе тоқпақ құралы пайдаланады.
Түкті тегістеп қырқу үшін қайшы қолданылады.
Тықыр кілем өткізбе әдісімен тоқылады.
Түкті кілем шалу әдісімен орындалады.
Жіптің бояуы берік, қанық болуы қажет.
«Кілем тоқып үйренеміз» бағдарламасында бағалау қалыптастырушы бағалау арқылы жүзеге асады. Оқушы теориядан алған білімдерін практикада қалай қолдана алатындықтарын көрсетеді. Бағалау кезінде жоғары да көрсеілген құрал-жабдықтардың да дұрыс қолдана алуы ескеріледі.
Практикада кілем тоқудың әрбір кезеңін біткен сайын оқушылар еңбегін бағалау үшін «ісмерсің», «шеберсің», «қолынан бал тамған», «әлі де талпын» сияқты қалыптастырушы бағалау сөздерін пайдаланылады. Толық аяқтаған кезде оқушылар жасаған жұмыстарын жоба арқылы қорғайды. Сонымен бірге тоқылып біткен кілемнің жақсы шығуына байланысты мектептегі көрмеге, мұражайға қоюға болады. Түрлі конкурстарға қатыстыруға жолдама беруге де болады.
Күтілетін нәтижелер: оқушылар өздерінің бағдарламаға сай жасаған туындыларының нәтижесін мектепішілік, аудандық, қалалық көрмеге, түрлі қолөнер сайыстарына қатыстыру.
Құрал- жабдықтарды пайдалану барысында оқушылар төмендегідей қауіпсіздік шаралар сақтау керек:
Құралдарды арнайы қорапшада сақтау
Тоқпақты жоғары көтеруге болмайды
Қайшымен жұмыс жасаған кезде, көңілін бөлуге болмайды
Жұмыс орнын ұқыпты ұстау керек
Қайшыны жолдасына үшкір жағымен бермеу керек.
Қайшыны тек оң қолмен ұстаған жөн.
Пайдаланылған әдебиеттер
Шаңырақ: Үй- тұрмыс энциклопедиясы.Алматы. Ұаз.Сов.энцикл.Бас.ред .1990ж
Сырмақ өнері « Алматы кітап» 2007ж. 229 бет.
Ою-өрнек ой айтар. З.Ақайқызы.Алматы « Рауан» 1996ж. 48 бет.
Натуральные ковры. АО « Алматы кілем» 2004жж75 бет.
Энциклопедия. Қазақтың ою-өрнектері. М.Ш.Өмірбекова. «Алматы кітап.» ААҚ 2003ж 170 бет.
Жүннен жасалатын бұйымдар. Қ.Мұқанов.Алматы. «Қайнар»1990ж. 102 бет.
Қазақ халқының қолөнері. Г.Қ.Шырынбаева. Алматы. «MASTER» 2014ж 107-110 бет.
БАҒДАРЛАМА
элективті курс
КӨРКЕМ ЕҢБЕК
5 сынып оқушыларына арналған
(аптасына 1 сағат, барлығы 34 сағат)
Саринова Г.С.
№198 жалпы білім беретін мектептің мұғалімі
Пікір жазған:
1.І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетінің доценті, тарих,археология және этнология ғылымдарының кадидаты Ш.Кыяхметова.
2. І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университетінің доценті,педагогика ғылымдарының кандидаты Д.Аңсабаев.
Достарыңызбен бөлісу: |