КЕШЕНДІ СОТ САРАПТАМАЛАРЫН ЖҮРГІЗУДІ

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің м.а. 2010 жылғы 22 сәуірдегі № 134 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2010 жылғы 13 мамырда Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 6227 болып енгізілді

2. Кешенді сот сараптамаларын жүргізу қылмыстық, азаматтық істердің немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы істердің жағдайларын жан-жақты зерттеу мақсатында бірлескен қорыту және жүргізілген зерттеулер нәтижесінде жалпы қорытындыларды жасау үшін әртүрлі арнайы білімі бар сот сарапшыларын тарту қажет болған жағдайда ұйымдастырылады.

3. Кешенді сот сараптамаларын жүргізу үшін анықтауды жүргізуші адамның, тергеушінің, прокурордың қаулысы, соттың ұйғарымы негіз болып табылады. Сот сараптамасы органының басшысы сот сараптамасын тағайындау туралы қаулыға, ұйғарымға сәйкес ұсынылған материалдар бойынша кешенді сараптама жүргізу туралы да дербес шешім қабылдауға құқылы.

Кешенді сот сараптамасын тағайындау туралы қаулыда (ұйғарымда) оның атауы және сараптаманы жүргізу тапсырылған орган көрсетіледі. Кешенді сот сараптамасын жүргізу бірнеше сот сараптамасы органдарына тапсырылған жағдайда оны тағайындау туралы қаулыда (ұйғарымда) олардың ішінде қайсысы жетекші (сот сараптамасын жүргізуді ұйымдастыруды және мамандардың жүргізетін зерттеулерін үйлестіруді жүзеге асыратын) екендігі көрсетіледі.

Егер қаулыда (ұйғарымда) жетекші сот сараптамасы органы көрсетілмесе, ол кешенді сот сараптамасы жүргізу тапсырылған сот сараптамасы органдарының басшылары арасында келісім бойынша анықталады. Жетекші сот сараптамасы органы туралы мәселе зерттеудің көлемі мен міндеттерін ескерумен шешіледі.

Кешенді сот сараптамасын тағайындау туралы қаулы (ұйғарым) оны жүргізу тапсырылған әрбір сот сараптамасы органына жолданады.

4. Зерттеуге ұсынылған материалдармен танысқан кезде не жекелеген сот сараптамаларын жүргізу барысында кешенді сот сараптамасын жүргізу қажеттігі анықталған жағдайда, оны жүргізуді сот сараптамасы органының басшысы ұйымдастырады. Егер кешенді сот сараптамасын жүргізуді ол тапсырылған сот сараптамасы органының күшімен жүзеге асырыла алмаса, сот сараптамасы органының басшысы сараптама тағайындаушы органды (адамды) бұл туралы хабардар етеді және оны жүргізуге қатыстыруды жөн деп санайтын мекемені не маманды ұсына отырып, тиісті қаулы (ұйғарым) шығаруға өтініш жасайды.

5. Кешенді сот сараптамасын бір сот сараптамасы органында жүргізген кезде сот сараптамасы органының басшысы зерттеулерді сот сараптамасының барлығын жүргізуді ұйымдастыруды және жүргізілетін зерттеулерді үйлестіруді жүзеге асырушы жетекші бөлімшені көрсете отырып тиісті сот сарапшыларына тапсырады. Жетекші бөлімшенің басшысы өзге бөлімшелердің басшыларымен келісім бойынша сот сарапшыларының комиссиясын қалыптастырады және жетекші сот сарапшысын тағайындайды.

6. Кешенді сот сараптамасын бірнеше сот сараптамасы органдары (ұйымдары) жүргізген кезде сот сарапшыларының комиссиясын жетекші сот сараптамасы органының басшысы кешенді сот сараптамасын жүргізуге қатысушы сот сараптамасы ұйымдарының басшыларымен бірлесіп қалыптастырады. Жетекші сот сараптамасы органының басшысы қойылған мінддетерді шешу мақсатында сот сарапшылары комиссиясының қызметін тиісінше ұйымдастыруды және үйлестіруді қамтамасыз ететін жетекші сот сарапшысын тағайындайды.

7. Жетекші сот сарапшысы:

комиссияның әрбір мүшесін сот сараптамасын тағайындау туралы қаулымен (ұйғарыммен) және зерттеу үшін келіп түскен материалдармен таныстырады;

неғұрлым толық ақпарат алу мақсатында және талдаудың тиісті әдісін қолдану нәтижесінде заттай дәлелдемелердің зақымдалу мүмкіндігін ескере отырып олардың зерттелу дәйектілігін анықтайды;

қызметкерлері сот сарапшылары комиссиясының мүшелері болып табылатын сот сараптамасы ұйымдарының (бөлімшелерінің) басшыларымен байланысты жүзеге асырады;

зерттеудің жалпы бағдарламасын дайындау кезінде сот сарапшылары комиссиясының кеңесін басқарады;

сот сараптамасын жүргізудің мерзімін бақылайды және зерттеу бағдарламасының орындалуын үйлестіреді;

комиссия мүшелерін зерттеу барысы және оның аралық нәтижелерімен таныстыруды ұйымдастырады;

барлық зерттеулердің нәтижелерін, оларды қорытуды және жалпы қорытындыны (қорытындыларды) қалыптастыруды бағалау кезінде сот сарапшылары комиссиясының қорытынды кеңесін басқарады;

сот сараптамасы органының басшысына зерттеудің жалпы бағдарламасымен келіспейтін немесе олардың дәйектілігін бұзатын комиссия мүшелерінің іс-әрекеті туралы хабарлайды;

қорытынды немесе қорытынды берудің мүмкін еместігі туралы хабарлама жасайды.

8. Кешенді сот сараптамасын жүргізудің жалпы мерзімін сот сараптамасы органының басшысы, ал оны бірнеше сот сараптамасы органдары жүргізген кезде осы ұйымдардың басшылары арасындағы келісім бойынша мыналардың шеңберінде белгіленеді:

20 тәулікке дейін – күрделі зерттеулерді талап етпейтін материалдар бойынша;

30 тәулікке дейін – күрделі зерттеулерді талап ететін материалдар бойынша.

Сот сараптамасы 30 тәулікке дейінгі мерзімде орындау мүмкін болмаған жағдайда, сот сараптамасы органының басшысы (жетекші сот сараптамасы ұйымы) сот сараптамасын тағайындаған органды (адамды) бұл туралы хабардар етеді және онымен келісім бойынша қосымша мерзімді белгілейді.

Кешенді сот сараптамасын жүргізу мерзімі сот сараптамасы органына оны тағайындау туралы қаулы (ұйғарым) және зерттеу объектілері келіп түскен күннен бастап есептеледі.

Кешенді сот сараптамасын жүргізу мерзімі сот сараптамасын тағайындаған орган (адам) алдында қосымша материалдарды ұсыну немесе зерттеуге ұсынылған объектілерді жоюға немесе елеулі зақымдауға рұқсат беру туралы өтініш жасағанда, егер өтінішті қанағаттандырғанға дейін әрі қарай зерттеу жүргізу мүмкін болмағанда тоқтатыла тұрады.

9. Кешенді сот сараптамасын жүргізу ұйымдастыру жағынан дайындық, зерттеу және қорытынды кезеңдерінен тұрады. Әрбір кезең қорытындының тиісті бөліктерінде көрсетіледі.

10. Дайындық кезеңінде комиссия мүшелерін сараптамаға келіп түскен материалдармен таныстыру ұйымдастырылады, сот сараптамасының жалпы міндеттерін ұғыну, жеке міндеттерді, әдістерді қолдану дәйектілігін және сот сараптамасын жүргізудің жалпы мерзімі шеңберінде жеке зерттеулерді жүргізудің мерзімдерін анықтау мақсатында комиссия кеңесі өткізіледі.

Дайындық кезеңі зерттеудің жалпы бағдарламасын анықтаумен аяқталады.

Дайындық кезеңі барлық қорытындыларға міндетті мәліметтерден басқа кешенді сот сараптамасының атауы мен жетекші сот сарапшысының тегі көрсетілетін қорытындының кіріспе бөлігінде көрінеді.

Кешенді сот сараптамасын жүргізуді бірнеше сот сараптамасы органдары (ұйымдары) жүзеге асырған жағдайда қорытындының кіріспе бөлігінде осы органдар (ұйымдар) және кешенді сот сараптамасын жүргізуге қатысушы сот сарапшылары туралы мәліметтер көрсетіледі.

11. Зерттеу кезеңінде сот сарапшылары дербес және (немесе) бірлескен зерттеулер жүргізеді, зерттеу барысы сот сарапшыларының тектерін көрсете отырып қорытындының зерттеу бөлігінің тиісті бөлімдерінде көрсетіледі.

Зерттеу нәтижелерін қорытуды және бағалауды сот сарапшылары комиссияның қорытынды кеңесінде өткізеді, бұл қорытындының зерттеу бөлігінің тиісті бөлімінде көрсетіледі. Осы жерде әртүрлі мамандықтағы сот сарапшылары жүргізген зерттеу нәтижелері бойынша жалпы қорытындының (қорытындылардың) негіздемесі көрсетіледі.

12. Жалпы қорытындыға (қорытындыларға) зерттеу нәтижелерін бірлескен бағалауға қатысқан және бір пікірге келген сот сарапшылары қол қояды.

Егер сот сарапшылары ортақ қорытындыға келмесе, олар ортақ қорытындыда дербес қорытындыны тұжырымдайды. Әрбір сот сарапшысы комиссияның басқа мүшелерінің пікірімен өзінің келіспеушілік себебін негіздейді. Дербес қорытындыларды тұжырымдауда сот сарапшылары өз қорытындысының негіздемесінде көрсете отырып, басқа комиссия мүшелері алған нәтижелерді ескереді.

13. Егер зерттеу барысында кешенді сот сараптамасын шешуге қойылған сұрақты (сұрақтарды) шешу үшін жеткілікті деректер алынбаса, сот сарапшылары себебін негіздей отырып, сұрақты шешу мүмкін еместігі туралы жалпы қорытындыны жасайды және өзінің жеке қорытындысын жасайды.

14. Кешенді сот сараптамалары әрбір сот сараптамасы органында тіркеледі. Сот сарапшысының қорытындысын немесе қорытынды берудің мүмкін еместігі туралы хабарламаны жетекші сот сараптамасы органы (жетекші сарапшы) рәсімдейді. Басқа сот сараптамасы органдарының (ұйымдарының) қызметкерлері сот сараптамасының жетекші органына (жетекші сарапшыға) қорытындының тиісті бөлімдері нысандарында олардың дербес жүргізген зерттеулерінің барысы мен нәтижелері туралы мәліметтерді ұсынады.

Фотокесте, диаграмма, схема, сызба және т.б. түріндегі қорытындыға қосымшаларға оларды жасаған сот сарапшылары қол қояды, олар әзірленген мекеменің мөрімен куәландырылады және сот сараптамасының жетекші органына (жетекші сарапшыға) ұсынылады.

15. Қорытынды сот сараптамасын тағайындаған органға (адамға), сот сараптамасын жүргізуге қатысқан әрбір сот сараптамасы органына (ұйымдарға) жолдау үшін дайындалады. Қорытынды жетекші сот сараптамасы органының мөрімен куәландырылады.

16. Кешенді сот сараптасын жүргізудің барысы мен мерзімдеріне жалпы бақылау жетекші сот сараптамасы органына жүктеледі.

КҮРДЕЛІЛІК САНАТТАРЫНА ҚАРАЙ СОТ САРАПТАМАЛАРЫН

ЖҮРГІЗУ МЕРЗІМДЕРІН ЕСЕПТЕУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ КҮРДЕЛІЛІК САНАТТАРЫН АЙҚЫНДАУ

ЕРЕЖЕСІ

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2010 жылғы 20 сәуірдегі № 123 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2010 жылғы 13 мамырда № 6228 болып енгізілді

2. Осы Ереже күрделілік санаттарына қарай сот сараптамаларын жүргізу мерзімдерін есептеу және олардың күрделілік санаттарын айқындау тәртібін айқындайды.

3. Сот сараптамасы зерттеулері күрделілік дәрежесі бойынша 4 санатқа бөлінеді:жай – зерттеудің көп еңбек сіңіруді қажет ететін әдісін қолдануды талап етпейтін, жүргізу мерзімі 5 тәуліктен аспайтын күрделі емес объектілер бойынша стандартты; күрделілік дәрежесі орташа - объектілердің сапалық және сандық сипаттамалары, сондай-ақ сот сараптамасы зерттеулерінің қолданылатын әдістемелері, жүргізу мерзімі 20 тәулікке дейін, белгілі бір уақыт шығынын талап етпейді; күрделі – ұзақ және көп ғылыми еңбек сіңіруді қажет ететін, аспаптық әдістерді қолдануды, оқиға орнына шығумен байланысты алынған нәтижелерді терең талдауды талап ететін, көп объектілі (3 объектіден көп немесе істің 250 парағынан көп), көп сұрақтары бар жүргізу мерзімі 30 тәулікке дейінгі сот-сараптамалық зерттеулер; аса күрделі – жаңа объектілердің өзіне ғана тән, стандартты емес, сондай-ақ әдістемелік және ұйымдастырушылық жағынан күрделендірілген, соның ішінде ахуалдық міндеттерді шешу жөніндегі жүргізу мерзімі 30 тәулікке дейінгі зерттеулер.

4. Ерекше жағдайларда сот сараптамасын жүргізу мерзімін 30 тәуліктен астам ұзартуды сот сараптамасы органы басшысының дәлелді өтініші бойынша сараптама тағайындаған орган (адам) жүзеге асырады.

5. Кешенді, қайталама, комиссиялық сараптамалардың күрделілік дәрежесі осы Ережемен белгіленген күрделілік санатына қарай анықталады.

6. Сот сараптамаларының нақты түрлерінің (кіші түрлерінің) күрделілік дәрежесі тиісті сот-сараптамалық технологияларының жетілдірілуіне орай қайта қаралуы мүмкін.

7. Сот-сараптамасы зерттеулерінің түрлері бойынша сот сараптамаларының күрделілік санаты осы Ережеге қосымшада келтірілген.
Сот сараптамасы зерттеулерінің түрлері бойынша сотсараптамаларының күрделілік санаттары
1. Құжаттардың сот сараптамасы

1. Жазу мен қолтаңбаны сот-сараптамалық зерттеу:

1) жай: қозғалыс жүйесін жетілдіру дәрежесі бойынша қолжазба мәтінін болжамды орындаушысын шығарып тастау;жазу дағдысының дәрежесі бойынша (жазба, қолтаңба) қолжазба мәтінін болжамды орындаушысын шығарып тастау;әдеттегі жағдайда орындалған үлкен немесе орташа көлемді қолжазба мәтінін орындаушыны анықтау (шығарып тастау); әдеттегі жағдайда орындалған қолжазбаның түпнұсқалығын анықтау (шығарып тастау).

2) күрделілік дәрежесі орташа:бір объектіге қатысты жазу мен қолтаңбаны сәйкестендірушілік зерттеу; қозғалыс жүйесін жетілдіру дәрежесі бойынша қолжазба мәтінін болжамды орындаушысын шығарып тастау; жазу дағдысының дәрежесі бойынша (жазба, қолтаңба) қолжазба мәтінін болжамды орындаушысын шығарып тастау; әдеттегі жағдайда орындалған үлкен немесе орташа көлемді қолжазба мәтінін орындаушыны анықтау (шығарып тастау); әдеттегі жағдайда орындалған қолжазбаның түпнұсқалығын анықтау (шығарып тастау).

3) күрделі: екі және одан да көп объектілерге қатысты жазу мен қолтаңбаны сәйкестендірушілік зерттеу; белгілі бір адамның атынан орындалған қолтаңбаны сол адамның өзі орындағанын немесе ол басқа адамның орындағанын анықтау мақсатындағы зерттеу; ойдан шығарылған адамның атынан орындалған қолтаңбаны нақты адамдардың ішінен кім орындағанын анықтау мақсатындағы зерттеу;  мәтін, жазба және қолтаңба әдеттен тыс психофизиологиялық күйде немесе әдеттен тыс жағдайда; нақты адамның жазуына (қолтаңбасына) еліктеумен; сол қолмен (орындаушы үшін қалыпты оң қолмен), әдейі өзгертілген жазумен орындағанын анықтау мақсатындағы зерттеу; зерттелетін құжаттың мәтінін қай жынысқа жататын адам орындағанын анықтау мақсатындағы зерттеу; құжатты орындаушының жасы нешеде екенін анықтау мақсатындағы зерттеу.

4) аса күрделі: егде және қарт жастағы адамдардың атынан, алькогольден немесе есірткіден мастану күйінде, әдеттегідей емес психофизиологиялық күйде, баспа шрифті мен арнайы шрифтерге еліктеп, шынайы қолтаңбаға еліктеп, әдейі өзгертілген жазумен, дағдыланбаған сол қолды жазумен орындалған екі және одан да көп объектіге қатысты жазу мен қолтаңбаны зерттеу; өзгеше материалдағы жазу мен қолтаңбаны зерттеу; шетел шрифтінде орындалған жазу мен қолтаңбаны зерттеу.

2. Құжаттарды сот-техникалық зерттеу:

1) жай: құжаттардың деректемелерін өзгерту тәсілін анықтау; деректемелердің бастапқы мазмұнын анықтау (аз көлем); баспа үлгісінің бедерлерін басу тәсілін анықтау; құжат бөлігін ауыстыру фактісін анықтау;  мүшелену бірыңғай сызығы болған кезде бүтінді бөліктері бойынша анықтау; жазу материалының түрін және жалпы тектік тиістілігін анықтау; 2) күрделілік дәрежесі орташа:құжат деректемелерінің барлық түрлеріне қатысты сәйкестендірушілік зерттеу; бірыңғай мүшелену сызығы жоқ болған кезде бүтінді бөліктері бойынша анықтау;полиграфиялық өнімді зерттеу;қиылысатын штрихтардың орындалуының хронологиялық реттілігін анықтау; таңба басатын құрылғылармен (электронды есептеуіш машиналарының принтерлерімен, кассалық аппараттармен және т.б.) алынған бедерлерді зерттеу;құжат деректемелерін өңдеу (жою) үшін қолданылған заттардың табиғатын анықтау; құжаттардың материалдарына қатысты сәйкестендірушілік зерттеу;

3) күрделі: күрделі жіктеушілік және сәйкестендірушілік міндеттерді шешу мақсатындағы полиграфиялық өнімді зерттеу; құжаттардың материалдарын күрделі сәйкестендірушілік зерттеу;

4) аса күрделі:хаттың материалдарын күрделі сәйкестендірушілік зерттеу; құжаттардың деректемелерінің орындалу мерзімін анықтау.

3. Сот-автортану зерттеуі:

1) күрделілік дәрежесі орташа: жазбаша сөздің белгілері әдейі бұрмалаусыз құрастырылған мәтіннің авторын анықтау; біртұтас мәтінді құрайтын мәтін фрагменттерінің авторын анықтау;

2) күрделі: басқа тілдің жазбаша сөзінің белгілеріне ұқсатып орындалған мәтіннің авторын анықтау; басқа адамның жазбаша сөзінің белгілеріне ұқсатып орындалған мәтіннің авторын анықтау;әдеттен тыс жағдайда орындалған мәтіннің авторын анықтау;

3) аса күрделі:басқа тілдің жазбаша сөзінің белгілеріне ұқсатып орындалған мәтіннің авторын анықтау (көлемі 10 парақтан көп); басқа адамның жазбаша сөзінің белгілеріне ұқсатып орындалған мәтіннің авторын анықтау (көлемі 10 парақтан көп); әдеттен тыс жағдайда орындалған мәтіннің авторын анықтау.

4. Адамның бейнелерін зерттеу:

1) күрделі: ұсынылған фотосуреттерге, негативтерге, пленка кадрларына және басқа да тасымалдаушыларға түсіріліп алынған адамдарды дифференциалау бойынша зерттеу;

2) аса күрделі: зерттеуге ұсынылған фотосуреттерде, негативтерде, пленка кадрларында және басқа да тасымалдаушыларға түсірілген нақты адамның ұқсастығын анықтау бойынша сәйкестендірушілік зерттеу.

5. Жануарлардың бейнелерін сыртқы белгілері бойынша зерттеу: аса күрделі:  жануарларды (жануар мәйіттерін) зерттеуге ұсынылған  фотосуреттердегі, негативтердегі, пленкалардың кадрларындағы және басқа да тасымалдаушылардағы бейнелер бойынша сәйкестендірушілік  зерттеу.

6. Жануарлардың ен-таңбаларының бейнелерін зерттеу:

1) күрделілік дәрежесі орташа:  жануарда (бөлінген бөліктерінде) ен-таңбалардың болуын (болмауын), олардың орналасуын, пішінін, суретін және т.б. анықтау;  жануарға (оның бөліктеріне) ен-таңбаларды салу тәсілін анықтау;

2) күрделі: жануардағы ен-таңбалар бойынша белгі салу құралын сәйкестендірушілік зерттеу (белгі салу құралын ұсынумен және ол жоқ болғанда).

7. Сот–сараптамалық бейнефонографиялық зерттеу:

1) жай: аудитивті материалдарды одан кейінгі сәйкестендірушілік зерттеулер үшін жарамдылығын анықтау (1 объектіге қатысты); механикалық монтаждау фактісін анықтау (1 объектіге қатысты);мәтіннің сөзбе-сөз мазмұнын анықтау (5 минутқа дейін); дыбыс жазу құрылғысын диагностикалық және жіктеушілік зерттеу;

2) күрделілік дәрежесі орташа: аудитивті материаларды одан кейінгі сәйкестендірушілік зерттеулер үшін жарамдылығын анықтау (2-3 объектіге қатысты);механикалық монтаждау фактісін анықтау (2-3 объектіге қатысты); мәтіннің сөзбе-сөз мазмұнын анықтау (15 минутқа дейін); электроакустикалық монтаждау фактісін анықтау (1 объектіге қатысты 20 минутқа дейін); көшірме/түпнұсқа туралы сұрақты шешу;

3) күрделі: мәтіннің сөзбе-сөз мазмұнын анықтау (30 минутқа дейін); адамдардың даусы мен сөзін сәйкестендірушілік зерттеу (2-ден көп емес); электроакустикалық монтаждау фактісін анықтау (30-40 минут);30 минут шегіндегі диагностикалық тапсырмаларды шешу;

4) аса күрделі: 4 және одан да көп объектілердің электроакустикалық монтаждау фактісін анықтау;мәтіннің сөзбе-сөз мазмұнын анықтау (30 минуттан артық); адамдардың дауысы мен сөзін сәйкестендірушілік зерттеу (2-ден көп);30 және одан да көп минут шегіндегі диагностикалық тапсырмаларды шешу.

8. Фотографиялық бейнелерді зерттеу:

1) күрделі: суретте бейнеленген заттардың мөлшерін және олардың арақашықтығын анықтау;суретке түсіру жағдайларына (жарық беру – табиғи, жасанды; объектив типі – қалыпты, кең бұрышты, телеобъекив; репродукция немесе тікелей заттың өзінен түсіру және т.б.) қатысты жағдайларды анықтау; суретті дайындау тәсілін анықтау (фотографиялық технология ережесін сақтау, фотомонтажды пайдалану, ретушты қолдану және т.б.);  суретке түсіру аппаратураларын, техникалық құралдарды (ұлғайтқыш, рамкалар, кескіштер және т.б.), позитив бойынша негативтерді, сондай-ақ заттарды, үй-жайларды, жергілікті жер телімдерін сәйкестендіру; оңып кеткен бейнелерді қалпына келтіру;мөлдір емес заттың дағы басылған бейнелерді қалпына келтіру;

2) аса күрделі:фотосуретті дайындау мерзімін (ескілігін) анықтау; суретті дайындау тәсілін анықтау (фотографиялық технология ережесін сақтау, фотомонтажды пайдалану, ретушты қолдану және т.б.); мөлдір емес заттың дағы басылған бейнелерді қалпына келтіру (көп объектілі).

9. Фотографиялық материалдарды зерттеу:

1) күрделі: жарық сезгіш материалдың түрін анықтау;

2) аса күрделі: жарық сезгіш материалды (фотоқағазды, пленкаларды) және осы суретті өңдеу үшін қолданылған фото айқындағышты (айқындалатын заттың атауы бойынша) сәйкестендіру.

10. Бейнеқұжаттарды зерттеу:

1) жай: кинопленкаға, бейнетаспаға түсірілген әрекеттердің мазмұнын анықтау; кинопленкаға, бейнетаспаға түсірілген фильмдердің мазмұнын анықтау; кино-, бейнепленкадағы эпизодтарды (әрекеттерді) түсіру мерзімін анықтау.

2) күрделілік дәрежесі орташа: кино-, бейнежазбаларды – түсірілімнің ракурстарын жасау жағдайларын, бейнекамераның объективін жауып тұратын кедергі-заттарды, жеткіліксіз жарықты, бейненің жеткіліксіз айқындылығын және т.б. анықтау; кино-, бейнепленканы механикалық монтаждау фактісін анықтау; бейнепленкада түсірілген заттардың мағыналық және мақсаттық қолданылуын анықтау; кино-, бейнежазбаларды порнографиялық (эротикалық) мазмұндағы объектілерге жатқызу үшін зерттеу; кино-, бейнежазбаларды зұлымдық пен күш қолдануды насихаттайтын объектілерге жатқызу үшін зерттеу;

3) күрделі: аралық аппаратура арқылы кино-, бейнепленкалардағы бейнелерді монтаждау фактісін анықтау; қолда бар кино-, бейнежазбаларды түпнұсқаға (көшірмеге) жатқызу үшін зерттеу; кино-, бейнепленкада түсірілген заттардың мөлшерін және олардың арақашықтығын анықтау;кино, бейнетүсірілімді орындаған адамда оператордың кәсіби дағдыларын анықтау;

4) аса күрделі: кино-, бейнематериалдарда түсірілген объектілерді (зат, құрылыс, үй-жай, жергілікті жер телімі және т.б.) сәйкестендірушілік зерттеу; аралық аппаратура көмегімен кино-, бейнепленкадағы бейнелердің монтаж фактісін анықтау (көп объектілі).

11. Сот–сараптамалық трасологиялық зерттеу:

1) жай: мүшеленудің жалпы сызығы болған кезде бөлшектері бойынша бүтінді анықтау;металдану іздерін анықтау; қол мен аяқ іздерінің жарамдылығын зерттеу;

2) күрделілік дәрежесі орташа: объектілердегі зақымдардың пайда болу механизмін анықтау;жекелеген бөлшектердің нақты көлік құралына жататындығын анықтау; объектілерді дайындау тәсілін анықтау; іздерді қалдырған көлік құралының моделін анықтау мақсатында киімдегі протектор іздерін зерттеу;

3) күрделі: объектілердегі зақымдарды түсірген затты анықтау мақсатында сәйкестендірушілік зерттеу; шинадағы зақымдарды зерттеу; түймені нақты тігін бұйымына жататындығын анықтау; қол және аяқ іздерін сәйкестендірушілік зерттеу;құлыптардың жарамдылығы және нақты кілтпен ашылуы мүмкіндігі туралы сұрақты шешу мақсатында олардың механизмдерін зерттеу;жойылған нөмірлерді анықтау; шетелде шығарылған нақты көлік құралына тиістілігін анықтау мақсатында фардың шашыратқышының сынықтарын зерттеу; мүшеленудің жалпы сызығы болмаған жағдайда бөлшектері бойынша бүтінді анықтау; кедергілердегі бұзудың іздерін зерттеу, бұзу құралдарын сәйкестендіру;

4) аса күрделі:объектілердегі зақымдарды түсірген затты анықтау мақсатында сәйкестендірушілік зерттеу; зақым келтіру сәтіндегі жәбірленушінің орнын анықтау;зерттеу объектісінде қан іздерінің пайда болу механизмін анықтау бойынша зерттеу.

12. Сот-сараптамалық баллистикалық зерттеу:

1) жай: заттарды атыс қаруына және оқ-дәрілерге жатқызу; қаруды дайындау (зауыттық, қолөнер, қолдан жасау) тәсілін зерттеу;

2) күрделілік дәрежесі орташа:снаряд құрамын зерттеу (аз объектілі сараптамалар); қарудың нақты данасын теңдестіру мақсатында атыс қаруын және оқ пен гильзадағы оның іздерін зерттеу; зақымдарды атыс қаруынан жасалған зақымдарға жатқызу мақсатында зерттеу; қаруды атыс қаруына жатқызу мақсатында зерттеу;

3) күрделі: жабдықтаудың бірыңғай шығу көзі туралы сұрақты шешу мақсатында аңшылық патрондарды жабдықтау компоненттерін зерттеу (көп объектілі); жарғыш құрылғылар мен жарылғыш заттарды зерттеу;

4) аса күрделі: бытыра, кәртештегі іздер бойынша тегіс ұңғылы қаруды сәйкестендіру мақсатындазерттеу; снарядтың (оқтың, гильзаның) компоненттерінің пайда болуының бірыңғай көзін анықтау; атыс іздері мен жағдайларын зерттеу.