В в. овчинников барлық кеңістік жағдайында түрлі болаттан, ТҮсті металдар мен олардың Қорытпаларынан, шойыннан жасалған бөлшектерді дәнекерлеу және кесу оқулық

Жанар газдар мен булар оттекпен қосылғанда тұтану барысында 
жарылғыштықтың кең ауқымына ие жарылғыш қосындыларын түзеді. 
Мұндай қосындыларда жарылыс толқынының таралуы өте үлкен 
жылдамдықпен қозғалады (3000 м/с және жоғары). 
Бүкіл әлемде оттегіні өнеркәсіптік алудың негізгі әдісі – 
атмосфералы ауадан оны терең салқындату және тазарту әдісімен 
шығару.
Атмосфералы ауа сұйылтудың әртүрлі температураларындағы 
газдардың қосындыларын білдіреді және де ауаның негізгі элементтері 
болып азот пен оттегі табылады. Қондырғыларда оттегі мен азотты алу 
үшін ауа қоспалардан тазартылуға, салқындату циклінің тиісті 
қысымына дейін компрессорда қысуға ұшыратылады (0,6-20 МПа), 
сұйылту 
температурасына 
дейін 
жылу 
алмастырғыштарда 
салқындатылады, содан соң сұйық түрде оттегі мен азотқа бөлініді 
(төменгі температуралы ректификациямен). 
Жанар газдар. 
Газ жалынды өңдеу үшін жану кезінде оттегінде 
басқа жанар газдардың – ацетиленді алмастырғыштар өртену барысына 
қарағанда жоғарырақ температурадағы жалын түзетін ацетилен (С
2
Н
2
) 
кеңінен қолданылады.
Ацетилен 
қанықпаған реттегі көмірсутекті білдіреді. Оның 
химиялық формуласы С
2
Н
2, 
құрылымдық формуласы Н — С = С — Н 
түріне ие. Атмосфералық қысым мен қалыптағы температурада 
ацетилен –түссіз газ.
Техникалық ацетилен оған қоспалар қосатындықтан өзіндік өткір 
иіске ие. 20 °С және 0,1 МПа-да ацетилен тығыздығы р = 1,09 кг/м
3
. 
Атмосфералық қысымда ацетилен 82,4-83,6°С температурасында 
сұйылады. -85 °С және төмен температурада ацетилен кристаллдарды 
түзе отыра, қатты күйге өтеді.
Сұйық және қатты ацетилен үйкелістен, механикалық немесе 
гидаврликалық соққыдан және детонатор әрекетінен оңай жарылады.
Ацителеннің толық жану реакциясы келесі түрге ие 
С
2
Н
2
+ 2,5О
2
= 2СО
2
+ Н
2
О 
(7.6) 
Ацителеннің жану реакцясының жылулығы 
Q 
ацетиленнің ыдырау 
реакциясының жылулығы мен көміртек пен сутектің жануының 
бастапқы реакцияларының сомасынан құралады.
Газдар – ацетиленді алмастырғыштарды ысыту жалынының тым 
жоғары температурасы қажет етілмейтін газ жалынды өңдеудің 
процестеріне қолданған абзал. Мұндай процестерге тез балқитын 
металды (алюминий, магний және оның қорытпалары, қорғасын) пісіру, 
жоғары температурадағы және төменгі температурадағы дәнекермен 
дәнекерлеу, беттік шыңдау, жұқа болатты пісіру, оттекті бөлгіш және 
беттік кесу.
210

Әсіресе, кеңінен газ-алмастырғыштар оттекті бөліп кесуде 
қолданылады.
Ацетиленді ауыстыру коэффициенті – бұл қыздырылатын 
металға тең жылу әсер етудегі газ алмастырғыш У
з
шығынының 
У
а
ацетилен шығынына қатынасы, яғни у = У
з
/У
а
. 
Болатты кесу барысында тәжірибеде қолданылатын ацетиленді 
басқа жанар газдармен алмастыру коэффициенттерінің мәні 7.3- 
кестеде келтірілген.

жүктеу/скачать 7,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: