Қазақ халқы ұлт-азаттық күресінің асқар шыңы ХХ ғасыр басындағы Алаш
Қазақстанда кеңес өкіметі орнауының ерекшелігі. Азаматтық қарсы тұру
жүктеу/скачать 1,2 Mb. Pdf көрінісі
|
bilet 1-30
| 2. Қазақстанда кеңес өкіметі орнауының ерекшелігі. Азаматтық қарсы тұру
1917 жылғы 26 қазанда Петроградта өткен Кеңестердің Бүкілресейлік II съезінде большевиктер барлық делегаттың үштен екі бөлігіне жетпейтініне, яғни — 390 адам болғанына қарамастан, 690 делегаттың төрттен үш бөлігіне жуығы билік Кеңестердің қолына берілсін деушілер жағында болды; «Бүкіл билік демократияға берілсін» деген əсер- меньшевиктерге дауыстың 15%-ы тиді, 7%-ы «Коалиция» ұранын қолдады. [1] .Дəл осының өзі большевиктердің көсемі В.И. Ленинге жұмысшы жəне солдат депутаттары Кеңестерінің басым көпшілігі съезге қатысты, шаруа Кеңестерінен делегаттар келді, ОАК-нің (Кеңестердің Орталық Атқару Комитеті) бұрынғы құрамы өкілеттігін аяқтады деп атап көрсетуіне мүмкіндік берді, яғни оның пікірі бойынша «жұмысшы, солдат жəне шаруалардың басым көпшілігінін еркі» айқын білдірілді, сондай-ақ «жұмысшылар мен гарнизонный жеңіске жеткізген күресі» Кеңестердің II съезінде билікті өз қолына алуға негіз болды. Съезд лениндік ұсыныс бойынша «барлық билік жергілікті жерлерде жұмысшы, солдат жəне шаруа депутаттарының Кеңестеріне өтеді» деген шешім шығарды. Қазақстан тəрізді «Ресейде қоныстанған барлық ұлттарға болашақта дамуы бағытын өзі анықтауға шынайы құқық беріледі» ұраны ұлттық өңірлер үшін аса маңызды болды. [2] . Съездің Бейбітшілік жəне Жер туралы қабылдаған декреттері аштық пен шаруашылық күйзелістен қалжыраған халықтың басым көпшілігінің жаңа биілікті бірден қолдап шығуын қамтамасыз етті. 3 Жағымсыз жақтары: Уақытша үкіметке бұрынғы империядан қалған мəселелер мұра болып қалды. Елде ұлттық, əлеуметтік, экономикалық діни мəселелер шешімін таппады. Елде ашаршылық қаупі төнді. Сырдария мен Жетісу облыстарын ашаршылық жайлады. Уақытша үкіметке қарсы қозғалыс күшейіп, барған сайын Кеңестердің ықпалы күшейді. Жағымды жақтары: Уақытша үкімет жəне жұмысшы, солдат жəне шаруа депутаттарының кеңесі құрылды. Кеңестермен бірге Уақытша өкіметтің органдары жұмыс істеді.Уақытша үкімет «бұратана жұмысшы жасақтарын» Отанына қайтару туралы шешім қабылдады. Тыл жұмысында болған жұмысшылар орыс жұмысшыларымен, солдаттарымен қарым-қатынаста болып, саяси сауаттылығы өсті. 1917 жылы бұрынғы «реквизицияланған жұмысшылар» өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрды. Верныйда- «Қара жұмысшылар одағы» Сергиопольде- «Солдаттардың орыс-мұсылман ұйымын» Петропавлда – «Жас арбакештер одағы» құрылды. жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|