Бақылау сұрақтары (кері байланыс). 1. Сүйек құрылыс ,қабаты
2. Қаңқа сүйектерінің буынды байланысы
3. Буынның құрылысы
Негізгі әдебиеттер. 1.Кузенбаева, Ә. О. Адам анатомиясы. 1 - кітап: оқу құралы /. - Алматы : Эверо, 2016. - 292 бет. с.
2.Кузенбаева, Ә. О. Адам анатомиясы. 2- кітап :оқуқұралы . - Алматы :Эверо, 2016. - 248 бет. с.
3.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 1. Сүйектертуралыілім. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014
4.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 2. Ас қорытужүйесі. Тынысалужүйесі. Несеп-жынысжүйесі. Эндокриндікбездер. Тамырлартуралыілім. Лимфа жүйесі- М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014.
Қосымша әдебиеттер. 1.Рақышев, А. Р. Адам денесі. 3 томдық. Т. 3. Жүйкежүйесі. Сезіммүшелері: оқулық / А. Р. Рақышев. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2014. - 376 бет
2.Рақышев, А. Р. Адам анатомиясы. 1-кітап оқулық / А. Р. Рақышев. - 2-бас., түзет. жәнетолықт. ; ҚР Жоғарыоқуорындарыныңқауымдастығы. - Алматы :Дәуiр, 2009. - 420 бет.
№2 Тақырып:Иық белдеуінің сүйектері. Бұғана. Жауырын. Қол сүйектерінің құрылысы, ірі буындары. Аяқ сүйектері. Жамбастың жыныстық және жасқа байланысты ерекшеліктері. Аяқ сүйектері.
Мақсаты. Жамбас белдеуі, сан, сирақ және аяқ ұшы сүйектерінің құрылысын оқып білу. Иық белдеуі және қолдың еркін бөлігінің және қол ұшы сүйектерінің құрылысын оқып білу.
Дәріс жоспары 1. Иық басы сүйектері
2. Қол басы сүйектері
3. Жамбас белдеуінің сүйектері
Дәріс тезистері. Адамның иық белдеулерінің эволюция тұрғысында дамуына, олардың жүруге қатыспауы, оның есесіне дене еңбегінің түрлері, әсерін тигізеді. Иық белдеуінің қаңқасында (адамның) тік жүруіне байланысты өзіне ғана тән ерекшелігі бар. Оның негізгі ерекшелігі мынау: қолдың құрылысы адам еңбек етуіне байланысты икемделген. Аяқ сүйектері, әсіресе жіліктері, қол жіліктеріне қарағанда жуан және мықты. Егер, аяқ сүйектері дененің салмағын ұстап, жүріп тұруға бейімделсе, қол сүйектері адамның алуан түрлі ғажайып еңбек түрлерін атқаруына, оны дамытуға мүмкіндік береді. Бұған дәлел ауыр және күрделі еңбек - жүк көтеру, жер қазу, ағаш егу, машина сайман құралдарын жасау және т.б. жатады. Өте әлсіз қимылдары, өте нәзік, уақ электрондық бұйымдар жинау, кішкентай кол сағатын жасау, өрнектеу, сызу және сол сияқты толып жатқан ғажайып қол өнер еңбектері. Жауырынның латеральды шеті қалың және иық сүйегінің басымен байланысуға арналған ойығы 14 бар. Буын ойығының үсті және астында екі төбешік орналасқан: (буынның үсті және буын асты төбешіктері).
Буын үсті төбешігінен иықтың екі басты бұлшық етінің сіңірі, ал буын асты төбешігінен иықтың үш басты бұлшық етінің сіңірі басталады. Кеуде қуысына қарағанда жауырын беті ойыс болып, жауырын 11 асты ойығын түзейді. Жауырынның артқы беті дөңес және медиальды шеттен басталып,латеральды бұрышқа қарай бағытталған 8 қылқаны болады. Қылқаннан жоғарырақ сүйек үсті шұңқыры 9, ал төмен жағында қылқан астының шүңқыры 7 орналасқан. Щұңқырларда оларға аттас бұлшық еттер орналасады. Жауырынның қалқанын тері астынан жеңіл табуға болады.Оллатеральдыакромиальды өскінге 4 айналады. Акромиальды өскіннен төменірек құс тұмсығы тәрізді өскін 3 орналасқан. Бұл өскінге бұлшық е еттер мен сіңірлер бекітіледі.
Иық белдеуі иық, қол (білек) және қол басының (алақан) сүйектерінен тұрады.Иық сүйегі (тоқпан жілік) (6 сурет) ұзын түтікше сүйектерге жатады. Оның денесі және проксимальды, дистальды шеттері (эпифиздары) бар. Тоқпан жіліктің проксимальды шетіндегі басы 1 жауырынға қарай орналасып және анатомиялық мойны 12 арқылы анатомияның сүйектің басқа денеден бөлінген буын беті болады. Бұл бетке иық буынының қалтасы бекітілген анатомиялық мойынның төмен латеральды жағында бұлшық еттер бекітілген екі бұдырмақтары орналасқан. Оларды латеральды бағытты үлкен 9 және алға қарай орналасқан кіші 3 бұдырмақтардың қырлары өседі. Бұдырмақтар мен қырлар 10 арасынан екі басты иық бұлшық етінің басының сіңірі өтеді.Сүйектің денесінің латеральды бетінде тарамды бұдырмағы 8 бар, бұған тарамды бұлшық еті бекітіледі.
