Е. А. Бөкетов атындағы Қарму-нің тарих факультетінің деканы, тарих ғылымдарының докторы, проф
жүктеу/скачать 1,1 Mb. Pdf көрінісі
|
Нугман Цивилизация Великой степи каз
| бір көз
таңбасы; арғынның екі дөңгелек көз таңбасы ғұндардың тайпа бірлігі емес пе деген ойға жетелейді. Ал енді, қазақты қалыптастырған ру-тайпалардың көпшілігі ежелгі заманнан тартып Еуразияның кең даласында көшіп-қонып өркениет көтерген ұлы түркі тілдес ру-тайпалар екені белгілі. Алайда, сан ғасырлық тарихи дамудың сырын ашуда рудың атауы, олардың таңбасы, түптеп келгенде ауызша тарих-шежірелер мен аңыздарды және көптеген себептерді қолдана отырып сырын ашып отырсақ, тарихымыз барған сайын кемелденіп ақтанды тұстары баянды болушы еді. Яғни, батыс пен шығыстың жылнамаларынан, өзіміздің туындыларымыздан тірнектеп іздеп жүру – қазіргі заманның қажеттілігі, Қазақ деген халқымыздың ортақ тарихын ашу. Сол кездің жылнамашыларында «түрік сары бодун» деген жазбалар көп кездеседі. Әр түрлі жазба деректерді салыстыра келе, бір ел туралы айтылған түсінік сияқты. «... Монғолия жеріне көшіп қоныстанғанда Түркі мемлекетінде «түрік сары бодун» деген атаулар жиі ұшырасады»- деп, С.Кляшторныйдың өзі де шындыққа баулыйтыны бар. Осы атау бұдан басқа да жазба деректерде көп кездеседі. ХІ ғ. армян тарихшысы Матфей Эдесский жылан бапы аталатын елдің «сир» еліне жасаған шабуылы туралы жазады, «сир» деген сөздің мағынасын сары деп береді. Сол заманның тарихшысы Марвази да «қырық рулы» басым елі осы «шары», сары еді деп жазады. Америка ғалымы қытайтанушы П.Будбергтің жасаған тұжырымы бойынша қытай транскрипциясымен жазылған «се» түрік ескерткіштерінде аталатын «сир» деп анықтама береді. Мысалы, Тоныкөк ескерткішіндегі «... жүктеу/скачать 1,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|