Мемлекеттік тілде оқымайтын мектептерге арналған



Pdf көрінісі
бет17/65
Дата12.10.2023
өлшемі11,08 Mb.
#185092
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   65
Байланысты:
1 КТОӘ оку куралы Сатыбаева
ҚАЗАҚ ТІЛІН ОҚЫТУ , Семинар
4.4. Машыңтық әдістер
Бүл өдіс арқы лы оқуш ы ларды ң маш ы ңты қ іскерлік- 
тер мен дағды лары ң алы п тасады . М аш ы ңты қ өдіске 
ж атты ғулар ж атады . Оқуш ылардың дербестік деңгейі- 
не ңарай ж атты ғулар бірнеше түрге бөлінеді.
• Белгілі ережені еске түсіріп, оны бекіту мгщсатын- 
д ағы ж атты ғу л а р .
• Білім ді ж аң а ж ағдайда қолдануға арналған жатты- 
ғулар. Қолданудың мынадай ерекш еліктері бар:
- ауы зш а ж атты ғу - л о ги к ал ы қ ойды, есті, тілді, 
оқуш ыларды ң зейінін дамытуға көмектеседі. Ол ж азуға 
уақы т кетіруді талап етпейді;
- ж азбаш а ж атты ғу - білімді бекіту жөне оны ңолда- 
ну іскерлігін ж ақсартуға қолданы лады . Оларды қолда- 
ну логикалы қ ойды дамытуға, ж азбаш а тіл мәдениетін 
дамы туға көмектеседі. Оған аударма, ш ы ғарм а ж азу, 
суретпен ж үмы с ж атады . Өз бетімен мысалдар қүрау, 
кесте қүрастыру, баяндама көрініс әзірлеу, т.б. жатты- 
ғуды орындау алдында оңуш ыларға теориялы қ матери­
ал түсіндіріліп, м үңият нүсқау беріледі. Ж азбаш а жат- 
тығулар барысында оңушы алған білімін м аш ы қта қол- 
данады. Оңушы оңуға үйренгенде оны мөнерлеп оқуға 
да үйретеді. Грамматикалы қ ережелерді оқып, көптеген 
ж атты ғулар ж азады .
Г раф икалы қ ж атты ғуларға - оқуш ы ларды ң кесте
сызба, график, плакат, экскурсия кезінде салған сурет-
56


тергж атады . Оларды ңолдану оңу материалын жаңсы 
қабылдап, есте сақтауға көмектеседі. Ж аттығулар жеңіл- 
ден бастап күрделене береді. Ж атты ғулар алуан түрлі 
болуы қаж ет. Ж аттығуларды екі топңа белуге болады.
1. 
Тілдік жаттыеулар;
2. Сөйлву жаттыгулары.
Тілдік жаттығулар тілдік нүсңаулар туралы алғаш қы 
білімді бекітуге арналады. Тілдік ж аттығуларға ңойы- 
латын талаптар: тілдік жаттығулар ңақты тілдік нүсқау- 
ларға, материалдарга арналу керек. Ж аттығу оқушының 
білім деңгейіне, дидактикальщ талабына сай болуы к а ­
жет. Сөйлеу ж атты ғулары ны ң мөні өте зор. Сөйлеу ж ат­
ты гулары өр түрлі болады. Оған мазмүндама, шығар- 
ма, диалог қүрастыру, т.б ж атады . Мазмүндама оқушы- 
ның сөйлеп үйренуіне қы змет атқарады . Мазмүндама 
ауызш а жөне ж азбаш а түрде ж үргізіледі. Мазмүндама 
арқы лы оңушыда мынадай дағдылар ңалыптасады:
-
тыңдағанын айту, ойын толың ж еткізу, сөзді дүрыс 
қолдану;
Сөйлемді дүрыс ңүруға ж атты ғу.
Ш ығарма - оқушының өз ойын, түсінігін, пікірін дү- 
рыс ж еткізудің бір түрі. Оңушы шығармада әр сөйлемді, 
шығарманың әр бөлігін өзінше қүрайды . Ш ығарма жаза 
білуді үйретуде мүғалімнің мы на мөселелерге көңілін 
бөлгені жөн:
1) оқуш ының создік ңорын, тілдік нүсқаларды дүрыс 
ңолдануын ңадағалау;
2) ш ығарманың мазмүнының тақы ры пңа сай болуын 
үйрету;
3) жазған шыгармасын жетілдіріп түзете білуге үйрету.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   65




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет