Xvi-xv ғасырдағы Қазақстан мәдениетінің дамуы Мақсаты



Дата14.04.2017
өлшемі11,1 Kb.
#13771
  • Мақсаты:
  • 1.Оқушыларды ХІҮ-ХҮ ғасырлардағы Қазақстанның материалдық және рухани мәдениетімен, діни наным -сенімдерімен таныстыру;
  • 2. Орта ғасырлардағы Қазақстанның жер аумағында өмір сүрген халықтардың мәдениеті мен таныстыра отырып, танымдық қабілетін дамытып,ізденіске баулу
  • 3.Мәдениетпен байланысты оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, өнерге ,сұлулыққа деген құштарлығын ояту
  • Үй тапысырмасын сұрау
  • (Қазақ халқының қалыптасу тарихы туралы) оқушыларға кеспе қағаздарын үлестіру

Кім тапқыр?

  • XIII ғасырға дейінгі «Еркін адамдар» деген мағынада қолданып келген атау?
  • IX-X ғғасырлар аралығында алғаш рет қолданған сөз?
  • Қапшақ Қаңлы Арғын Қоңырат Дулат Маңғыт Жалайыр тайпалары өмір сүрген аймақ ...
  • Жәнібек пен Керей сұлтандар төңірегенде шұғырланған қауымдастық қалай аталады?
  • Алғашқы кезде Қазақстарды қалай атаған?
  • XV ғасырларда үш халықтың болғандығы ержүректер Қазақтар екені жайлы жазған кім?
  • Ежелгі Сібір тайпалары тілдерінде Қазақ сөзі қандай мағынаны берген?

Жаңа сабақ

  • Жоспары:
  • Мәдениет түсінігі
  • Материалдық мәдениет
  • Рухани мәдениет
  • Музыка өнері
  • Діни наным –сенімдер
  • Мәдениеті дамыған ел дәстүрге де бай (А.Байтұрсынов)
  • Мәдениет латынша cultura өңдеу егу деген сөзінен шыққан.
  • Мәдениет кеңінен қолданылып күнделікті тұрмыста жиі айтылып жүрген сөз. Адамзаттың ертеден өмір сүріп келе жатқанындай мәдениетте ертеден келеді. Мәдениет деген сөз өзінің толық мағынасында адамның өз қолымен ақыл ойымен жасағандары және жасап жатқандарының бәрін түгел қамтиды. Жәй ғана сауат ашудан және тазалық ережелерін сақтаудан бастап өмірдің асқан үлгілі шығармаларын жасағанға дейінгі ұғымды қамтып жатқан мәдениет саласының өрісі кең. Адам өмірінің мыңдаған жыл бойындағы шығармашылығы рухани ізденістері халық даналығымен адамгершілік нысандарының жиынтығы
  • Мәдениет
  • Материалдық
  • Рухани
  • Материалдық
  • Баспана
  • Үй
  • жиһаздары
  • Ауыл
  • шаруашылығы
  • Ұлттық
  • тағам
  • Егіншілік
  • Рухани мәдениет
  • Ертегілер
  • Салт-дәстүр
  • Ауыз
  • әдебитеі
  • Музыка
  • Мақал-мәтел
  • Діни наным
  • -сенімдер

Белгілі бір кезенде өмір сүрген халықтың жан дүниесінің көрінісі ғасырлар тереңінен бастау алған рухани қазына. Б.з.б қола дәуірінен қалыптасып келе жатқан салт-дәстүр. Ауыз әдебиетін алатын болсақ ауыз әдебиетінде кең тараған жанрдың бірі ертегілер. XIV-XV ғасырда Қазақстанда мекендеген ру тайпалардың әдеби туындылары ауызша таралды. Ғылыми тілмен атағанда фольклор деп аталады.

  • Белгілі бір кезенде өмір сүрген халықтың жан дүниесінің көрінісі ғасырлар тереңінен бастау алған рухани қазына. Б.з.б қола дәуірінен қалыптасып келе жатқан салт-дәстүр. Ауыз әдебиетін алатын болсақ ауыз әдебиетінде кең тараған жанрдың бірі ертегілер. XIV-XV ғасырда Қазақстанда мекендеген ру тайпалардың әдеби туындылары ауызша таралды. Ғылыми тілмен атағанда фольклор деп аталады.
  • Фольклор
  • Ертегілер
  • Жұмбақтар
  • Фольклор
  • Аңыз әңімелер
  • Мақал-мәтелдер
  • Эпостық жырлар

Музыка –рухани мәдениеттің бір түрі

  • Музыка
  • Адам өміріндегі қуаныш күйініш қайғы қасірет
  • кезінде дүниеге келген

Күй өнері орындау мәнері,орындаушылық дәстүрімен және тақырыптарының әртүрлілігімен ерекшеленеді.

  • Құрманғазы Сағырбайұлы -төкпе
  • күйдің майталман шебері
  • «Ақбай», «Көбік шашқан»,
  • «Қайран шешем», «Ақсақ киік»
  • деген күйлері бар.

Тәттімбет Қазанқапұлы - «Шертпе күйдің» тамаша үлгісін жасаған. Күйлері әсерлі ,асқақ . 40 –тан астам күйлері болған. «Былқылдақ», «Сылқыдақ», «Балбырауын», «Саржайлау» деген күйлері кең тараған.

  • Тәттімбет Қазанқапұлы - «Шертпе күйдің» тамаша үлгісін жасаған. Күйлері әсерлі ,асқақ . 40 –тан астам күйлері болған. «Былқылдақ», «Сылқыдақ», «Балбырауын», «Саржайлау» деген күйлері кең тараған.

Діни наным -сенімдер

  • Ислам діні
  • Табыну
  • шаманизм
  • Құрбандық
  • Дін
  • Христиан діні
  • Наным-сенім
  • Будда діні
  • Рух
  • Наным -сенімдер
  • Ұмай анаға
  • табыну
  • Отқа табыну
  • Ата-баба әруағына
  • тану
  • Күнге таныну
  • Жер-суға табыну
  • шаманизм
  • ХІҮ-ХҮ ғғ ислам діні мен діни наным-сенімдерімен қатар өмір сүрді.Аспан әлемін “көк тәңірі ”деп түсінген

Үй тапсырмасы

  • ХІҮ-ХҮ ғғ Қазақстан мәдениетінің дамуы.
  • Бағалау


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет