БИЛІК ДЕП БІРЕУДІҢ ЕКІНШІЛЕРГЕ ӘМІРІН ЖҮРГІЗІП, ОЛАРДЫҢ ІС-ӘРЕКЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ ЫҚПАЛ ЕТУДІ АЙТАДЫ.
ОЛ ӘРТҮРЛІ – ӨЗ БЕДЕЛІНЕ СҮЙЕНУ, КҮШ ҚОЛДАНУ, ҚҰҚЫҚТЫ ҚОЛДАНУ, МӘЖБҮРЛЕУ ЖӘНЕ Т.Б. ЖОЛМЕН ЖҮЗЕГЕ АСУЫ МҮМКІН БИЛІК ТУРАЛЫ Шығыстың көрнекті ойшылы Ибн-Халдун (1332-1406) - адамның басқа жан-жануарлардан ерекшелігі — ол билік үшін күреседі 33
Ағылшын философы, қоғам қайраткері Бертран Рассель (1872-1970) - физикада басты ұғым энергия болса, қоғамдық ғылымдарда негізгі ұғым билік Американдық әлеуметтанушы Талкотт Парсонс (1902 — 1979) - экономпкалық жүйеде ақша қандай орын алса, саяси жүйеде билік те соншалықты орын алады БИЛІКТІҢ АНЫҚТАМАЛАРЫ Билікті белгілі бір мақсатқа, белгілеген нәтижеге, қорытындыға жету мүмкіндігі ТЕЛЕОГИЯЛЫҚ БИХЕВИАРИСТІК ИНСТРУМЕН- ТАЛИСТІК Басқа адамдардың жүріс – тұрысын, өзін өзі ұстауын өзгерту мүмкіндігіне негізделген іс — әрекеттің негізгі түрі. Белгілі бір құралдарды, амалдарды пайдалану, қолдану мүмкіндігі 5
БИЛІКТІҢ ТҮРЛЕРІ САЯСИ БИЛІК МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІК
Саяси билік таптық, топтық және жеке адамның саясатта тұжырымдалған өз еркін жүргізу мүмкіндігін білдіреді. Ол партия, қоғамдық ұйымдар мен қозғалыстар арқылы да жүзеге асады. Мемлекеттік билікке барлық адамдарға міндетті заңдарды шығаруға жеке құқығы бар заңдар мен ұйымдарды сақтау үшін ерекше күштеу аппаратына сүйенетін саяси биліктің түрі жатады. 39
ВАЛЮТА ЖАҒДАЙЫ, ТАБИҒИ РЕСУРСТАР, ЖЕР (ЭКОНОМИКАЛЫҚ РЕСУРСТАР)
БИЛІКТІҢ НЕГІЗДЕРІ БИЛІКТІҢ ОРЫН АЛУЫНА НЕГІЗ БОЛАТЫН ІРГЕТАСЫ 53
БИЛІК ҚОРЛАРЫ (РЕСУРСТАРЫ)
БИЛІК
СУБЪЕКТІСІНІҢ
ӨЗ МАҚСАТЫНА ЖЕТУ ҮШІН ОБЪЕКТІГЕ ЫҚПАЛ ЕТУІНЕ МҮМКІНДІК БЕРЕТІН ҚҰРАЛДАР
БИЛІКТІ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ӘДІСТЕРІ ӘДІСТЕР Ынталандыру –
нақты іс-әрекет- тер жасауға ұмтылдыру. Ынталандыру:
материалды,
моральды
Сендіру - адамдардың
санасына, еркіне және
сезіміне әсер ету.
Сендіру – қажетті
көзқарасты өзгелерге
қабылдатуға
бағытталған іс- әрекет.
Мәжбүрлеу – нақты шараларды қолдану (жол бермеу, алдын алу, жауапкершіліке тарту) арқылы қажетті іс-әрекеттерді жасату.
50